امروزه در شهرهای بزرگ و گرانقیمت دنیا لیموزینهای زیادی را میبینیم که مالکین آنها برای حفظ جان خود مبالغ هنگفتی میپردازند. تاکنون از خود پرسیدهاید چرا و چه افرادی سوار بر این اتومبیلها میشوند؟ عموماً هنرپیشگان، خوانندهها، افراد متمول و سیاستمداران از ترس آدمربایی و ترور، دست به چنین انتخابهایی میزنند. امّا بسیاری از چنین افرادی سراغ این لیموزینها که دائماً در چشم مردم و مقابل دوربینهای تیزبین عکاسان یا آدمرباهاست نمیروند و خودروهای شخصیشان را با سپردن به دست شرکتهای امنیتی، مبدل به تانکهای ضد گلوله میکنند. این کمپانیها در مقاطع مختلف دست به تقویت اتاق، شاسی، پنجره، تایر، محفظه موتور و سوخت میزنند تا در مقابل انواع تپانچه و مسلسلهایی مثل کلاشنیکف AK47 و یوزی مقاومت کند. این شرکتها که از استانداردهای موجود ناتو، مؤسسه استاندارد ملی اروپا و ایالات متحده استفاده میکنند، قادر به ضد انفجار کردن خودروها در مقابل مین، موشک و یا نارنجک نیز هستند.
آزمایشگاههایی که در دنیا امکانات انجام چنین آزمایشی را دارند بسیار محدود و تنها در انگلستان، آبردین اسکاتلند، ایالات متحده و آلمان واقع هستند. هیچکدام از این شرکتها حتی در حساسترین شرایط اقدام به افشای مواد مورد استفاده در تولیدات و یا روش تولیدشان نمیکنند. زیرا در این صورت، تروریستها و شرکتهای رقیب مشکلساز میشوند و باید به دنبال متد جدیدی بود و مجدداً هزینه و آزمایش و . . . قراردادهایی امضاء شده که هیچ وقت منقضی نمیشود و در آن قسم خورده اند که این اطلاعات به هیچ قیمتی به بیرون درز نکند.
در این میان خودروهایی که بیشتر چنین فرآیندی روی آنها انجام میشود یا بیشترین سفارش را دارند از برندهای مرسدس بنز، آئودی، بامو، رولزرویس، بنتلی، کادیلاک، جاگوار، سیتروئن، لکسس و لینکلن هستند. مسئله دیگری که در انتخاب خودروها دخیل است، اقلیم جغرافیایی و هدف از به کارگیری آن است. برای مثال لیموزینهای کشیده و سدانها برای محیطهای عمومی در ایالات متحده، اروپا و آسیا مناسب بوده و خودروهای کوچکتری چون شورولت، فورد، پژو، پورشه و فولکس واگن که از نظر بدنه کمی جمع و جورتر هستند، برای آمریکای جنوبی مناسب هستند. ولی اخیراً بیشترین رشد سفارش جهت ضد گلوله کردن خودروها در رده SUV داشته و پس از آن شورولت سابربن رنجروور، مرسدسبنز G کلاس، تویوتا لندکروزر و نیسان پیس کیپر بودهاند.
آزمایش بالستیک روی چنین خودروهایی دارای استانداردهای سخت بین المللی است که با گرد هم آوردن مهندسین فنی، طراحان، متخصصین بالستیک و کارشناسان اسلحه صورت میپذیرد. هدف از ضد گلوله کردن خودروها نیز به غیر از مسئله امنیتی، بالا بردن راحتی، تواناییهای حرکتی و فنی آنها نسبت به خودروهای پایه است و در مدلهای جدید سعی شده حتی نمای بیرونی آنها برای جلوگیری از جلب توجه کردن با خودروهای معمولی تفاوتی نکند. برای رسیدن به این منظور تمامی موادی چون فولاد، تیتانیوم، کولار، سیلیکات بور و سرامیکهای سبک با یکدیگر ادغام میشوند. نخستین و بزرگترین گام بالا بردن ایمنی اتاق است و سپس شاسی خودرو تقویت میشود. پس از آن سیستم تعلیق بسیار قدرتمند با فنرلول و سیستم ضد شوک به همراه سیستم ترمز به این مجموعه افزوده میگردد و در نهایت یک لیموزین ضد گلوله تولید میشود که نزدیک به یک تا 2 تن به وزنش اضافه شده است، البته این مسئله برای رانندگان آنها امری غیرعادی جلوه نمیکند، زیرا تمامی این رانندگان دوره های ویژه برای رانندگی با این اتومبیلها را گذراندهاند.
قطعات فولادی که در این خودروها مورد استفاده قرار میگیرند، به نوعی به یکدیگر جوش داده میشوند تا در برابر بالاترین میزان حرارت هم مقاومت کنند. سایر ملحقات نیز نظیر محفظه روغن، باک سوخت، سقف ضد مغناطیسی، تایرهای تخت، کامپیوتر به روز شده خودرو و باتری هم دستخوش تقویت و به نوعی دگرگونی میشوند.
درها نیز به قفل Deadbolt مجهز هستند که در حین انفجار باز نشوند، همچنین از چسبهای بسیار پیشرفته برای جلوگیری پسزنی شیشه ها، حین انفجار استفاده میگردد و حتی چراغهای عقب و جلو، آینه ها و آنتن خودرو هم ضد گلوله میشوند. سیستم اطفاء حریق خودکار برای پیشرانه و فضای اتاق مورد استفاده قرار میگیرد و کمربندهای ایمنی نوع مسابقه ای که به صورت خودکار به حالت ارتجاعی در می آیند، در اینگونه اتومبیلها نصب میشوند.
برای مشخص کردن میزان ضد گلوله بودن یک خودرو، سه بخش وجود دارد:
راه اول شلیک مستقیم توسط کلت، اسلحه تیربار، تک تیرانداز یا گروهی کثیر از مهاجمان در جهات و فواصل مختلف است. بخش دوم آزمایش تواناییها در برابر نارنجکهای دستی، مین و راکت بوده و سرانجام ادغام هر دوی اینها در فاصله بسیار نزدیک به خودرو است.
بحث دیگری که در مورد این لیموزینها مطرح بوده، راحتی و محیط داخلی آنهاست که برای افراد خاص حتی گاهی اوقات به منزله یک دفتر کار لوکس است. به همین منظور پیشرفته ترین سیستمهای صوتی تصویری، صندلیهای لوکس با ماساژور و گرم کن، یخچال، ایجاد دیوار حائل ضد صدا بین کابین راننده و سرنشینان، مجهز کردن به سیستم تهویه مطبوع قویتر، آنتن GPS برای تقویت تلفن ماهوارهای، سیستم ارتباط داخلی بین راننده با سرنشین و محافظ شخصی، قرارگیری کلت کمری، ماسک حملات شیمیایی، جعبه کمکهای اولیه، سیستم رادار هوشمند و موکتهای ضد آتش در کف و سقف آنهاست. در این میان دو کمپانی بیش از سایرین در زمینه ضد گلوله کردن خودروها در سراسر دنیا معروف هستند. یکی از آنها تازه کار است و دیگری سابقها ش به 125 سال پیش باز میگردد!
«موتک» به عنوان مجموعهای آلمانی از سال 2000 تاکنون به این تجارت اشتغال داشته و مرکز رسمی ضد گلوله کردن رولزرویس است. مدیرعامل موتک آقای «اونگرر» میگوید اکثر خودروهایی که مورد بهینه سازی ایمنی قرار میگیرند، از نوع Long و دارای فواصل اکسل طویلی هستند که رولزرویس فانتوم هم نوعی از آنهاست. کار روی خودرویی مثل فانتوم تا سه ماه به طول میانجامد و با انجام پروسه هایی روی سقف جدید، سیستم تعلیق و اگزوز که یکصد هزار دلار هزینه دارد، کار آغاز و حتی تا بیش از یک میلیون دلار هم میرسد که معمولاً بین 500 کیلوگرم تا یک تن بر وزن خودرو میافزاید. البته فرمانپذیری خودروهایی چون بامو سری 7 و فانتوم با اضافه کردن حداکثر امکانات، تضعیف نمیشود. مشتریان او نیز افراد خاصی بوده که نیمی از آنها از خاورمیانه و 25 درصد از اروپا و آسیا هستند و در این میان خانواده های سلطنتی، سیاستمداران و دولتیها 60 درصد آن را تشکیل میدهند که 35 درصد از افراد ناشناس و تجار معمولی و 5 درصد هم رهبران مذهبی کلیساها هستند.
از طرفی شرکت Centigon که در جولای 2007 توسط مجموعه مادر BAE تأسیس شد، بزرگترین مرکز تهیه مواد اولیه برای ضد گلوله نمودن اتومبیلهاست. البته شرکت Centigon مدعی است در زمینه علوم بالستیک، مهندسی خودرو، حفاظت و امنیت شخصی و علم ضد گلوله متخصص است. این شرکت 8 مجموعه در 7 کشور دنیا دارد و سالیانه بین 1500 تا 1700 دستگاه خودرو را ضد گلوله میکند.
مدیرعامل آن اظهار میدارد ما به دو روش سفارش میگیریم و حتی این توانایی را داریم که روی خط تولید کارخانه، خودروها را ضد گلوله کنیم. در کل تمامی این کمپانیها که به ضد گلوله کردن خودروها مشغولند، قبول دارند که هیچگاه امنیت کامل وجود ندارد و در طول حرکت در جاده امکان وقوع حادثه با هر خودروی دیگری وجود دارد و با توجه به ترور نخست وزیر پیشین پاکستان (بینظیر بوتو) تمامی اینها بر این امر اذعان داشتند که حتّی بهترین خودروی ضد گلوله هم دارای محدودیتهایی است.
