به طور کلی اموال و سرمایه هایی که به آنها خمس تعلق می گیرد، اگر یکبار خمس آنها پرداخت شود، دیگر متعلق خمس نمی شوند حتی اگر سالیان دراز آن سرمایه بماند.
برای آنكه محاسبه خمس ساده باشد فرموده‌اند كسانی كه درآمد تدریجی دارند روزی كه اولین درآمد را پیدا كرده‌اند اول سال خمسی خود قرار دهند و تا سال آینده در همین روز آنچه از مخارج سال خود زیاد داشتند خمس آن را بپردازند این سال را سال خمسی می‌نامند.
در صورتی که پولی از درآمد کسب تهیه شده است و سال خمسی بر آن گذشته است دیدگاه همه مراجع این چنین است: چنان چه سر سال خمسى دریافت آن (بدون زحمت) ممکن باشد، باید خمس آن را بپردازد و در غیر این صورت هر زمان دریافت کرد، باید فورى خمس آن را بدهد.
اگر کتاب ها در زمان خرید آن مورد نیاز او براى مراجعه و مطالعه بوده و مقدار آن هم مناسب شأن عرفى او باشد، خمس ندارد، حتى اگر پس از سال اول از آن استفاده نکند. همچنین اگر کتاب ها به شخص ارث رسیده و یا از طرف پدر و مادر و یا دیگران به او هدیه شده باشد، خمس به آن تعلّق نمىگیرد.
در فرض سوال، برخی از مراجع عظام، (آیات عظام خامنه‌ای و سیستانی) می‌گویند مکلف می‌تواند با چنین نیتی؛ هزینه‌هایش را از مالی که به آن خمس تعلق می‌گیرد محاسبه کند، ولی برخی دیگر، (آیات عظام مکارم شیرازی و نوری همدانی) نیت را در این مورد کافی نمی‌دانند.
