در ابتدا تنها چهارچرخ وجود داشت و یک کابین ساده برای سرنشین ها. رفته رفته جهان شکل تازه ای به خود گرفت تا باور کنیم دوران کالسکه و اسب به پایان رسیده است. حالا می توانید با فشار دادن یک دکمه ساده به خودروتان دستور دهید، با سرعتی ثابت در مسیر به جلو برود، می توانید فشار باد تایرها را با سیستم اتوماتیک کنترل کنید و بدون نگاه کردن پشت سر در هر کنجی پارک دوبل بزنید.

آخرین نظرسنجی های انجام شده توسط شرکت بازرسی و کیفیت استاندارد ایران نشان می دهد، راننده ها در کشورمان سنسور هشداردهنده و دوربین پارک خودرو را جزو مهمترین آپشن های بیشتری روی یک خودرو باشد، قیمت آن هم گران تر می شود. مثلا در میان خودروهای وارداتی، تویوتا کرولا XLI در سه نسخه ارائه می شود که قیمت نیمه فول آپشن آن 108 میلیون و 550 هزار تومان، تیپ Exclusive+Navi با قیمت 117میلیون و 500هزار تومان توسط نمایندگی ارائه می شود.

در بین خودروهای داخلی نیز به عنوان مثال خودروی تیبا SX2 براساس تنوع رنگ با قیمت های 27 میلیون و 170 هزار و 27 میلیون و 360 هزار تومان توسط کارخانه فروخته می شود در حالی که خودروی تیبا EX2 براساس تنوع رنگ با قیمت های 28 میلیون و 70 هزار و 28 میلیون و 330 هزار تومان توسط سایپا عرضه می شود.

 برخی آپشن ها مانند سنسور هشداردهنده جلو و عقب، دوربین دنده عقب و انواع سانروف را بیشتر مردم می پسندند. در مقابل برخی از آپشن ها مانند سیستم پارک اتوماتیک، محفظه خنک نگه دارنده و سیستم کنترل فرود از سراشیبی (در خودروهای SUV) با بی محلی یا کم محلی رانندگان رو به رو می شوند.
 

در این مطلب نسبت به امکانات مختلف جانبی خودروها شناخت بیشتری پیدا می کنیم با ذکر این موضوع که آپشن های ضروری کنار گذاشته شده و آپشن های پرکاربرد و کم کاربرد رایج بررسی می شوند.

مکان یاب یا GPS

به خاطر استفاده بسیار در موبایل ها و تبلت ها، یکی از معروف ترین سامانه های استفاده شده برای خودرو است. با فعال شدن این آپشن، ردیابی ماهواره ای با GPS انجام شده و توسط یک نقشه گرافیکی بر روی مانیتور خودرو نمایش داده می شود تا راننده بتواند مسیریابی درستی تا مقصد مورد نظرش داشته باشد.
 

در خارج از کشور برخی از رانندگان برای باخبر شدن از مسیرهای خلوت و بدون ترافیک از آن استفاده می کنند. استفاده از این آپشن برای پیدا کردن کوتاهترین مسیر نیز کاربردی است.

• موارد کاربرد: مسیرهایی که راننده آشنایی با آن ندارد- پیدا کردن کوتاه ترین مسیر

• استفاده شده در: دنا- هیوندای آزرا

• نوع آپشن: پرکاربرد

کنترل پایداری الکترونیکی

خیلی وقت ها شده که در پیچ به دلیل فرمان دهی کمتر یا بیشتر، راننده خودرو از مسیر خود منحرف می شود. در این موارد راننده کنترل خودرو را از دست می دهد و می تواند سبب چپ شدن خودرو شود. سامانه پایداری الکترونیکی، یک آپشن تمام دیجیتال است که در پیچ های جاده با استفاده از ترمزهای پیاپی به صورت هوشمند از منحرف شدن خودرو به خارج از جاده جلوگیری می کند. در برخی از مدل های پیشرفته این سامانه برای کنترل بهتر و دقیق تر در برخی از مواقع از قدرت و نیروی موتور کم می کند تا خودرو دچار انحراف یا چپ کردن نشود.

• موارد کاربرد: جاده های پرپیچ- پیچ های با زاویه بیش از 30

• استفاده شده در: تویوتا پرادو- کیاسراتو

• نوع آپشن: کم کاربرد

دوربین دید عقب

دوربین دید عقب که بیشتر در دنده عقب گرفتن استفاده می شود، پیش از این بر روی شاسی بلندها نصب می شد. اما امروزه روی برخی خودروهای سواری و هاچ بک نیز نصب می شود. دوربین دید عقب برای پارک کردن بسیار کاربردی و مناسب است.
 

• موارد کاربرد: پارک کردن- دنده عقب گرفتن در مسیرهای پرعبور- ورود و خروج پارکینگ منزل یا محل کار

• استفاده شده: در تویوتا لندکروز- تویوتا پرادو- کیا سورنتو

• نوع آپشن: پرکاربرد

کنترل فشار تایر

رانندگانی مانند من وجود دارند که قبل از رانندگی فشار یا باد چرخ های خود را چک نمی کنند. سیستم کنترل فشار چرخ ها می تواند به من و این افراد کمک کند. این سامانه ها در دو نوع مستقیم و غیرمستقیم فشار و در برخی موارد دمای لاستیک را بررسی می کنند و از طریق نمایشگر به رانندگان نمایش می دهند.

در حالت غیرمستقیم براساس سرعت چرخش لاستیک ها که می تواند شعاع چرخ و میزان باد را مشخص کند، میزان فشار باد تایرها را از سنسور نصب شده بر روی رینگ ها کنترل و به روی مانیتور موجود در اتاق می فرستند. در سامانه های مستقیم، سنسور در داخل خود تایر طراحی شده و اطلاعات را به داخل خودرو انتقال می دهد.

• موارد کاربرد: هر زمان از رانندگی و پارک

• استفاده شده: درتویوتا لندکروز- بنز S500

• نوع آپشن: پرکاربرد

سقف های متحرک

برخی از افراد با استفاده از سقف های متحرک سر خود را از اتومبیل بالا می آورند و در هوای آزاد سیر می کنند. انگار تسلطی بر دنیا پیدا کرده اند و زندگی آنها کاملا تغییر کرده است. سقف های متحرک از نوع سانروف، مونوروف و پانوراما یکی از پرطرفدارترین آپشن ها در بین رانندگان و سرنشینان هستند. تفاوت سانروف ها و مونوروف ها در رنگشان است. سانروف ها شفاف و مونوروف ها تیره طراحی می شوند. در کنار این دو پانوراماها قرار دارند که به صورت کامل بر روی کل سقف قرار می گیرند، برخلاف سانروف ها و مونوروف ها که در بخش جلوی اتومبیل قرار می گیرند.
 

• موارد کاربرد: جاده های زیبا- هوای گرم- هنگام عروسی

• استفاده شده در: جک اس 5- کیا سراتو- لیفان ایکس 50

• نوع آپشن: پرکاربرد

کنترل در سراشیبی و سربالایی

این دو سامانه از ناپایداری خودرو در سربالایی ها و سراشیبی ها جلوگیری می کند و بیشتر در خودروهای شاسی بلند یا SUV استفاده می شود. این سامانه برای کمک به رانندگان در موارد خاص یا رانندگانی که برای اولین بار در سرازیری یا سربالایی ها رانندگی می کنند، مناسب است. سامانه کنترل در سراشیبی با استفاده از سنسورهای تعبیه شده هنگام ورود خودرو در سراشیبی ها از شتاب گرفتن خودرو با سرعت بالا جلوگیری می کند و تعادل خودرو را در سراشیبی حفظ می کند.

سامانه کنترل در سربالایی نیز وقتی از طریق سنسورها از توقف خودرو در سربالایی مطلع می گردد، هنگام شروع حرکت از برگشت خودرو به عقب جلوگیری می کند، دقیقا شبیه کاری که خود راننده با نیم کلاچ می تواند انجام دهد. به نظر می رسد این امکان مناسب رانندگانی است که در مناطق کوهستانی زندگی می کنند یا علاقه زیادی به رانندگی در کوه و دره دارند.

• موارد کاربرد: سربالایی و سرپایینی

• استفاده شده در: تویوتا RAV4- کیا اسپورتیچ- هیوندای توسان

• نوع آپشن: کم کاربرد

سامانه های دید در شب

برخی از افراد در زمان شب دیدشان کم شده یا در زمان های خاصی جلوی خود را نمی بینند. آپشن دید در شب ماننددوربین های دید در شب معمولی یا استفاده شده در آیفون ها کار می کند. یعنی در ساعات شب که برخی از جاده ها تاریک است یا دید شما پایین است، به صورت مادون قرمز تصاویر سیاه سفیدی از جلو به شما ارائه می دهد. البته در خودروهای ب ام و سامانه گرمایشی به کار رفته، براساس حرارت اجسام یا موجودات به صورت هاله ای یا نرگی به راننده نمایش داده می شود. این آپشن برای راننده های خودروهای بین شهری که شب رو هستند بیش از دیگر افراد کاربرد دارد. در مجموع می توان گفت این سامانه کاربردی ناچیز بر روی خودروهای شخصی دارد. به این سامانه نایت ویژن (Night Vision) نیز گفته می شود.
 

• موارد کاربرد: شب- تونل های تاریک

• استفاده شده در: بنز S500- بی ام و Z4

• نوع آپشن: کم کاربرد

حسگر باران

در زمان باریدن باران و برف حرکت برف پاک کن ها روی شیشه می تواند آزاردهنده شود. اگر حرکت برف پاک ها غیرضروری باشد هم کاهش دید راننده را به وجود می آورد و هم می تواند سبب خراش انداختن بر روی شیشه یا خرابی تیغه برف پاک کن شود.

وجود سنسورهای باران بر روی شیشه که بر روی پایه متصل کننده قرار می گیرد، موجب حرکت برف پاک کن ها در مواقع ضروری و براساس سرعت باریدن باران و برف می شود.

• موارد کاربرد: روزهای بارانی و برفی

• استفاده شده در: رنو اسکالا- تویوتا پرادو- کیا اپتیما

• نوع آپشن: پرکاربرد

پیشگیری از تصادف

امکانات جدیدی که از طرف خودروسازان جهانی بر روی خودرو نصب می شود، ضمن ایجاد رفاه و راحت شدن رانندگی به ایمنی راننده و سرنشینان نیز کمک می کند. یکی از این سامانه ها که می تواند به رانندگان کمک کند آپشن پیشگیری از تصادف است. این سامانه با سنسورهایی که دارد ابتدا به راننده برخورد به جلو را هشدار داده و سپس از برخورد با خودروی جلویی با استفاده از ترمز و ایست کامل، جلوگیری می کند. برای انجام این دو کار، برای سنسورها دو فاصله هشدار و اقدام تعریف شده تا بتوانند در زمان لازم هشدار داده و در موقع مناسب خودرو را متوقف کنند.

• موارد کاربرد: اتوبان ها- رانندگی در شب- جاده های مه آلود- استفاده از عینک طبی به خصوص آستیگمات

• استفاده شده: در آلفا رومئو جولیتا و میتو

• نوع آپشن: پرکاربرد

کروز کنترل

این قابلیت به راننده اجازه می دهد تا سرعت را در یک عدد مشخص ثابت نگه دارد تا ضمن عبور نکردن از سرعت غیرمجاز و جریمه شدن، بتواند به پایش هم استراحت بدهد. این آپشن در اتوبان ها و جاده های کفی بیشتر استفاده می شود و لذت سفر را برای راننده دوچندان می کند. امروزه آپشن های کنترل فاصله با خودروی جلو و رادار به سیستم کروز کنترل اختیارات بیشتری می دهند و خیال راننده را بابت تصادفات و برخوردهای احتمالی راحت می کند.
 

• موارد کاربرد: در اتوبان ها و جاده های کفی- زمانی که نیاز به رانندگی با سرعت یکسان است.

• استفاده شده در: تویوتا کرولا- هیوندای اکسنت

• نوع آپشن: پرکاربرد

پارک کردن اتومات

پارک کردن دوبل برای بیشتر رانندگان دردسر است و برخی از داوطلبان رانندگی به خاطر پارک دوبل نامناسب در آزمون رانندگی حذف می شوند. این آپشن به شما کمک می کند که با قراردادن خودرو به صورت موازی در کنار اتومبیل جلوی محل پارک، اختیار پارک را به اتومبیل بسپارید تا با استفاده از سنسورهای تعبیه شده و فرمول پارک تعریف شده، خودروی شما را به راحتی پارک کند.

• موارد کاربرد: پارک در فضاهای کم- پارک در خیابان های پرتردد

• استفاده شده در: تویوتا پریوس

• نوع آپشن: پرکاربرد

دسترسی و استارت بدون کلید

از شر همراه داشتن کلید در جیب یا کیف خود که سبب پاره شدن جیب یا آسیب زدن به کیفتان می شود راحت شوید. در این آپشن با استفاده از کنترل از راه دور با برد 2 تا 25 متری می توانید با استفاده از دکمه های تعبیه شده درب خودرو را باز کنید. وقتی راننده سوار خودرو می شود می تواند با استفاده از دکمه استارت خودروی خود را روشن کند.

البته باید دقت داشت که زمان استارت زدن، کنترل از راه دور باید در فاصله یک متری دکمه استارت قرار داشته باشد و از کنار آن خارج نشود چون به صورت خودکار وجود کنترل از راه دور توسط دکمه استارت چک می شود.

• موارد کاربرد: ورود و خروج به اتومبیل- روشن و خاموش کردن خودرو

• استفاده شده: در دنا- هیوندای سوناتا- رنو داستر

• نوع آپشن: پرکاربرد

صندلی الکترونیکی چندحالته

• موارد کاربرد: استفاده چند راننده از یک خودرو- خانواده های پرجمعیت

• استفاده شده در: لیفان ایکس 50- هایما اس 7

• نوع آپشن: پرکاربرد

گرمایش و سرمایش صندلی ها

در برخی از خودروها علاوه بر استفاده از سیستم های گرمایش و سرمایش پیشرفته، در صندلی هایشان نیز سامانه گرمایش و سرمایش تعبیه شده تا راننده و در برخی از موارد سرنشین جلو در فصل های مختلف سال با استفاده از آن دمای بدنشان را تنظیم کنند. این آپشن کمتر توسط رانندگان استفاده می شود.

• موارد کاربرد: روزهای بسیار سرد و بسیار گرم- رانندگان دارای بیماری رماتیسم- رانندگان دارای بیماری دیسک کمر

• استفاده شده در: کیا اپتیما- هیوندای آزرا و بنز E200

• نوع آپشن: کم کاربرد