تاکنون افراد متعددی را دیده اید که بر اثر صانحه ای اندام یا قسمتی از یک اندام خود را از دست داده اند. این افراد گاهی مجبور به پنهان کردن آن عضو از دید افراد دیگر اند و گاهی نیز با اندام های مصنوعی این خلا را برای خود پر می کنند.

ممکن است آن فرد با مشکلات روحی و روانی بسیاری گرفتار شده باشد و یا همچنان درگیر باشد.اما آیا ممکن است برای او دقیقاً از سلول های بدنش یا فرد دیگری با ساختار ژنتیکی شبیه او عضوی را ساخت و آن را جایگزین عضو قطع شده نمود؟

در جوامع انسانی اتفاقات بسیاری بر اثر صوانح مختلف از جمله تصادفات رانندگی، ضرب و شتم های گوناگون، جنگ ها و بلایای مشابه ممکن است به قطع قسمتی و یا کل عضو یک فرد یا گروه منجر شود. در کشور ما نیز افراد بسیاری وجود دارند که یا در جنگ های اتفاق افتاده در سال های قبل و یا بر اثر صوانح دچار این عارضه شده اند. بسیاری از افراد در زندگی روزمره خود دچار سختی و مشقت می شوند و از این که نمی توانند کارهای روزمره خود را همانند دیگران انجام دهند احساس یاس و نامیدی می کنند.

طب پزشکی با کمک گرفتن از ساختار عضو قطع شده سعی در جایگزین کردن عضو قطع شده با پروتزهای مختلف می کنند. اما این پروتزها در بسیاری از موارد کارایی چندانی برای فرد ایجاد نمی کنند و در بیشتر مواقع حالت روحیه دهی برای آن فرد دارند. اما سوال این است: آیا می شود عضوی کامل (با تمام ویژگی های عضو قطع شده) در آزمایشگاه ساخت و آن را به فرد پیوند زد؟ به عبارت دیگر "ساخت عضوزیستی در آزمایشگاه" به چه میزانی امکان پذیر است؟

این سوال و سوالات مشابه با این سوال، دانشمندان زیست شناسی و پزشکی را بر آن داشته تا بتوانند با کمک از تجربیات سایر رشته همانند مهندسی بافت ، مهندسی پزشکی، طب ترمیم،آناتومی و حتی نرم افزار نویسان کامپیوتر تحقیقات وسیعی را شروع کنند. با یک مثال این موضوع را با هم بررسی می کنیم.

برای ساخت یک خانه ابتدا داربست زده می شود، آجر و سایر مواد روی آن داربست کنار هم و روی هم قرار می گیرند، برای اینکه خانه قابل سکونت شود اقدام به لوله کشی برای آب و برق و ... می شود و در نهایت خانه توسط مهندسین مورد ارزیابی قرار می گیرد. برای ساخت یک عضو نیز باید چنین فرایند مشابه ی طی شود. همان طور که می دانید اعضای بدن ما از چندین سری سلول تشکیل شده اند که روی داربست هایی از جنس استخوان و غضروف قرار گرفته اند.

رگ ها و اعصاب کار انتقال پیام ها و مواد غذایی را انجام می دهند. سلول های بدن ما مشابه همان آجرهای ساختمان اند.رگ ها و اعصاب ،کار لوله کشی ها را انجام می دهند و داربست بدن (استخوان،ماهیچه و...)ما همان اسکلت ساختمان است.

تاکنون پیشرفت های خوبی در این علوم صورت گرفته است.محققین بیمارستان عمومی ماساچوست آمریکا،موفق شدند برای اولین بار قسمتی از دست مدل حیوانی به نام "رت" را به طور کامل و با تمام اجزا در آزمایشگاه و در خارج از بدن ،در ظرف کشت به وجود آورند.

به طور خلاصه آنها اسکلتی از دست رت ساختند- به این اسکلت در زیست شناسی "اسکفولد" scaffold گفته می شود- و آن را توسط سلول های جدید پر کردند و موفق به ساخت ماهیچه،رگ خونی و دیگر اجزای یک دست شدند.این موفقیت و موفقیت های مشابه نوید طب ترمیمی آینده برای درمان بسیاری از مشکلات انسان را می دهد.