حسنیوسف همانطور كه از نامش پیداست، گلی خوش رو و زیبا در رنگها و شكلهای متفاوت و جذاب است. حتما دقت كردهاید كه این گیاه اسم فارسی خودش را از نام حضرت یوسف(ع) كه به زیبارویی مشهور بود، گرفته است. حسنیوسف از خانواده نعناعیان است. گلهایش مثل گلهای نعناع و پونههای كنار جوی آبها در یك سنبله جای گرفته است اما برگهایش در زیبایی، از گلها پیشی گرفتهاند.
البته این گل در بیشتر كشورهای غربی با نام «ملكهای با دنبالههای قرمز» شهرت دارد. شاید در نگاه اول حسنیوسف خیلی شبیه به اجداد وحشیاش كه همان گزنهها هستند، به نظر برسد اما خوشبختانه آنچنان خودش را با شرایط باغچه و آپارتمان همراه كرده كه نهتنها آسیبی به بدن نمیرساند، بلكه میتواند بهعنوان یك گل آپارتمانی بسیار محبوب انتخاب خوبی برای نگهداری باشد.
حسنیوسف هدیه كنید!
حسنیوسف از آن دسته گلهاست كه شما را بهشدت قیچی به دست میكند. بهخصوص در فصلهای گرم سال اگر رشد مناسب و مطلوبی داشته باشد، شاخهها خیلی سریع سر به بالا میكشند و شما را مجبور میكنند برای حفظ شكل اصلی گلدان، هر دو هفته یكبار آن را هرس كنید. جالب اینكه هرس برای این گیاه بسیار هم ضروری است و رشد آن را بهتر و بیشتر میكند. گلهای حسنیوسف جذابیت چندانی ندارند و هرس سرگلها میتواند برگها را به رشد بیشتر راغب كند.
از جای بریده شده جوانههای جانبی شروع به رشد و نمو میكنند و گلدانتان همیشه سر حال و در شكل و فرم متقارن و زیبا باقی میماند. شاخههای بریده شده به سرعت ریشه میدهند. آنها را در گلدانهای كوچكتر بكارید و به دوستانتان هدیه بدهید. چه هدیهای بهتر از یك گلدان كوچك حسنیوسف!
چطور میتوان تكثیرش كرد؟
حسنیوسف با بذر خیلی راحت تكثیر میشود. بذرها را در هر موقعی از سال میتوانید بكارید. بهتر است بذرها را در یك سینی كم عمق و در یك لایه خاك مرطوب بكارید و روی آن یك لایه نازك از خاك خیلی سبك بریزید. پس از مدت كمی جوانههای ریز از زیر خاك سر بر میآورند. كمی كه گذشت، میتوانید هر كدام از آنها را از خاك جدا كرده و داخل یك گلدان كوچك بكارید اما تكثیر از طریق قلمه ساقه هم خیلی سریع گلدان زیبایی به شما هدیه میدهد ضمن اینكه با این روش از رنگ دلخواهتان هم میتوانید قلمه تهیه كنید.
حسنیوسف از خاكهای سنگین بیزار است. میتوانید مخلوطی از كوكوپیت یا پرلیت به خاك اضافه كنید. ریشهها در خاك سبك خیلی راحتتر رشد میكنند و رشد گیاه به طرز شگفت انگیزی بیشتر میشود.
متنوع، ارزان، صبور
وقتی حسنیوسف را با خود به خانه بردید، میتواند خیالتان راحت باشد كه یك گل دایمی و همیشگی در خانه خواهید داشت. این گل با رنگ برگهای متنوعی كه دارد، از زمره متنوعترین طرح و رنگهای گیاهان آپارتمانی و باغچهای است كه نگهداری آن هم چندان مشكل نیست. كسانی كه حسنیوسف را برای فروش پرورش میدهند، از بذر استفاده میكنند ولی این گیاه قابلیت آن را دارد كه خیلی راحت در خانه تكثیر شود. حسنیوسف باید یا در باغچهای روشن و با نور غیر مستقیم خورشید باشد یا در گلدان در تراس شمالی آپارتمان.
آبیاری را تنظیم كنید
اگر گلدان حسنیوسف را در خانه نگهداری میكنید و گیاه خیلی جوان است، معمولا یك روز درمیان باید به آن آب بدهید. البته یادتان باشد خاك سبك باعث رشد بهتر و بیشتر گیاه میشود و در عوض گیاه زود به زود تشنه میشود و خاك سنگین رشدش را كندتر میكند و شاید حتی به سه روز یكبار آبیاری نیاز داشته باشد. در هر حال تصمیم با شماست. معمولا وقتی حسنیوسف تشنه میشود، برگهایش آویزان و بیحال میشوند و به محض آبیاری دوباره جان میگیرند و شاداب و سرحال در گلدان خودی نشان میدهند.
حسابی كچلش كنید!
شپشك آردآلود بزرگترین دشمن حسنیوسف در آپارتمان است. البته در گلهایی كه در حیاط كاشته میشوند، گاهی شتهها هم مشكل ایجاد میكنند. اگر فقط چند جای گیاهتان حالت آردی به خودش گرفت و متوجه شدید كه حشرههای خیلی ریز و سمج به ساقهها و برگها چسبیدهاند، میتوانید برگها را زیر آب ولرم بشویید تا این آفتها از ساقه جدا شوند. اگر جدا نمیشوند به كمك یك گوش پاك كن كه روی آن مایع ظرفشویی مالیدهاید، این حشرات را جدا كنید و سپس ساقه را با آب شستوشو دهید. اگر در نهایت شپشكها با تعداد زیاد حمله و خیلی روی گیاه رشد و توسعه پیدا كردهاند، شك نكنید و خیلی سریع همه ساقهها و برگها را تا سطح خاك هرس كنید. برگها و شاخههای جدید دیگر آفت نخواهند داشت. حسنیوسف نسبت به هرس شدید، مقاوم است.
نور كامل میخواهد
این گیاه چون برگهای لطیف و پهنی دارد، نور مستقیم خورشید میتواند بهشدت سطح برگها را بسوزاند اما به هر حال گونههایی از حسنیوسف هم هستند كه در مقابل نور شدید خورشید تاب میآورند اما به نسبت اینكه در سایه و نور كم باشند یا در نور مستقیم آفتاب، رنگ برگهایشان كاملا متفاوت میشود. غالبا برگها در نور كم و سایه، پررنگتر میشوند و در نور خورشید رنگها روشنتر خواهد شد. گونههای جدیدی كه با رنگهای صورتی روشن، سبز و قهوهای تیره وارد بازار شده و برگهای لطیف و پهنی دارند، بهشدت سایهپسند هستند اما این به آن معنا نیست كه اصلا به نور احتیاج ندارند.
این یك اصل كلی برای همه حسنیوسفهاست كه نور باید برایش تامین باشد تا به خوبی رشد كند. بعضی گونههای آنكه كمتر رشد میكنند و قد كوتاهی دارند، میتوانند برای حاشیهبندیهای باغچه انتخاب خوبی باشند و انواع دیگر كه پر رشد و قد بلند هستند، میتوانند جلوه و جلای زیبایی به باغچه بدهند. یادتان باشد كه حسنیوسف نسبت به سرمای زمستان حساس است و نباید سرما ببیند. در ضمن در زمستان حتما باید در اتاق یا گلخانه نگهداری شود.
خودتان باغبانی كنید
حسنیوسف آب و هوای مرطوب گلخانهها را دوست دارد و بهشدت با این شرایط سازگار میشود اما یادتان باشد اگر گلدانی را از شرایط گلخانهای به اتاق یا تراس آپارتمان منتقل كردید، چند هفتهای به آن زمان بدهید تا بتواند خود را با شرایط جدید وفق دهد. بد نیست برای اینكه گلدان سرحالی داشته باشید، از همان ابتدا شروع به گرفتن قلمه از گلدان اصلی كنید و تعدادی گلدان فرعی را خودتان بسازید. این گلدانهای فرعی معمولا چون در آب و هوای اتاق یا تراس آپارتمان رشد و پرورش پیدا كردهاند، دوام بهتری هم خواهند داشت.