امروزه زندگی بشر در بستر جامعه معنا می یابد. رشد روزافزون جمعیت، افزایش جوامع را به همراه داشته است و این افزایش مستلزم توجه بیشتر تمام مردم به ملزوماتی است که در جامعه برای رفاه حال خود و دیگران باید رعایت کنند. اصولی که بی تردید در دین اسلام، به عنوان آخرین دین، مورد توجه قرار داده شده و پیشوایان دینی ما، آن ها را مدنظر قرار داده اند.
حج گذشته از آثار و ثواب‌های اخروی که دارد، در دنیا نیز دارای آثار فراوان سیاسی، اجتماعی و معنوی است. این آثار و فواید می‌تواند به عنوان فلسفه یا حکمت حج مطرح شود. در روایات و سخنان ائمه (علیهم السلام) اشاره‌های فراوانی به آثار حج شده است. جهت اختصار دو نمونه از این روایات را نقل می‌کنیم.
دل ها را حالت خواستن و ناخواستن و روی آوردن و پشت کردن است. از راه خواسته ها و تمایلات، سراغ قلب ها بروید، چرا که اگر دل را به کاری مجبور کنند، کور می شود.
