ورزنه، نگین شرق اصفهان، با قدمتی کهن دارای گنجینه‌ای غنی از آثار تاریخی است. منقطه‌ای در جنوب غربی نائین و مجاورت تالاب گاوخونی که از میان دلش زاینده‌رود عبور می‌کند.

ورزنه از هشت هزار سال پیش زیستگاه انسان به شمار می‌رفته است. شهر، گنجینه‌ای پنهان از جاذبه‌های طبیعی، زیست محیطی، گردشگری و تاریخی همراه با آداب و رسوم، فرهنگ و سنن منحصر به فرد خود است. از آنجائی که ورزنه، روزگاری سرزمین زرتشتیان بوده است، گویش مردم و روستاهای اطراف آن شاخه‌ای از زبان پهلوی ساسانی و پارسیک جنوبی است.در تور ورزنه با دالاهو تجربه جاذبه‌های زیر، سفری ‌دل‌انگیز را برایتان رقم خواهد زد.

تالاب گاوخونی

تالاب گاوخونی یکی از بکرترین چشم‌اندازهای طبیعی استان اصفهان برای دوست‌داران طبیعت است. این دریاچه نمک کوچک در آستانه ورود به کویر و پست‌ترین نقطه دشت اصفهان قرار گرفته است. اطراف آن توسط ناهمواری‌های مختلف، تپه‌های شنی، گستره‌های نمکی، کویری و جنگل‌زار احاطه‌شده است. گونه‌های نادر گیاهی و جانوری خاص این منطقه آن را برای  گردشگران طبیعت جذاب کرده‌ است. در تور ورزنه، دالاهو شما را به شنیدن سکوت عمیق و سنگین تالاب که تنها وزش باد آن را می‌شکند دعوت می‌کند.

چادر سفید‌های ورزنه

 در سفر به ورزنه با دالاهو سفیدترین شهر ایران را خواهید دید.‌ چراکه زنان و دختران ورزنه به‌جای چادر سیاه متداول، چادری به رنگ کاملاً سفید به سر می‌کنند. این رسمی است که از زمان‌های گذشته و شاید به قدمت پیدایش شهر همگی زنان ورزنه بدان پایبند هستند.

قلعه قورتان

در این نگین شرق اصفهان، آخرین و تنها بازمانده‌ی قلعه‌روستاهای کشور بنا شده است. قلعه قدیمی قورتان با حصارهای کنگره‌دار از خشت و خام، محکم و استوار، عظمتش را به رخ هر هرگز شهر می‌کشد.

کبوترخانه

در تور ورزنه می‌توانید به تماشای کبوتر خانه‌های قدیمی از دوره صفوی بروید. کبوتر خانه‌های استوانه‌ای شکل با پایه‌های مدور که از معماری‌های منحصربه‌فرد اصفهان به‌حساب می‌آیند. اگرچه اکنون دیگر تعداد کمی از این کبوتر خانه‌ها مشغول به فعالیت‌اند، اما بنای قدیمی‌ آن‌ها از جاذبه‌های دیدنی ورزنه به‌حساب می‌آیند.

پل صفوی

این پل آخرین پل تاریخی بر روی بستر زاینده‌رود است. از جنس سنگ، آجر و ساروج ساخته‌ شده است و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت‌ شده است.

کارگاه سفره بافی

بانوان سالخورده ورزنه ضمن زنده کردن هنر سفره‌بافی در ورزنه یکی از جاذبه‌های دیدنی این منطقه را به وجود آورده‌اند، به همراه دالاهو به تماشای هنر دست این زنان هنرمند خواهیم رفت.
 

مسجد جامع

در تور ورزنه به بازدید از مسجد جامع می‌رویم، اهالی ورزنه در گذشته‌های دور خانه‌های خود را گرداگرد این مسجد بنا می‌کردند. بنای اولیه مسجد جامع به روی بقایای یک آتشگاه قدیمی است، ساخت بنای مسجد جامع کنونی بر اساس نوشته‌های سردر مسجد به زمان تیموریان بازمی‌گردد.

کویر خارا

لمس شن‌های روان بیابان خارا در تور ورزنه خالی از لطف نیست. کویر خارا در مجاورت تالاب گاوخونی و ورزنه قرار دارد. این منطقه پوشیده از ریگ‌زار (تپه‌های ماسه‌ای یا رمل) است که براثر وزش بادها اشکال مختلف تپه‌های ماسه‌ای را به‌وجود آورده و در نوع خود کم‌نظیر است.

آب‌بند شاخ کنار

این بند به‌عنوان آخرین سد جهت هدایت زاینده‌رود و راه‌اندازی آسیاب‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته و از آنجائی که در کنار روستای شاخ کنار واقع‌ شده است به این نام معروف است. جنس این بند از ساروج و آهک است و قدمت آن به بیش از ۸۰ سال می‌رسد.

گاوچاه

بازدید از گاوچاه ورزنه به همراه دالاهو شما را با سنت دیرینه آب‌کشی با گاو آشنا می‌کند. در گذشته برای آب‌کشی مردم ورزنه پیش از ورود موتورهای آبکش از نیروی گاو برای بالا کشیدن آب از چاه استفاده می‌کردند که از آن زمان حدود 50 سال می‌گذرد.

اما اکنون پیرمرد 60 ساله‌ی ورزنه‌ای، یک حلقه گاوچاه را باز‌سازی کرده و آن را به یکی از جاذبه‌های ورزنه مبدل کرده است. برای بالا کشیدن آب از گاو‌های کوهان‌دار سیستانی استفاده می‌شود.

خانه بوتیمار

حدود چهار سال پیش، یک بوتیمار (پرنده‌ای از گونه بلندپایان و خانواده حواصیل‌ها) گذرش به روستای قهی افتاد و شاید از خستگی در خانه‌ای که بعدها نامش را از همین پرنده گرفت، فرود آمد. خانه بوتیمار (معروف به منزل حاج سید جواد تاج‌زاده) در روستای قهی، اقامت‌گاهی محلی است که به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری ورزنه، به‌حساب ‌می‌آید. دالاهو برای اقامت گردشگران تور ورزنه این خانه قدیمی با بافت سنتی را در نظر گرفته است. غذاهای محلی و طراحی سنتی خانه، اقامت دل‌نشینی برای گردشگران تور ورزنه ایجاد می‌کند.