یزد دومین شهر تاریخی جهان است و بیخود نیست که هر گوشه از این شهر کویری را که بگردید می توانید بنایی تاریخی پیدا کنید که خشت خشت آن شما را به سال های دور تمدن ایران می برد. حتی روستاهای یزد هم از بناها و قلعه های تاریخی بی بهره نیستند.

یزد یکی از بهترین شهرهای خشتی جهان است که همواره به عنوان صاحب یکی از درخشان ترین میراث های فرهنگی در ادوار مختلف تاریخی ایران مطرح بوده است.

در شبهای قدر مردم یزد نیز مانند مردم سایر مناطق کشور مراسم احیا برگزار می‌کنند و در اغلب مساجد بزرگ شهر نظیر مسجد جامع کبیر، مسجد امیرچخماق، مسجد برخوردار، مسجد ریگ، مسجد ملااسماعیل، مسجد فرت، مسجد شیخداد، مسجد حظیره، مسجد صاحب‌الزمان و یا مساجدی که قداست خاصی برای آن قائل هستند مانند مسجد قل هواللهی و مسجد یعقوبی این مراسم برگزار می‌شود.

مهریز در 9 كیلومتری غرب شاهراه یزد به كرمان قرار دارد و منگاباد یکی از محله های معروف و تاریخی آن است. بنا به روایت تاریخ شفاهی منگاباد (Mongabad) را یکی از زردشتیان به نام "منگ" ساخته است. حاج ناصر نامی هم بعدها 8روز از 12روز آب و ملک آن را ازناصرالدین شاه خریداری کرد و بعد از مدتی قلعه ای به نام خود در آن ساخت و کشاورزان را در آن جای داد.

نامش دخمه چم است. در استان یزد واقع شده. گورستانی مدور که اجساد مردگان آیین زرتشتی را در آن می‌گذاشتند تا خوراک لاشخورها شوند و استخوان‌شان در چاهی که استودان یا استخوان‌دان نامیده می‌شود ریخته شود. نیم قرن پیش، برگزاری آیین مردگان در دخمه‌های ایران ممنوع شد و حالا زرتشتیان یزد اجسادشان را در قبرستانی کنار همین دخمه، یعنی دخمه چم دفن می‌کنند.حصار دور دخمه ها، دیوار مدور ضخیمی به شكل برج بود كه از مصالحی نسبتا محكم و با دوام ساخته می‌شد و پلكانی زمین هموار را به درب دخمه‌ها متصل می‌كرد.

برخی از مورخین، بنای اولیه شهر یزد را به زمان اسکندر مقدونی نسبت می دهند که وی زندانی ساخته و نام آنرا چنین نهاده است و به اعتقاد عده ای دیگر از تاریخ نویسان در دوره ساسانیان به فرمان یزدگرد اول (۴۲۱-۳۳۹ م) در این محل شهری به نام «یزد گرد» بنا گردیده است.