فیکوس بنجامین یا بنجامین انجیری، گونهای گیاه گلدار است که در راسته گلسرخسانان قرار دارد. اصالت اصلی این گیاه جنگلهای استوایی آسیا به ویژه هندوستان است. فیکوس بنجامین یکی از گیاهان آپارتمانی در سازش با محیط مکانهای سرپوشیده است.
این گیاه برگهای سبز روشن و بیضی شکل و نوک تیز و شاخههای دارای خاصیت ارتجاعی و آویزان دارد. ارتفاع این درختچه در هوای آزاد به ۵ متر میرسد. نسبت به کم آبی به خصوص در هوای سرد حساس است و به خزان برگها مبتلا میگردد، نور باید کافی ولی غیر مستقیم باشد.
فیکوس بنجامین را میتوان از میانه بهار تا اوایل تابستان تکثیر کرد. برای تکثیر قلمه انتهایی ساقه را به طول ۸ تا ۱۰ سانتی متر با قیچی باغبانی جدا کرده و در پودر هورمون ریشه زایی فرو ببرید و تک تک در گلدانی با قطر دهانه ۶ سانتی متر، حاوی کمپوست مخصوص بذر و قلمه قرار میدهند و با کیسه پلاستیکی میپوشانند.
این در صورتی است که محیط خیلی خشک باشد. افتادن ناگهانی برگ، علامتی برای روبه نابودی رفتن یا و اشکالی در عمل تکثیر است. اگر ریشه دهی سالم و مناسب انجام شد، قلمهها را در گلدانی با قطر دهانه ۱۱ تا ۱۳ سانتیمتر حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت میکارند.
بنجامین، یکی از موفق ترین و زیباترین گیاهان آپارتمانی در سازش با محیط مکان های مسقف و از خانواده «موراسه» است. برگ های سبز روشن و بیضی شکل و نوک تیز، شاخه ها دارای خاصیت ارتجاعی و آویزان و مجنون در هوای آزاد ارتفاع آن به 5 متر می رسد.
نسبت به کم آبی به خصوص در هوای سرد حساس است و به خزان برگ ها مبتلا می گردد، نور باید کافی ولی غیر مستقیم باشد واریته های ابلق با برگ های سبز و سفید کرمی در ایران پرورش می یابد.
سرزمین اصلی این گیاه جنگل های استوایی قاره ی آسیا خصوصاً هندوستان است.
برگ ها هنگام سبز شدن در جوانی به رنگ سبز روشن بوده و به مرور به رنگ سبز تیره در می آیند. این درختچه زیبا سال ها عمر می کند و برای نگهداری در آپارتمان ها و پاسیوها کاملاً مناسب است.
اسم علمی این گیاهFicus benjamina ، از خانواده Moraceae میباشد. این جنس ۸۰۰ گونه از گیاهان خزان کننده و همیشه سبز به شکل درخت، درختچه و بالارونده دارد.
گونه بنجامین، بومی هندوستان بوده و ارتفاع آن در طبیعت حدود ۲ متر است. شاخه ها حالت آبشاری و برگ های آن به شکل بیضوی و نوک تیز می باشند. برگها هنگام جوانی سبز روشن هستند و به مرور به رنگ سبز تیره در می آیند این درخت رسمی بانکوک در تایلند است و میوه های کوچک آن غذای مورد علاقه از برخی از پرندگان مانند فاخته است.
به نور بیشتری احتیاج دارد اما تابش مستقیم نور آفتاب به خصوص از پشت شیشه به برگ ها صدمه وارد می نماید.
حداقل درجه حرارت در زمستان 15 درجه سانتیگراد و در تابستان حداکثر 24 درجه می باشد.
آبیاری
آب باید فاقد املاح باشد، استفاده از آب ولرم برای گیاه مطلوب تر است در تابستان حداکثر هفته ای دو بار و در زمستان هر ده روز یک بار آبیاری کافی است.
آبیاری زیاد از حد و باتلاقی شدن خاک، برگها را زرد کرده ومی ریزاند .
فیکوس به نور کم تا متوسط، گرمای زیاد، خاک همیشه خیس ، رطوبت هوای ۵۰ تا ۷۰ درصد و خاک قلیایی احتیاج دارد. کود مورد نیاز این گیاه را می توان ۳ گرم در لیتر، هر دو هفته یکبار، از اواخر زمستان تا مهر، مورد استفاده قرار داد. در هنگام زمستان هر گز نباید کود مصرف کرد.
خاک جنگلی یا مخلوطی از خاک برگ، خاک معمولی و ماسه برای فیکوس مناسب است.
اگر مشاهده کردید برگهای فیکوس، رنگ پریده شدند و لکه های قهوه ای زیر برگها و روی ساقه وجوددارند، با یک حشره کش نفوذی لکه ها را خیس کنید تا هر دو هفته یک بار، گیاه را سمپاشی نمائید تا علایم برطرف گردد. لکه های پهن و آبکی وسیاه روی برگها نشانه بیماری قارچی روی فیکوس است. لکه های موجود را با آب و صابون خیس کنید.
تار عنکبوتی شدن سطح زیر برگها هم حاصل فعالیت کنه قرمز می باشد. با سمپاشی توسط کنه کش و یا حشره کش نفوذی، علایم را بر طرف کنید.
هوای گرم و خشک محیط، می تواند باعث خشکی و شکنندگی برگها شود. اگر هم دیدید برگهای جدید ریز هستند، یا گلدان را بزرگتر کنید یا به تغذیه مصنوعی بپردازید.
فیکوس بنجامین را میتوان از اواسط بهار تا اوایل تابستان تکثیر کرد. البته این کار صبر و حوصله فراوان می خواهد. قلمه ای انتهایی ساقه را به طول ۸ تا ۱۰ سانتیمتر با قیچی باغبانی جدا کنید و در پودر هورمون ریشه زایی فرو ببرید و تک تک در گلدانی با قطر دهانه ۶ سانتیمتر، حاوی کمپوست مخصوص بذر و قلمه قرار دهید و با کیسه پلاستیکی بپوشانید.
این در صورتی است که محیط خیلی خشک باشد. افتادن ناگهانی برگ، علامتی برای روبه نابودی رفتن یا و اشکالی در عمل تکثیر است. اگر ریشه دهی سالم و مناسب انجام شد، قلمه ها را در گلدانی با قطر دهانه ۱۱ تا ۱۳ سانتیمتر حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت بکارید.
شستن برگها فراموش نشود
اگر بخواهید برگها همیشه براق باشند ماهی یكمرتبه باید برگها را شستوشو داد و اینكار بوسیله اسپری مخصوص براق كردن برگها انجام میشود.
خاك
بهترین خاك برای این گیاه خاك كمپوست (خاكبرگ) یا كود حیوانی یا خاك لوم است یعنی مخلوطی از شن، رس و مواد آلی (برگ پوسیده).
كود
كود موردنیاز این گیاه را میتوان ۳ گرم در لیتر، هر 2 هفته یكبار، از اواخر زمستان تا مهر، مورد استفاده قرار داد. هنگام زمستان هرگز نباید كود مصرف كرد. برای این گیاه بهتر است از كود كامل استفاده كنید كه معروف است به كودهای NPK كه با ماركهای مختلفی در بازار وجود دارد.
آنچه باید درباره گیاه بدانید
چون بنجامین نسبت به تغییر عوامل محیطی بسیار حساس است و با كمترین تغییری برگهای آن ریزش میكند، از چرخاندن و جابهجایی گلدان بپرهیزید.
هنگامی كه گیاه تازه خریداری شده را به خانه میآورید برخی از برگهای آن زرد یا قهوهای میشوند؛ انتظار نداشته باشید برگهای زرد یا قهوهای یا ریخته، مجددا رشد كنند، در عوض بهتر است مراقبت كنید كه محیط گیاه كاملا مناسب باشد. برگهایی كه از این پس میرویند میتوانند رشدونمو خوبی داشته باشند.
اگر در زمستان هوا سرد شود یا آب سرد به گلدان بدهید معمولا برگهای پایینی گیاه بهتدریج لكهدار و از بوته جدا میشود. به یاد داشته باشید كه آب باید حداقل 15 درجه حرارت داشته باشد.
اگر برگها سالم و سبز هستند ولی سقوط میكنند احتمالا نور كم است، گلدان را به روشنایی ببرید. كمآبی هم موجب این عارضه میشود، پس آبیاری را منظم كنید. بعضی مواقع سردشدن ناگهانی اتاق و آبیاری با آب سرد علت ریزش برگ سبز است.