شیر مادر سرشار از مواد مغذی و دارای انواع ویتامین هاست و بهتر از هر چیز دیگری رشد فرزند دلبند شما راتضمین می كند. كودكی كه در دوران اولیه زندگی خود تغذیه مناسب داشته باشد به رشد و پرورش جسمانی كامل دست یافته ، در آینده فردی تندرست و شاداب خواهد بود.

 مزایای شیر مادر

شیر مادر تا یك سالگی برای نوزاد بهترین است و موجب می شود نوزاد كمتر دچار عفونت های مختلف شود. شیر مادر بعلت دارا بودن ماده ایمنی به نام ایمونوگلوبین تا حدود زیادی اسهال و استفراغ نوزاد را كاهش می دهد و نسبت به بعضی بیماریهای دیگر ایجاد مصونیت نموده و می توان گفت اولین واكسن نوزاد است . شیرمادر نه تنها كاملترین غذا برای نوزاد است بلكه عامل مهمی در پیشگیری از عفونت و ضامن سلامتی جسمی و روانی شیرخوار می شود .

شیر مادر درجه حرارت مناسب داشته ، از آلودگی عاری است و میزان ابتلا به آسم و آلرژی را در شیرخوار كاهش می دهد. شیر مادر آسودگی روانی و رشد عاطفی نوزاد را تامین می نماید و موجب افزایش ارتباط بین مادر و كودك می گردد.

تغذیه با شیرمادر مواد زاید تولید نمی كند ، استفاده از شیرخشك با زباله هایی همچون بسته بندیهای قوطی شیرخشك و بطری و اتلاف كاغذ همراه است. شیرمادر در هر زمانی با دمای مناسب و با توجه به نیاز كودك در دسترس اوست .  و برای درست كردن شیرخشك نیاز به آب و استریل كردن بطری و سرشیشه و حمل آنها است  . شیرمادر نیاز به حمل ندارد و هر كجا برود آمادگی تولید شیر وجود دارد بدون آنكه گرم  یا سرد باشد

شیر هر مادر مناسب با نیاز كودكش می باشد و حتی شیرمادر دیگر مناسب همان كودك نمی باشد . مسلما شیرخشك از این خاصیت برخوردار نیست. یعنی تركیب شیر هر مادر متفاوت است و با توجه به نارس بودن كودك و یا خیلی موارد دیگر این تركیب متناسب با نیاز كودك تغییر می كند   

  نكاتی در مورد شیردهی

شیر مادر در روزهای اول تولد نوزاد كم می باشد _ البته در این مدت هم نوزاد احتیاج كمتری به شیر دارد .

شیر مادردر روزهای اول آغوز نامیده می شود كه برای نوزاد ضروری است بنابراین تعذیه نوزاد را بلافاصله بعد از زایمان و با آغوز شروع كنید و ادامه دهید .

تداوم شیردادن از پستان مادر با فواصل كوتاه مهمترین عامل ترشح و افزایش شیر مادر می باشد ، لذا بهیچ عنوان نبایستی به نوزاد شیرخشك داد ، مگر در موارد استثنایی كه  بایستی حتما توسط پزشك توصیه شود.

بیماریهای رایج مادران و مصرف دارو توسط مادر مانع از شیردادن به نوزاد نمی باشد . بجز چند مورد استثنایی كه بایستی توسط پزشك كودكان تجویز شود.

دفعات تغذیه از پستان بایستی بر مبنای خواست نوزاد باشد _ حدود 8تا12 بار در طول بیست و چهار ساعت.

در صورتیكه شیرخوار از شیرمادر استفاده می كند نیازی به نوشیدن آب اضافی ندارد و اگر بعلت گرمی محیط نیاز به آب اضافی باشد میتوان از آب جوشیده خنك شده استفاده كرد.

بهترین راه برای تشخیص كافی بودن شیرمادر ، افزایش وزن و قد شیرخوار بر اساس منحنی رشد است كه با مراجعه به پزشك كودكان و با بررسی رشد ماهیانه شیرخوار این كار میسر است . نوزاد در روزهای اول تولد كمی وزن از دست می دهد . این پدیده طبیهی است و نباید آنرا به حساب كمبود شیرمادر گذاشت . اصولا تشخیص كمبود شیرمادر و احتیاج به شیرخشك در صلاحیت پزشك كودكان است ، لذا بدون مشاوره با پزشك كودكان اقدام به تجویز شیرخشك ننمائید

كلید موفقیت در شیردهی اعتماد به نفس است ، نیاز به شیردهی  نیاز به تصمیم و تعهد مادر دارد .

شیردادن به نوزاد خیلی زود و ظرف یكساعت بعد از تولد

تغذیه شیرخوار بطور مكرر و بر حسب میل و یا تقاضای او

تغذیه انحصاری شیرخوار فقط با شیرمادر در تمام مدت مرخصی زایمان

قرص ضدحاملگی اثر سوء بر روی شیرمادر دارد

خوردن مایعات زیاد توسط مادر و مك زدن پستان مادر بوسیله نوزاد شیر را زیاد می كند

و شما پدر عزیز ، به منظور تغذیه فرزندتان با شیرمادر برای تشویق و حمایت از همسر خود با همه توان تلاش كنید. توجه كنید كه همسر شما در دوران شیردهی حساستر از دیگر مواقع بوده و نیازهای عاطفی ، روانی و تعذیه ای خاص دارد .

  توصیه هائی هنگام شیر دادن به كودك

قبل از شیر دادن دستهایتان را بشوید و پستان خود را با آب ولرم تمیز كنید. پستان را با استفاده از صابون یا مواد ضد عفونی تحریك نكنید

هنگام شیر دادن نوزاد را بغل كرده ، سر او را بالاتر نگه دارید ، توجه كنید كه سینه شما روی بینی نوزاد را نپوشاند و مانع تنفس نوزاد نشود برای جلوگیری از اینكار چهار انگشت خود را زیر سینه و انگشت شست را روی سینه قرار دهید . برخی از مادران از دو انگشت خود بصورت قیچی استفاده می كنند كه اینكار سبب كاهش شیر می شود.

در اوایل تولد به نوزاد از هر دو پستان خود شیر دهید

پس از اینكه از یك سینه شیرخورد  ، پشت او را ماساژ دهید تا آروغ بزند ، سپس سینه دیگر را به او بدهید و عمل ماساژ را تكرار كنید.

برای جلوگیری ار پریدن شیر در گلوی نوزاد ، او را پس از خوردن شیر یا به پهلوی راست یا چپ بخوابانید . توجه كنید كه هیچوقت نوزاد را بر روی شكم نخوابانید.

شیرمادر تا شش ماهگی برای رفع نیازهای شیرخوار كافی است و  در این دوره به جز آب در مواقع نیاز یا استفاده از قطره هایی كه پزشك توصیه می كنند ، هیچ چیز دیگر به كودك ندهید.

از شیردهی در حالت خوابیده خودداری كنید و حتما نوزاد را در آغوش گرفته و به او شیر دهید

نکاتی   در مورد دوشیدن شیر

بهتر است دوشیدن شیر زمانی صورت گیرد كه پستانها پر از شیر است ، معمولا بهترین زمان صبح هاست.

استراحت مادر به مدت 10تا20 دقیقه قبل از دوشیدن شیر ، خوردن مایعات نظیر یك لیوان شیر ، آب میوه ، چای كمرنگ و... می تواند كمك موثری باشد ، البته مایعات گرم بیشتر از مایعات سرد به تولد شیر كمك می كند.

دوشیدن شیر با دست بهترین روش دوشیدن است و به استفاده از پمپ های دستی ترجیح دارد .شستن دستها با صابون و شستن سینه با آب ساده توصیه می شود.

بهتر است مادران در موقع دوشیدن شیر در محیطی آرام و ساكت و بدور از اضطراب فشارهای عصبی و در یك وضعیت راحت بنشینند.

فكر كردن به نوزاد ، نگاه كردن به او و یا نشستن در كنار او و یا شنیدن صدای كودك به ترشح شدن شیر كمك می كند.

استفاده از حوله گرم و مرطوب به مدت 10 تا15  دقیقه روی پستان و نوك آن و یا حمام كردن یا ماساژ دادن به جاری شدن شیر كمك می كند.