اگر به مشاهده ستاره ها و کهکشان علاقه دارید، می توانید یکی از رصدخانه های زیر را امتحان کنید. این رصدهانه بالای قله ها و حتی آتشفشان ها قرار گرفته اند و هر کدام از آنها به تنهایی بهشت ستاره شناسان و علاقمندان به نجوم هستند.
رصدخانه پارانال (Paranal Observatory) در آنتوفاگاستا، شیلی
شیلی تبدیل به نقطه مهمی برای علم و دانش شده است و حداقل یک دو جین رصدخانه در این کشور وجود دارد که برای گردشگران یکی از جاذبه های توریستی محسوب می شود. رصدخانه پارانال در تعطیلات آخر هفته به روی گردشگران باز است و آنها می توانند با تلسکوپ بسیار بزرگ آن آسمان را تماشا کنند. این تلسکوپ که VLT نام دارد از چهار تلسکوپ کوچکتر به نام های آنتو، کواین، ملیپال و یپون (به معناهای خورشید، ماه، صلیب جنوبی و ونوس) تشکیل شده است. با این تلسکوپ بزرگ می توانید تا 25 برابر تلسکوپ های کوچکتر اجسام را بزرگتر ببینید. تور بازدید از این رصدخانه رایگان است که ساعت 10 صبح تا 2 بعدازظهر روزهای شنبه برگزار می شود. ولی باید از قبل رزرواسیون انجام دهید.
رصدخانه لا سیلا (La Silla Observatory)، بیابان اتاکاما، شیلی
لا سیلا نیز مانند پارانال رصدخانه ای با تلسکوپ ESO در شیلی است. این رصدخانه بالای قله لا سیلا قرار گرفته است که حدود 8000 فوت بالاتر از سطح دریا قرار دارد و این بدان معناست که این ناحیه آلودگی هوا ندارد و 300 روز از سال آب و هوای خوبی دارد و این شرایط آب و هوایی برای رصد آسمان عالی محسوب می شود. در لا سیلا کلکسیونی از تلسکوپ ها وجود دارد، ولی یکی از مشهورترین آنها تلسکوپ High Accuracy Radial Velocity Planet Searcher نام دارد که دائماً در حال رصد سیارات فراخورشیدی است. بازدید از این رصدخانه توسط تورهای رایگان با راهنما در روزهای شنبه مقدور است، ولی باید از قبل رزرو شود. در ماه های آگوست و جولای به علت احتمال کولاک و بوران تور برگزار نمی شود.
رصدخانه ستاره شناسی آفریقای جنوبی (South African Astronomical Observatory)، سادرلند، آفریقای جنوبی
این رصدخانه تلسکوپ بزرگ آفریقای جنوبی به نام SALT را در اختیار دارد که بزرگترین تلسکوپ اپتیکی در نیمکره جنوبی است. این تلسکوپ آنقدر قوی است که می تواند اجسامی که یک میلیارد برابر برای چشم غیرمسلح کوچک هستند را نشان دهد. بازدیدکنندگان می توانند در روز به رصدخانه مراجعه کنند، ولی پس از غروب آفتاب نیز می توانند بیایند و آسمان شب را ببینند. متأسفانه شب ها بازدیدکنندگان به تلسکوپ های تحقیقاتی دسترسی ندارند، زیرا نور ماشین های آنها دید در شب را کور می کند. تورهای کامل همراه با راهنما از دوشنبه تا شنبه از ساعت 10:30 صبح تا 2:30 بعدازظهر صورت می گیرد. تورهای معمولی روزهای شنبه از ساعت 8 صبح تا 3 بعدازظهر در هر ساعتی ممکن است. تورهای شبانه که 90 دقیقه طول می کشند دوشنبه ها، چهارشنبه ها، جمعه ها و شنبه ها برگزار می شوند. برای همه تورها باید از قبل رزرواسیون صورت بگیرد.
رصدخانه روک دو لوس موچاچوس (Roque de los Muchachos Observatory)، لا پالما، اسپانیا
جزایر قناری اسپانیا به شرایط آب و هوایی مناسب برای رصد ستاره ها می بالد، آنقدر که آنها قوانینی به نام "قوانین آسمان" دارند بدین منظور که شرایط آب و هوایی را برای رصد مساعد نگه دارند. در نتیجه بیش از 60 مؤسسه علمی از 17 کشور مختلف جهان آمده اند تا با تلسکوپ های این رصدخانه آسمان را رصد کنند. این رصدخانه روی لبه یک مخروط آتشفشانی قرار گرفته که 8000 فوت بالاتر از سطح دریاست و محل قرار گرفتن تلسکوپ های پیچیده زیادی از جمله تلسکوپ خورشیدی سوئدی، بزرگترین تلکسوپ خورشیدی در اروپا است. تورهای بازدید از این رصدخانه در روزهای سه شنبه، جمعه، شنبه و یکشنبه صورت می گیرند و باید قبلاً به صورت آنلاین رزرو شوند.
رصدخانه سیدنی (Sydney Observatory)، سیدنی، استرالیا
این رصدخانه تاریخی با گنبد مسی اش، بالای تپه رصدخانه قرار گرفته و نه تنها دید کامل و واضحی از آسمان دارد، بلکه دید بسیار خوبی از اسکله سیدنی هم دارد. داخل آن یک کیهان سرا و یک موزه هم وجود دارد و گنجینه ای از تجهیزات ستاره شناسی، اقلیم شناسی و ثبت زمان در آن وجود دارد. پس از بازدید روزانه می توانید شب به این رصدخانه برگردید و با یکی از تلسکوپ های بزرگ رصدخانه آسمان شب را مشاهده کنید. این رصدخانه هر روز از ساعت 10 صبح تا 5 بعدازظهر به روی بازدیدکنندگان باز است. بازدیدهای شبانه باید از قبل به صورت آنلاین رزرو شوند.
مونا کی (Mauna Kea)، هاوایی، ایالات متحده
این رصدخانه در مونا کی هاوایی و 14000 فوت بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است که در این ناحیه در 90 درصد ایام سال آسمان صاف است و در نتیجه این کوه آتشفشانی مکانی محبوب برای منجمین است. تعجبی ندارد که 11 کشور در این ناحیه چادر می زنند تا پایگاهی برای استفاده از یکی از بزرگترین تلسکوپ های دنیا داشته باشند. بازدیدکنندگانی که نمی خواهند دچار بیماری ناشی از ارتفاع شوند، می توانند پائین تر از قله مستقر شوند که آن هم 9300 فوت بالاتر از سطح دریاست. در این ناحیه تلسکوپ هایی – از جمله تلسکوپ خورشیدی با فیلترهای محافظتی برای مشاهده خورشید – وجود دارد که برای استفاده عمومی قرار داده شده اند. مرکز اطلاعات عمومی نیز شب ها برنامه های رایگان برای مشاهده آسمان دارد. تورها در روزهای شنبه و یکشنبه در ساعت 1 بعدازظهر برگزار می شوند.
رصدخانه یرکز (Yerkes Observatory)، ویسکانسین، ایالات متحده آمریکا
رصدخانه یرکز متعلق به دانشگاه شیکاگو شاید قدرتمندترین تلسکوپ ها را نداشته باشد، ولی کمک های آن به علم و دانش بیشمار بوده است. این رصدخانه در اوایل سال 1800 توسط جرج الری هیل تأسیس شد، که یکی از اولین افرادی بود که معتقد بود رصدخانه ها چیزی بیش از یک تلسکوپ و یک رصدکننده هستند و باید آزمایشگاه هایی برای فیزیک و شیمی داشته باشند، در نتیجه این رصدخانه لقب "زادگاه فیزیک نجومی مدرن" را گرفت. رصدخانه یرکز یک تلسکوپ رفرکتور 40 اینچی دارد که هنوز هم در نوع خود بزرگترین تلسکوپ محسوب می شود. بیرون آن نیز جالب است: ساختمان آن توسط هنری ایوز کاب طراحی شده و با نشانه های منطقه البروج و فازهای ماه دکوره شده و زمین های آن توسط جان اولمستد طراحی شده که این طراح برادر فردریک لا اولمستد، طراحی مشهور سنترال پارک نیویورک سیتی بود.
بازدید از این رصدخانه رایگان و همراه با راهنما است که در روزهای یکشنبه در ساعات 10، 11 و 12 انجام می گیرد. تورهای طول هفته برای هر نفر 5 دلار هزینه دارد.
رصدخانه ملی کیت پیک (Kitt Peak National Observatory)، آریزونا، ایالات متحده آمریکا
شاید رصدخانه های بزرگتری در دنیا وجود داشته باشد، ولی رصدخانه ملی کیت پیک و رصدخانه ستاره شناسی نشنال اپتیکال که هر دو بالای کوه های کوئینلان در آریزونا قرار دارند، 6880 فوت بالاتر از سطح دریا هستند و با 22 تلسکوپ اپتیکال و دو تلسکوپ رادیویی، تنوع زیادی دارند. بازدیدکنندگان می توانند از سه تلسکوپ استفاده کنند. علاوه بر برنامه های بازدید شبانه، تورهای روزانه در ساعات 10 صبح، 11:30 صبح و 1:30 بعدازظهر صورت می گیرند.
رصدخانه گریفیث (Griffith Observatory)، لوس آنجلس
رصدخانه گریفیث همیشه در اختیار مردم بوده است، این رصدخانه به عنوان پروژه کارهای عمومی در دوره رکود ساخته شد و تلسکوپ های تاریخی آن همیشه بدون هزینه ورودی در اختیار مردم بوده است. این رصدخانه علاوه بر داشتن تلسکوپ های تاریخی، یک کیهان سرا (planetarium) و یک آمفی تئاتر با ظرفیت 190 نفر هم دارد. البته بیشتر مردم بخاطر تماشای تابلوی مشهور Hollywood به این مکان مراجعه می کنند. این رصدخانه روزهای سه شنبه و جمعه در ساعات 12 و 10 شب و در روزهای شنبه و یکشنبه از 10 صبح تا 10 شب به روی عموم باز است.