دلایل تغییر رنگ ادرار و درمان آن ادرار چیزی نیست که بیشتر مردم در مورد آن صحبت کنند با این حال، تغییرات در رنگ، بو و قوام ادرار می تواند سرنخ های مهمی در مورد وضعیت بدن شما را ارائه دهد.
ادرار و آزمایش ادرار، برای صدها سال، یکی از راه های تشخیص سلامت برای پزشکان بوده است ادرار بخش مهمی از فرآیند دفع بدن است. کار آن حذف آب اضافی و مواد زائد محلول در آب از خون توسط فیلتر کلیه ها است. ادرار در درجه اول برای خلاص شدن از سموم و یا چیزهایی مضر برای بدن است.
هنگامی که شما متوجه تغییر رنگ ادرار خود شدید و یا یک بوی عجیب و غریب در توالت وجود دارد علت ممکن است چیزی بی ضرر مانند خوردن ( چغندر و یا مارچوبه ) باشد و همچنین ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی تر، مانند یک عفونت و یا سرطان باشد. گاهی اوقات یک تغییر رنگ ادرار نشانه ای از یک مشکل پزشکی مانند عفونت ادراری، خونریزی دستگاه ادراری، کلیه، مثانه و یا مشکل کبد است. تغییر در رنگ ادرار می تواند نشان دهنده ی غذای خورده شده، دارو یا مکمل و یا یک مشکل پزشکی است.
تغییر رنگ ادرار با خوردن مواد غذایی
رنگ زرد تیره یا نارنجی: هویج
رنگ سبز: مارچوبه
رنگ صورتی یا قرمز: چغندر، تمشک، ریواس
رنگ قهوه ای: باقلا، ریواس
تغییر رنگ ادرار با مصرف داروها و ویتامین ها
رنگ زرد و یا زرد متمایل به سبز: سولفاسالازین، ویتامین B
رنگ نارنجی: ریفامپیسین، سولفاسالازین، ویتامین B، ویتامین C
رنگ صورتی یا قرمز: فنل، پروپوفول، ریفامپیسین، مسهل حاوی سنا
رنگ سبز یا آبی: آمی تریپتیلین، سایمتیدین، ایندومتاسین، پرومتازین، پروپوفول، تریامترن، چند ویتامین
رنگ قهوه ای یا قهوه مایل به سیاه: لوودوپا، مترونیدازول، نیتروفورانتوئین، برخی از عوامل ضد مالاریا، متیل دوپا، مسهل حاوی سنا
تغییر رنگ ادرار در اثر مشکلات پزشکی
رنگ زرد: تغلیظ ادرار در اثر کم آبی بدن
رنگ نارنجی: مشکل با مجرای کبد یا صفرا
رنگ صورتی یا قرمز: خون در ادرار همگلوبینوریا ( یک بیماری مرتبط با کم خونی همولیتیک )، میوگلوبینوریا ( یک بیماری مرتبط با تخریب سلول های عضلانی )
رنگ بنفش عمیق: پورفیری، یک اختلال سلول های قرمز خون به ارث رسیده نادر
رنگ سبز یا آبی: عفونت ادراری در اثر باکتری سودوموناس ممکن است سبب ادرار سبز رنگ شود. هیپرکلسمیا خانوادگی، یک بیماری ژنتیکی نادر، می تواند سبب ادرار آبی شود.
رنگ قهوه ای یا قهوه ای تیره: خون در ادرار، یک اختلال کبد و کلیه
رنگ ادرار عادی
رنگ زرد از نتایج ادرار دارای اروبیلین یا اروکروم است که از تخریب بیلی روبین تولید می شود به طور خاص، اروبیلی نوژن از صفرا توسط باکتری های روده متابولیزه، باز جذب و اکسیده می شود و سبب تولید اروبیلین می شود که پس از آن از ادرار دفع می شود محدوده طبیعی رنگ ادرار از زرد روشن تا طلایی رنگ است حالت هایی مانند بیماری دیابت با قند در ادرار ممکن است سبب رقیق شدن ادرار و افزایش حجم آن شود در مقابل، خوردن رنگدانه های موجود در مواد غذایی مختلف و داروها، مانند کسانی که مولتی ویتامین مصرف می کنند ممکن است ادرار تیره تر داشته باشند ادرار عادی روشن است اما اگر برون ده ادرار کاهش یابد ممکن است مه آلود به نظر برسد حضور سلول های سفید خون و یا وجود چرک در ادرار ( در عفونت یا التهاب )، همچنین می تواند به ادرار ظاهر کدر بدهد همچنین حضور انزال در ادرار، ممکن است به ادرار ابری منجر شود پروتئینوری در چنین مواردی نیز می تواند منجر به حباب در ادرار شود این حباب ها نیز می تواند تا حدی با ادرار کردن طبیعی هم اتفاق بیافتد با این حال، حضور مداوم کف یا حباب در هنگام ادرار کردن ممکن است پروتئینوری پاتولوژیک را نشان دهد.
ادرارهای غیر طبیعی
ادرار نارنجی
به طور کلی، نتایج تغییر رنگ ادرار به رنگ نارنجی در اثر استفاده از داروهایی مانند ( ریفامپین، ایزونیازید، فنازو پریدین، ریبوفلاوین، سولفاسالازین و وارفارین ( در صورت عدم وجود هماچوری ) می باشد. علت دیگر تغییر رنگ ادرار به رنگ نارنجی خوش خیم، مصرف بیش از حد هویج است که ممکن است سبب تغییرات مشابه در ظاهر پوست شود. در غیر این صورت، هر گونه عوامل که سبب ادرار قرمز رنگ شود می تواند ادرار به رنگ نارنجی نیز تولید کند و طیف رنگ بستگی به وضعیت هیدراته بودن دارد.
ادرار قرمز
همانطور که رنگ زرد با ادرار عادی است ادرار قرمز می تواند از رنگ صورتی لیموناد تا رنگ سوپ گوجه فرنگی باشد به احتمال زیاد هماچوری یا خون در ادرار، شایع ترین علت ادرار به رنگ قرمز است دیدن مستقیم گلبول های قرمز از طریق میکروسکوپ بهترین وسیله برای شناسایی هماچوری درست است تست نواری می تواند نتایج مثبت کاذب داشته باشد. علارقم رنگ قرمز ادرار و تست نواری مثبت، با این حال برای تایید هماچوری، باید تأیید میکروسکوپی انجام شود. تشخیص های افتراقی برای هماچوری آشکار، گسترده است و شامل ( عفونت، بیماری سنگ، سرطان، تروما، فیستول، بیماری های پزشکی کلیه و قاعدگی ) می باشد داروهای متعدد می تواند سبب تغییر رنگ ادرار به رنگ قرمز شود. اغلب ( ریفامپین، ایزونیازید و یا فنازو پریدین ) مقصر هستند سایر مایعات بدن نیز به طور کلی تغییر رنگ می دهند انواع دیگر شامل کلرپرومازین، تیوریدازین، سنا و ملین با ترکیبات فنل فتالئین سبب تغییر رنگ ادرار به قرمز می شود. گزارش تغییر رنگ ادرار به رنگ قرمز پس از مسمومیت با سیانید ثبت شده است هر دو جیوه و سرب نیز در تغییر رنگ ادرار به رنگ قرمز نقش دارد. دیگر علل رنگ قرمز ادرار، با مصرف برخی از غذاهای دارای رنگدانه ارتباط دارد. مصرف مقدار زیادی از چغندر می تواند سبب ادرار قرمز رنگ بدون گلبول های قرمز قابل مشاهده در زیر میکروسکوپ و یا در تست نواری شود. مصرف سنگین از ریواس یا هویج همچنین می توانید تغییر رنگ ادرار به رنگ قرمز می شود.
ادرار قهوه ای
رسوب لخته مانده در لوله ها می تواند قهوه ای به نظر آید به همین ترتیب، میوگلوبینوریا و هموگلوبینوری، اغلب قهوه ای رنگ ظاهر می شود. بیماری پزشکی کلیوی نیز می تواند ادرار قهوه ای تولید کند. یکی از نمونه های کلاسیک، ادرار قهوه ای کدر در نکروز حاد توبولی است. معمولا استفاده از نیتروفورانتوئین، آنتی بیوتیک ها و مترونیدازول می تواند سبب تغییر رنگ ادرار قهوه ای شود. کلروکین، پریماکین و ملین های خاص و همچنین باقلا و آلوئه، سبب ادرار قهوه ای می شود. علت جدی تر ادرار قهوه ای نارسایی کبد با سطوح بالای گردش بیی روبین است که ممکن است برای اولین بار با زردی ( پوست و صلبیه ) مشخص شود علت نادر اما جدی ادرار قهوه ای در اثر ملانوم متاستاتیک است. این می تواند سبب ادرار قهوه ای یا حتی سیاه و سفید شود.
ادرار سیاه رنگ
ادرار تیره تر در طول روز یا شب می تواند نشان کم آبی باشد تغییر رنگ ادرار تیره می تواند از علل ادرار قرمز یا قهوه ای بسته به غلظت ادرار و شدت علل تغییر رنگ ادرار دارد. علل دیگر از ادرار سیاه و سفید شامل مسهل های مشتق شده از برگ سنا، cascara bark که از پوست درخت درست شده، سوربیتول می باشد آلفا متیل دوپا و L – دوپا نیز با تغییر رنگ سیاه و سفید ادرار همراه است. مسمومیت با فنل و مس تولید ادرار سیاه و سفید می کند خوردن ید نیز در ادرار سیاه رنگ دخیل است. شل کننده های عضلانی اسکلتی مانند متوکاربامل می تواند به تغییر رنگ ادرار تیره و همچنین به رنگ آبی یا سبز با تغییر در غلظت ادرار منجر شود. همانطور که در بالا ذکر شد، ملانوم می تواند ادرار سیاه و سفید ایجاد کنید. اختلال در پورفیریا همچنین می تواند ادرار قرمز یا قهوه ای که ممکن است پس از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب سیاه و سفید به نظر می رسد.
ادرار بنفش
تغییر رنگ بنفش نادر است. یکی از دلایل، پورفیری است وقتی که ادرار در معرض آفتاب قرار گیرد. سندرم کیسه ادرار بنفش، همچنین با تغییر رنگ بنفش از لوله کاتتر و کیسه های جمع آوری ادرار همراه است. این وضعیت ناشی از باکتری ها، معمولا گونه گرم منفی در ادرار است.
ادرار آبی
تزریق داخل وریدی متیلن آبی یا نیلی کارمین سبب تغییر رنگ ادرار آبی است. به همین ترتیب، مصرف مقدار کافی از متیلن بلو، به عنوان بخشی از داروهای دیگر، داروهای خانگی و یا مکمل ها همچنین می تواند تغییر رنگ آبی ایجاد کنید.
ادرار سبز
رنگ ادرار سبز زمانی که تغییر رنگ ادرار آبی با رنگ زرد اوروکروم ترکیب شود ایجاد می شود علاوه بر این، مصرف غذاها و مکمل هایی که حاوی رنگدانه سبز هستند نیز می تواند همان اثر را فراهم می کند مقدار زیادی از مارچوبه و یا شیرین بیان سیاه و سفید سبب تغییر رنگ ادرار به رنگ سبز می شود برخی از داروها شامل ( پرومتازین، سایمتیدین، آمی تریپتیلین، متوکلوپرامید و ایندومتاسین ) و علاوه بر ان، داروهایی که حاوی فنل هستند می توانند سبب تغییر رنگ ادرار به رنگ سبز شوند. شرایط پزشکی خاص نیز می توانید به تغییر ادرار سبز رنگ شود. عفونت دستگاه ادراری با گونه های سودوموناس سبب تولید یک رنگ سبز در ادرار می شود علاوه بر این، فیستول به دستگاه ادراری که سبب ورود صفرا به داخل جریان ادرار و رنگدانه سبز رنگ می شود.
ادرار سفید
ادرار سفید، آلبینوریا نامیده می شود اغلب به علت رسوب کریستالهای مواد معدنی مانند رسوب کلسیم یا فسفات می تواند به ادرار، ظاهر برفی یا سفید رنگ بدهد. علل دیگر ادرار سفید شامل عفونت، قارچ که اغلب رسوبات سفید از قارچ و یا وجود چرک در ادرار حاصل می شوند. به طور مشابه، عفونت باکتریایی قابل توجه می تواند سبب وجود چرک در ادرار شود که ادرار سفید رنگ به نظر می رسد عفونت مایکوباکتریومی مانند سل دستگاه ادراری سبب رنگ سفید ادرار می شود. درناژ لنفاوی در دستگاه ادراری، منبع دیگری از تغییر رنگ ادرار به رنگ سفید است مخاط در ادرار نیز می تواند سبب رنگ سفید در ادرار شود.