موثرترین راه درمان گرگرفتگی، هورمون درمانی با استروژن است. اما دریافت این هورمون نیز به نوبه خود خطر ابتلا به سایر بیماری ها را افزایش می دهد. داروهایی مانند داروهای ضدافسردگی و داروهای ضدتشنج نیز می توانند گرگرفتگی را کم کنند.
اگر گرگرفتگی مشکلی برایتان ایجاد نمی کند، نیازی به درمان پزشکی ندارید. در بیشتر خانم ها، این حالت به تدریج طی چند سال از بین می رود.
در قسمت اول این مطلب، نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض و راه های تشخیص گرگرفتگی را برایتان گفتیم. حالا راه های درمان و کنترل آن را بیان می کنیم.
هورمون درمانی
هورمون های استروژن و پروژسترون برای کاهش گرگرفتگی به کار می روند. خانم هایی که رحم خود را درآورده اند فقط می توانندهورمون استروژن دریافت کنند، ولی اگر رحم دارید بایستی هورمون پروژسترون را به همراه استروژن دریافت کنید تا از سرطان آندومتر (دیواره داخلی رحم) جلوگیری کنید.
اگردچار لخته شدن خون یا سرطان سینه هستید، نباید از استروژن درمانی استفاده کنید.
داروهای ضدافسردگی
دوز کم برخی داروهای ضدافسردگی مانند فلوکستین و پاروکستین می توانند گرگرفتگی را کم کنند.
این داروها در درمان گرگرفتگی شدید، به اندازه هورمون درمانی موثر نیستند، اما برای خانم هایی مفیدند که نمی توانند از هورمون ها استفاده کنند.
عوارض احتمالی این داروها عبارتند از : حالت تهوع، سرگیجه، افزایش وزن، خشکی دهان و اختلال جنسی.
سایر داروها
سایر داروهایی که باعث کاهش گرگرفتگی در برخی خانم ها می شوند، عبارتند از:
- گاباپنتین: یک نوع داروی ضدتشنج است که در کاهش گرگرفتگی موثر است. عوارض آن عبارتند از: خواب آلودگی، سرگیجه و سردرد.
- کلونیدین: برای درمان فشار خون بالا به کار می رود و کمی گرگرفتگی را کاهش می دهد. عوارض آن عبارتند از: سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی دهان و یبوست.
درمان های خانگی
اگر مشکل گرگرفتگی شما کم باشد، می توانید با تغییر سبک زندگی آن را کنترل کنید.
1- خودتان را خنک نگه دارید.
افزایش دمای بدن حتی به مقدار کم، مشکل گرگرفتگی را تحریک می کند.
در هوای سرد به جای یک لباس ضخیم، چند تا لباس معمولی بپوشید تا هر وقت گرم تان شد، بتوانید یکی از آنها را درآورید.
موقعی که هوای اتاق گرم است، پنجره را باز کنید و یا از پنکه، کولر یا فن کوئل استفاده کنید.
اگر امکانش را دارید، دمای هوای اتاق را کم کنید، مثلا در زمستان، شعله بخاری گازی را کم کنید یا شیر رادیاتور شوفاژ اتاق را ببندید.
اگر احساس گرگرفتگی کردید، کم کم یک نوشیدنی خنک بنوشید.
2- به آنچه می خورید و می نوشید، دقت داشته باشید.
غذای داغ و تند، نوشیدنی های کافئین دار و الکل حالت گرگرفتگی را تحریک می کنند.
لذا عوامل تحریک کننده مشکل خود را بشناسید و از آنها دوری کنید.
3- آرام باشید.
استفاده از روش های آرامش بخش و کاهش دهنده استرس مانند تنفس آرام و عمیق، گرگرفتگی ملایم را در برخی زنان کم می کند.
حتی اگر این روش ها نتوانند گرگرفتگی را تسکین دهند، فواید دیگری دارند مانند بهبود اختلالات خواب که در دوران یائسگی ممکن است بروز کنند.
4- سیگار نکشید.
کشیدن سیگار باعث افزایش گرگرفتگی می شود.
اگر سیگار نکشید، خطر گرگرفتگی و سایر بیماری های جدی مانند بیماری های قلبی، سکته مغزی و سرطان ها کم می شود.
5- وزن اضافی خود را کم کنید.
اگر چاق هستید، کاهش وزن می تواند گرگرفتگی شما را کاهش دهد.
روش های طب مکمل یا جایگزین
بسیاری از خانم ها به استفاده از روش های طب مکمل تمایل دارند، مانند روش های ذهنی و جسمی، و مکمل های غذایی که به کاهش گرگرفتگی کمک می کنند.
روش های ذهنی و جسمی
1- روش های آرامبخش: روش هایی مانند تای چی و یوگا به بهبود گرگرفتگی کمک می کنند.
2- طب سوزنی: برخی مطالعات نشان می دهد که طب سوزنی، میزان تکرار و شدت گرگرفتگی را کم می کند.
3- هیپنوتیسم: تحقیقات مقدماتی نشان می دهد روش هیپنوتیزم، میزان بروز گرگرفتگی روزانه را در زنان مبتلا به سرطان سینه به طور موفقیت آمیزی کاهش می دهد.
مطالعه دیگری، تاثیر هیپنوتیسم در تسکین گرگرفتگی در زنان یائسه را نشان می دهد. البته تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
مکمل های غذایی
بیشتر افراد فکر می کنند مواد طبیعی مانند گیاهان دارویی، ضرری برای بدن ندارند، اما بایستی بدانید که تمامی مکل های غذایی از جمله گیاهان دارویی نیز در صورت مصرف خودسرانه می توانند مضر باشند و با داروهایی که پزشک برای درمان سایر بیماری های شما تجویز کرده است، تداخل کنند.
لذا همیشه قبل از مصرف هر نوع مکملی با پزشک مشورت کنید.
برخی از مکمل های غذایی ای که معمولا برای کاهش علائم یائسگی استفاده می شوند، عبارتند از:
1- استروژن های گیاهی: زنان کشورهای آسیایی که به طور منظم از سویا استفاده می کنند، کمتر از زنان سایر کشورهای دنیا دچار گرگرفتگی و بقیه علائم یائسگی می شوند. شاید یک دلیل آن، به علت وجود مواد شبیه استروژن (فیتواستروژن) در سویا و سایر گیاهان باشد.
2- جینسینگ : این گیاه دارویی در کاهش علائم روحی و بی خوابی در زنان یائسه مفید است، ولی به نظر نمی رسد تاثیری در کاهش گرگرفتگی داشته باشد.