بخش خورگام در 40 کیلو متری شهرستان رودبار زیتون واقع است. خورگام یعنی (جای پای خورشید)؛ نگینی با طبیعت سبز ،زیبا ، دلنشین و تکیه کرده به آسمان که 43 روستا و 1 شهر کوهپایه ای بره سر را درخود جای داده و در جنوب گیلان واقع است.

منطقه ای زیبا و زرخیز با چشمه ساران جوشان،باغ های فراوان و کوههای سر به فلک کشیده،برفراز جنگلهای سبز و انبوهی است که تمام کوههای این سرزمین را فتح کرده اند.

تمام این مناطق را کوهها محاصره کرده اند ؛ همانند کاسه ای چینی که پر از رنگ ولعابهای صفوی و قاجاری است که ازهر زاویه به آن نگاه میکنی نقشی نو می بینی و میرسی به ابتدای هرچه زیبایست.

منطقه ای که دو قوم دیلم وکرد (کرمانج) را درخود جای داده است و دیلمیان ساکنان نخستین و کردهای مهاجر از دشت ماروسک ( تحت جلگه) ، عمارلو در 60 کیلومتری نیشابور به منطقه خورگام کوچانده شدند. وسیع ترین گستره منطقه خورگام(که بعد ها بواسطه ی کوچ کردها به این منطقه به عمارلو تغییر نام یافت) در زمان افشاریان بوده  که از کرانه سفید رود و تا منطقه تنکابن را نیز در بر می گرفته است.

سرزمین خورگام سرزمینی که همه آبادی های آن کوهستانی و در بخشی از البرز غربی امتداد یافته است . خورگام کنونی به جغرافیای کوچکتری اطلاق گردیده که چشم اندازهایی بسیار زیبایی را پدید آورده و می توان گفت آفریدگار توانا نگاهی ویژه به این مناطق دارد.

ساکنان سرزمین خورشید دارای آداب و رسوم قابل تامل و چهره های مردم این دیار از نیک اندیشی می درخشد تو گویی وارد بهشت شده ای.

سختی سنگها حکایت از مردمانی دارد که از مسیر هزارها سال عبور کرده اند و اینک آرام و صبور آن نوای کهن را سر می دهند.

منطقه کوهستانی گسترده  ای به نام  خورگام  با رود پیچ در پیچ تورنگ لات در دامن جنگل و کوههای سرسبز که تاریخ پر تنش را پشت سر گذاشته و امروز به آرامی فرشتگان در دستان پر سخاوت بهار آرمیده است.

این دیار باستانی آداب ، رسوم، موسیقی، زبان و آثار کهن منحصر به فردی دارد که در هر زمان و مکان جلوه خاصی از آن هویدا می شود. مردان و زنان سخت کوش منطقه در اقتصاد خانواده نقش به سزایی ایفا می کنند و در تابستان فعالیت هایشان اوج می گیرد . در خورگام و در گستره کوه و دشت و جنگل ، زنها در کنار همسرانشان مشغول کار کشاورزی و دامداری هستند و  از گذشته بافت پارچه های پشمی ، جاجیم ، نمد ،گلیم، جوراب، دستکش ،و شال در این بخش رواج داشته است.

شهر بره سر

شهر بره سر  با جمعیت در حدود 2000 نفر در فاصله 55 کیلومتری شهرستان رودبار و 40 کیلومتری شهر رستم آباد و 35 کیلومتری شهر توتکابن واقع شده است.

بره سر مرکز بخش خورگام در ارتفاع 1250 متری از سطح دریا قرار گرفته که از شمال به بافت قدیمی بره سر قبل از زلزله سال 1369  ، از جنوب به جنگلها ،‌ مراتع ، یلاق استلی سرا و یلاق ویستان و به دو استخر طبیعی ویستان و خالقی سرا ، از شرق به روستاهای تیه و دوسالده و از غرب به دهستان چهارمحل منتهی می گردد . این شهر دارای بافتی متمرکز بوده که پس از زلزله سال 1369 در محل فعلی بره سر بنیان شده است . گویش مردمان شهر دیلمی و کردی می باشد. 

شهری کوهستانی با آب و هوای معتدل کوهستانی  ، بهاری سر سبز و دل انگیز ، تابستانی بسیار زیبا و مه آلود ، پائیزی با حل و هوای بارندگی و خزان ، زمستانی خشن ، سرد و پر برف  ، دارای جنگلهایی پوشیده از درختان راش بکر و تنومند ، و گونه نادر سوسن سفید که محلی ها به آن لیلیوم می گویند .دارای محصولات باغی از قبل سیب ، گلابی ، آلوچه ، به ... ، محصولات کشاورزی لوبیا ، جو ، گندم ، عدس و... ، به علت آب و هوا خوش دامداری نیز رونق دارد.

این منطقه دارای دو امامزاده می‌باشد که در زمان دیلمیان به شهادت رسیده اند و برای اشاعه مذهب شیعه به قبرستان باستانی بره سر انتقال داده شده‌اند. در هسته مرکزی شهر مرقد مطهر امامزادگان عبداله و قاسم از نوادگان امام موسی کاظم واقع گردیده است. هر ساله، در تاسوعا و عاشورای حسینی و سالروز وفات پیامبر اسلام در ۲۸صفر در جوار امامزادگان به عزاداری می‌پردازند.

زیبائی های مناظر دل انگیز و پر طراوت  شهر بره سر قابل وصف نیست،  باید دید زیرا در تخیل نمی گنجد ...

استخر زیبا و قدیمی استل پشت، استخری زیبا و قدیمی در ابتدای شهر بره سر  است که در روزگاران نه چندان دور عاشقان صید ماهی در آن اقدام به ماهیگیری می کردند.

استخر زیبای طبیعی ویستان ، استخر طبیعی 4 هکتاری در دامنه جنوبی شهر و در فاصله 2 کیلومتری مرکز شهر است که چسبیده به جنگل های راش منتهی به ییلاق تابستانی ویستان ، بسیار زیبا و فرح بخش است ... دریاچه کوچکِ زیبا و بکری که یکی از جاذبه های طبیعی و جزء مناطق نمونه گردشگری منطقه خورگام محسوب میشود و در بهار و تابستان مورد توجه گردشگران و طبیعت گردان بیشماری از سراسر ایران است.

این استخر با داشتن محیطی مفرح وسالم در دل جنگل ، دارای گونه های مختلف از پرندگان ،انواع آبزیان میباشد.

این دریاچه بطور طبیعی بر اثر زلزله بوجود آمده و آب از کوههای اطراف تامین می شود و دارای یک موقعیت عالی و مناظر چشم نوازی می باشد.

استخر زیبای طبیعی خالقی سرا  ، استخر طبیعی کوچکی در دامنه جنوبی شرقی  شهر و در فاصله 2 کیلومتری مرکز است که داخل جنگل های راش در مسیر ییلاق تابستانی استلی سرا  با مناظری بی مثال ، دنج و ... قرار دارد.

ییلاقات استلی سرا و ویستان ، در قسمت جنوبی شهر بره سر در دل جنگل قرار گرفته اند که ساکنان محل در فصل بهار و تابستان از آن استفاده می نمایند . این ییلاقات از آن نظر بسیار جالب است که گرچه با شهرفاصله چندانی ندارد، اما از دریا ارتفاع زیادی دارد. جالب‌تر از آن هم، اسامی کوه‌های اینجاست:  کوه «لابار»، «کوه لاباربن» و «شینه چاک »

دره باستانی “خونیه” در پیرامون  ومشرق شهر بره سر و در۱ کیلومتری جاده روستا داماش واقع شده است. نام رسمی خونیه دٍره و نام محلی آن با زبان دیلمی و لهجه شیرین برسری «خونیه دٍره» تلفظ می‌شود. «خونیه» کلمه‌ای برسری به معنی خون است وخونیه دٍره به معنای دره خون است و این احتمالاً به علت کشته شدن ماموری در این دره این نام را برآن نهاده اند.

این دره حیرت انگیز با جاذبه های گردشگری بکر و شگفت انگیز و سرچشمه ها و آب زلالش و باغهای پیرامونش بادرختان گردو ،فندق  و پر میوه اش آماده است تا به یکی از گردشگاههای زیبای بخش خورگام تبدیل شود.

این جاذبه طبیعی در پیرامون شهر بره سر و در منطقه ای به نام شارشار قدیم قرار دارد و دارای طبیعتی زیبا ، آبشار و چشمه های جاری با آب فراوان و درختان راش بسیاری است.

آب این دره به رودخانه تورنگ لات که شاخه ی اصلی این رودخانه است می ریزد. زیبایی و بکر بودن منطقه شارشار برای هر بازدید کننده ای ابتدا عظمت و شوکت و ابهت این تپه ها ودره ی طویل را مجسم می کند.

این منطقه بکر که همواره حس شگفتی بازدیدکنندگان را برانگیخته، محل بازدید و تفریح بهار و تابستان مردم بره سر و گردشگران است و طبیعت گردان روستاهای پیرامون روزهای تعطیل می روند تا خستگی های روزمره شان را کنار آبشار”شارشار” و سایه وسیع چتر درختان راش این دره جا بگذارند. آبشار طبیعی شارشار ، در محله بالا محله بره سر قدیم یا محله شارشار قدیم به فاصله  نیم کیلومتری مرکز شهر قرار دارد.

راههای اصلی دسترسی به شهر بره سر

مسیر اصلی از اتوبان رشت به قزوین : رشت . سراوان . امامزاده هاشم .  بریدگی سمت راست به طرف شهر رستم آباد گردش به چپ به سمت  شهر توتکابن مسیر فرعی از داخل شهر توتکابن به سمت جنوب ادامه می یابد که پس از طی مسافتی در حدود 35 کیلومتر و عبور از روستاهای دشتویل ، منطقه زیبای دره دشت ، روستای حشمت آباد و دهستان چهارمحل به منطقه خورگام و شهر بره سر می رسیم.

مسیر اصلی از اتوبان تهران به رشت : تهران . قزوین . منجیل . رودبار  بریدگی سمت راست ابتدای شهر توتکابن مسیر فرعی از داخل شهر توتکابن به سمت جنوب ادامه می یابد که پس از طی مسافتی در حدود 35 کیلومتر و عبور از روستاهای دشتویل ، منطقه زیبای دره دشت ، روستای حشمت آباد و دهستان چهارمحل به منطقه خورگام و شهر بره سر می رسیم.