زبانشناسی علمی است که به مطالعه و بررسی روشمند زبان میپردازد. زبانشناسی به مفهوم جدید آن، علمی نسبتاً نوپا بوده که قدمتی تقریباً یک صد ساله دارد، اما مطالعات تخصصی دربارهٔ زبان به چند قرن پیش از میلاد بازمیگردد.
زبانشناسی دارای زیرشاخه های متعددی می باشد. از جمله این زیر شاخه های می توان به : آواشناسی، آواشناسی شنیداری، آواشناسی فیزیولوژیک، آهنگ کلام، برنامهریزی زبانی، تحلیل گفتمان، ردهشناسی، ریشهشناسی، زبانشناسی اجتماعی، زبانشناسی تاریخی، زبانشناسی جنسیت، زبانشناسی رایانشی، زبانشناسی روانشناختی، زبانشناسی شناختی، زبان و خط، زبان و موسیقی، صرف، فرآگیری زباناول، فرهنگنویسی، فلسفهیزبان، فیلمهای زبانشناختی، کاربردشناسی، کنکور زبانشناسی، گویششناسی، معنیشناسی، مکتب نقشگرایی، منشاء زبان، نحو، نشانهشناسی، واجآرایی، واجشناسی، واژهپردازی، واژهشناسی، یادگیری زبان دوم و ... اشاره نمود.
از آنجا که زبان یک پدیده پیچیدهٔ انسانی و اجتماعیست، برای مطالعهٔ جامع و دقیق آن، بهرهگیری از علوم مرتبط دیگر الزامی به نظر میرسد. در واقع، مطالعهٔ فراگیر زبان، رویکردی چندبعدی را میطلبد؛ بنابراین، زبانشناسی علاوه بر مطالعه جنبههای توصیفی و نظری زبان به ابعاد کاربردشناختی، روانشناختی، مردمشناختی، اجتماعی، هنری، ادبی، فلسفی و نشانهشناختی زبان توجه میکند.
به عبارتی میتوان گفت زبانشناسی معاصر، حوزههای مطالعاتی بسیار گستردهای را شامل میشود که توجه دانش پژوهان و دانشمندان گوناگونی را با ذائقههای علمی متنوعی به خود جلب نمودهاست.
در همین راستا، مطالعاتی مانند رابطه و تعامل بین زبان و ذهن، زبان و شناخت، زبان و رویکردهای فلسفی، زبان و قوه تعقل، زبان و منطق، دانش ذاتی، یادگیری زبان اول، کاربرد زبان و محیط زیست، زبان و قانون، زبان و هوش مصنوعی، زبان و فرهنگ، زبان و جامعه، زبان و تکامل انسان، زبان و سیاست، زبان و تفکر و دیگر نشانههای ارتباطی میتوانند زیر مجموعههای رشتهٔ زبانشناسی تلقی شوند.
در ادامه با رشته علوم شناختی گرایش زبانشناسی در مقطع دكتری آشنا شده و واحدهای درسی آن را به طور دقیق مشاهده می نمایید:
درس های جبرانی
عنوان درس |
تعداد واحد |
اصول علوم شناختی |
2 |
علوم اعصاب شناختی |
2 |
روش های تحقیق در علوم شناختی |
2 |
روش های ارزیابی و سنجش در علوم شناختی |
2 |
آواشناسی |
2 |
واج شناسی |
2 |
ساختواژه |
2 |
معنی شناسی |
2 |
تجزیه و تحلیل کلام و کاربردشناسی |
2 |
دستور زایشی (گشتاری) |
2 |
مکاتب جدید زبان شناسی |
2 |
از مجموع دروس جبرانی، با توجه به رشته های قبلی دانشجو و به تشخیص گروه آموزشی دانشجو باید حداکثر 6 واحد را انتخاب کند.
درس های الزامی
عنوان درس |
تعداد واحد |
روش های پژوهش در علوم شناختی زبان |
1+1 |
مبانی زبانشناسی شناختی |
2 |
زبان، مغز و شناخت |
2 |
استعاره و تلفیق و شناخت |
2 |
زبان شناسی شناختی پیشرفته: نظریه ها و مدل ها |
2 |
علوم اعصاب شناختی زبان |
2 |
درس های اختیاری
عنوان درس |
تعداد واحد |
زبان شناسی بالینی |
1+1 |
رشد زبانی و شناختی |
2 |
بازشناسی الگو |
2 |
مبانی شناخت در فلسفه اسلامی و فلسفه ذهن |
2 |
زبان قران از منظر زبان شناسی شناختی |
2 |
سمینار مسائل متاخر در علوم شناختی زبان |
2 |
همگانی های زبان و رده شناسی زبان |
2 |
نظریه های فراگیری و یادگیری زبان اول و دوم |
2 |
سمینار روابط بینابینی نحو و معنی شناسی |
2 |
موضوعات متاخر درباره زبان و ذهن |
2 |
مسائل نحوشناسی |
2 |
زبان، شناخت و فرهنگ |
2 |
رساله
عنوان درس |
تعداد واحد |
رساله |
18 |