این ماده به مقدار محدود مورد نیاز بوده و مصرف متعادل آن لازم است. به طور مثال در هنگام اسهال و استفراغ و یا فعالیت شدید بدنی و در هوای گرم با مصرف کمی نمک می توان املاح از دست رفته بدن را جبران کرد.
چه مقدار نمک بخوریم؟
طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار مصرف روزانه نمک پنج گرم است. این درحالیست که میزان مصرف نمک در کشور ۲ تا ۳ برابر این مقدار برآورد شده است که در این رابطه گفتگویی کردیم با رییس مرکز بهداشت استان مرکزی؛بالا بودن مصرف نمک در استان مرکزی نگران کننده است.
رییس مرکز بهداشت استان مرکزی گفت: بالا بودن مصرف نمک در این استان به عنوان یک عامل تهدید سلامتی و زمینه ساز بیماریها، نگران کننده است
دکتر بابک عشرتی افزود: بر اساس اخرین پژوهشها هر شهروند استان مرکزی ۱۰ تا ۱۵ گرم نمک در روز مصرف می کند ،درحالیکه استاندارد مصرف این ماده حداکثر پنج گرم در روز است.
وی گفت : مصرف زیاد نمک در درازمدت موجب بروز پدیده تصلب شرائین و فشار خون، ایجاد سنگ در بافت های داخلی مانند کلیه و مثانه می شود و به عنوان یکی از عوامل بروز بیماریهای قلبی و عروقی و انواع سکته ها است.
عشرتی افزود: هم اکنون ۱۳ درصد از جمعیت بالغ استان مرکزی از بیماری فشار خون رنج می برند و شیوع این بیماری در زنان ۱۴ درصد و در مردان ۱۲ درصد است.
هدفگذاری وزارت بهداشت بر کاهش ۱۰ درصدی میزان نمک
رییس اداره نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی، بهداشتی معاونت غذا و داروی استان مرکزی می گوید: سیاست وزارت بهداشت و درمان تغییر ذائقه مردم از غذاهای پرنمک، پرچرب و شیرین است و به همین منظور با مصوبه شورای سلامت و امنیت غذایی کشور صنایع غذایی تشویق به تغییر فرمول تولید با درصد پایین این مواد می شود.
مهندس عبدالرضا بادرستانی گفت : هدفگذاری وزارت بهداشت بر کاهش ۱۰ درصدی میزان نمک در محصولات تولیدی صنایع غذایی است اما این مساله به دلیل ریشه های فرهنگی و ارتباط تنگاتنگ با سفره و ذائقه مردم روند تدریجی دارد.
وی افزود : تنوع بخشی به محصولات کم چرب و رژیمی به ویژه در محصولات لبنی اغاز شده و این مردم هستند که باید با گرایش خرید این محصولات صاحبان تولید را تشویق بیشتر کنند.
بادرستانی گفت : بیش از ۲۵۰ واحد تولید مواد غذایی در استان مرکزی فعالیت دارد که۳۳ واحد آن در فرایند محصول از نمک استفاده می کنند، ۱۷ واحد چربی را به عنوان ماده اصلی تولید و ۱۵ واحد شکر را در ساخت محصول استفاده می کنند.کارشناس تغذیه مرکز بهداشت استان مرکزی گفت: مردم این استان ۳ برابر نیاز روزانه نمک مصرف می کنند که این امر تهدید جدی برای سلامتی آنان است.
نسرین یادگاری افزود: تحقیقات در این استان بیانگر آن است که ۵۴ و هشت صدم درصد مردم استان مرکزی همیشه نمکدان را بر سر سفره دارند و ۵۵ و شش دهم درصد جمعیت روستایی و ۵۴ و نیم درصد جمعیت شهری عادت به استفاده مستمر از نمکدان دارند.کارشناس مسوول واحد تغذیه مرکز بهداشت استان مرکزی بیان کرد: نمک توزیعی در استان مرکزی در حال حاضر از نظر خلوص و بهره مندی از ید مناسب است اما روش های نامناسب استفاده از ید موجب شده اثرگذاری ید افزودنی در بدن مردم استان مرکزی پایین باشد.
یادگاری گفت : بر اساس طرح اندازه گیری میانه ید ادرار زنان باردار، میزان استاندارد ید باید ۱۵۰ میلیگرم در دسی لیتر باشد درحالیکه این شاخص یکصد میلیگرم در دسی لیتر بوده است.
وی نگهداری نمک یددار در ظروف شیشه ای روشن و در معرض نور مستقیم آفتاب و افزودن نمک در ابتدای پخت غذا را عامل از بین رفتن خواص این ریزمغذی مهم برای بدن عنوان کرد.
کارشناس مسوول واحد تغذیه مرکز بهداشت استان مرکزی گفت : با توجه به اینکه بیش از ۱۴ درصد مردم استان مرکزی مبتلا به فشار خون هستند، مصرف نمک مازاد نیاز باعث بروز انواع بیماریها از جمله فشار خون و رسوب و سنگ در اندامها است و به همین دلیل در شش ماهه دوم امسال بسیج آموزش کاهش مصرف نمک و روغن در استان مرکزی اجرایی می شود.یادگاری گفت: جشنواره های فرهنگی، آموزش کارکنان دولت، اجرای برنامه های تشویقی برای کارخانه های تولید نمک در صورت جایگزینی پتاسیم به جای سدیم و پرسش سلامت دانش آموزی از جمله برنامه های بسیج آموزش کاهش مصرف نمک و روغن است.وی افزود: بررسی ها در استان مرکزی نشانگر آن است که ۷۱درصد مردم این منطقه نمک را به شیوه نامناسب نگهداری می کنند و خواص ید آن تقلیل می رود.
نکات ضروری برای محدود کردن نمک در بدن
نسرین یادگاری توصیه هایی هم برای محدود کردن نمک در بدن دارد:
سر سفره غذا از نمکدان استفاده نکنید.
برچسب های مواد غذایی را حتما بخوانید تا از میزان نمک موجود در آنها مطلع شوید.
مقدار زیادی سبزیجات و میوه جات تازه مصرف کنید. غیر از اثرات مفید مصرف میوه ها و سبزیجات، پتاسیم موجود در آنها باعث تعادل نمک می شود.
بهتر است نمک را کم مصرف کنید، اما اگر می خواهید آن را در غذا بریزید، نمک را در آخرین مرحله پخت، به مقدار خیلی کم اضافه کنید.برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک در هنگام تهیه غذاها به جای نمک از سبزی های تازه و معطر، سیر، لیموترش، آب نارنج، آویشن،شوید و …استفاده کنید
ورزش کنید.
