آبله مرغان عبارت است از یك بیماری خفیف و بسیار مسری كه توسط ویروس هرپس زوستر ایجاد میشود. این بیماری میتواند در هر سنی رخ دهد اما در كودكان شایعتر است.
علایم شایع
علایم زیر معمولاً در كودكان خفیف، اما در بزرگسالان شدید هستند:
تب
درد شكمی یا احساس ناخوشی عمومی كه 2-1 روز طول میكشد.
بثورات پوستی كه تقریباً در هر جای بدن میتواند پدید آید، از جمله روی پوست سر، آلت تناسلی، و داخل دهان، بینی، گلو، یا مهبل. تاولها ممكن است در نواحی بسیار وسیعی از پوست گسترده شده باشند، اما در دست و پا كمتر ظاهر میشوند. تاولها در عرض 24 ساعت میتركند و در محل آنها دلمه تشكیل میشود. هر 4-3 روز مجموعههایی از تاولهای جدید به وجود میآیند.
در بزرگسالان یك سری علایم شبیه آنفلوآنزا وجود دارد.
علل
عفونت با ویروس هرپس زوستر. این ویروس از راه قطرههای ریز در هوا یا تماس با ضایعات پوستی، از فرد بیمار انتقال مییابد. دوره نهفته پیش از آغاز علایم بیماری 21-7 روز است.
اگر مادر یك نوزاد قبلاً یا در حین حاملگی آبله مرغان گرفته باشد، كودك وی تا چندین ماه در برابر آبله مرغان ایمنی دارد. اما این ایمنی در عرض 12-4 ماه پس از تولد كاهش مییابد.
عوامل افزایش دهنده خطر
استفاده از داروهای سركوبكننده دستگاه ایمنی بدن
پیشگیری
در حال حاضر نمیتوان از آن پیشگیری به عمل آورد. سرم حاوی پادتن علیه این ویروس برای افرادی كه خطر ایجاد بیماری خطرناك در آنها زیاد است (مثل كسانی كه داروهای ضدسرطان یا سركوبكننده ایمنی دریافت میكنند) استفاده میشود. اخیراً یك واكسن جدید برای این بیماری مورد تأیید قرار گرفته است.
عواقب مورد انتظار
بهبود خود به خودی. كودكان معمولاً در عرض 10-7 روز بهبود مییابند، در بزرگسالان این مدت بیشتر است و احتمال بروز عوارض در آنها بیشتر است.
پس از بهبود، فرد برای تمام عمر در مقابل آبله مرغان ایمنی دارد.
گاهی پس از طی شدن سیر بیماری آبله مرغان، ویروس در بدن به حالت خفته باقی میماند (احتمالاً در ریشه اعصاب نزدیك نخاع). این ویروس خفته ممكن است سالها بعد دوباره بیدار شود و بیماری زونا را ایجاد كند.
عوارض احتمالی
عفونت باكتریایی ثانویه برروی تاولهای آبله مرغان
عفونت ویروسی چشم
ندرتاً آنسفالیت (التهاب یا عفونت مغز)
احتمال بروز زونا سالها بعد در دوران بزرگسالی
ندرتاً باقیماندن جای تاول، در صورتی كه تاول عفونی شود
میوكاردیت (التهاب عضله قلب)
آرتریت (التهاب مفصل) به طور گذرا
ذاتالریه
نشانگان رای
درمان
تشخیص معمولاً با ظهور تاولهای پوستی داده میشود و بنابراین انجام آزمایش ضرورتی ندارد.
درمان با هدف تخفیف علایم انجام میگیرد.
برای كاهش خارش از پارچه، حوله، یا كمپرس آب سرد استفاده كنید.
بیمار را تا حدامكان آرام و خنك نگهدارید. گرما و تعریق باعث بروز خارش میشوند.
ناخنها را كوتاه دارید تا بیمار نتواند خود را بخاراند. خاراندن تاولها میتواند باعث عفونت ثانویه شود.
داروها
- داروهای زیر ممكن است خارش را كم كنند: بیحسكنندههای موضعی و آنتیهیستامینهای موضعی. این داروها موجب تخفیف خارش به سرعت و در كوتاه مدت میشوند. محصولاتی كه حاوی لیدوكایین و پراموكسین هستند كمترین احتمال بروز واكنشهای آلرژی را دارند. لوسیونهای حاوی فنول، منتول و كافور (مثل لوسیون كالامین) نیز شاید توصیه شود. دستور دارویی را در مورد محصولات فوق رعایت كنید.
- اگر تب وجود دارد، از استامینوفن استفاه كنید. به هیچ عنوان از آسپیرین استفاده نكنید زیرا این دارو ممكن است در بروز نشانگان رای (یك نوع آنسفالیت) در كودكانی كه دچار عفونت ویروسی هستند نقش داشته باشد.
- امكان دارد آسیكلوویر تجویز شود.
فعالیت
استراحت در رختخواب ضروری نیست. بیمار میتواند فعالیت آرام در یك محیط خنك داشته باشد. اگر هوا خوب باشد، كودك میتواند بیرون از خانه و در سایه بازی كند.
تا زمانی كه تمام تاولها دلمه نبسته باشند و تاول جدیدی تشكیل نشود، كودك باید از سایرین جدا باشد و مدرسه نیز نباید برود.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمیشود.
در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمایید
اگر شما یا كودكتان علایم آبله مرغان را دارید.
اگر بیحالی، سردرد، یا حساسیت به نور روشن رخ دهد.
اگر تب بالای 3/38 درجه سانتیگراد وجود داشته باشد.
اگر در ضایعات آبله مرغان، سرفه نیز به علایم اضافه شود.