اعتقاد طب سنتی این است که خشکی پوست در میان افرادی با مزاج‌های «گرم و خشک» و «سرد و خشک» شایع‌تر است. غلبه سردی و خشکی در این افراد باعث خشکی بیشتر پوست و در نتیجه، خارش خواهد شد. ضمن اینکه مصرف خوراکی‌هایی با مزاج‌های گرم و خشک و سرد و خشک هم می‌تواند خشکی و خارش پوست را تشدید کند.

معمولا مرکز تنظیم خشکی‌ها در بدن، کبد است. یعنی خشکی پوست و خارش‌های آن در اغلب موارد با افزایش رطوبت کبد از بین می‌رود یا تا حد زیادی تخفیف پیدا می‌کند.

برای افزایش رطوبت کبد و درمان خارش، دو روش مصرف دارو و اعمال یداوی در طب سنتی وجود دارد. اعمال یداوی شامل ماساژها و حجامت می‌شوند.

عرق کاسنی یا عرق شاه‌تره که خوشبختانه در کشور ما هم به وفور پیدا می‌شوند هم می‌توانند حرارت کبد را پایین بیاورند و تاحد زیادی جلوی خارش‌های پوستی و خشکی آن را بگیرند. مصرف این دو عرق در افرادی با مزاج گرم و خشک، می‌تواند به سرعت رطوبت کبد را افزایش دهد اما افرادی که مزاج سرد و خشک دارند هم می‌توانند از عرق کاسنی و شاه‌تره برای رفع خارش‌های خود استفاده کنند اما در کنار آن‌ها باید خوراکی‌های دیگری مانند روغن زیتون و عسل هم بخورند.

نکته دیگر درباره اصول پیشگیری یا درمان‌های موضعی برای رفع خشکی و خارش پوست در طب سنتی است. برای این منظور می‌توان نقاطی از بدن را که دچار خارش است یا پوستش خشک می‌شود، با انواع روغن‌های موضعی مانند روغن زیتون، بادام شیرین یا گل بنفشه ماساژ داد. این روغن‌های موضعی باعث افزایش رطوبت در سطح پوست می‌شوند و استفاده از آن‌ها برای همه گروه‌های سنی مناسب است. اگر دقت کرده باشید، در بیشتر مرطوب‌کننده‌های صنعتی هم از روغن بادام شیرین استفاده می‌شود و دلیل آن، همان افزایش رطوبت و کاهش خارش‌ ناشی از خشک شدن پوست بدن است.

درنهایت باید به این نکته هم اشاره کنم که بهترین راه درمان سنتی خشکی و خارش پوست، در مواردی که به این درمان‌ها جواب نمی‌دهد، انجام حجامت است؛ مخصوصا حجامت کبد به‌وسیله پزشکان طب سنتی یا پزشکانی که دوره‌های طب سنتی را گذرانده‌اند.

درمان خشکی پوست در پاییز و زمستان

نعناع، ریحان، بابونه، رزماری، اسفناج و آویشن از جمله گیاهانی هستند که برای نرم کردن پوست می توان از آن‌ها استفاده کرد.

در مورد راه‌های درمان خشکی پوست با استفاده از طب سنتی می‌توان به گیاهان و سبزی های زیر اشاره کرد:

* نعناع که به دلیل دارا بودن خواص ضد التهابی، خارش و خشکی پوست‌ را برطرف می کند.

* ریحان نیز برای رفع جوش و لک‌های پوستی موثر است و خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد.

* گیاه رزماری با خاصیت تقویت‌کنندگی و ضدعفونی‌کنندگی جریان خون را در مویرگ‌های خون بهبود می‌بخشد که برای تازگی پوست توصیه می شود.

* گیاه آویشن که به یک گیاه ضدباکتری قوی معروف است برای مقابله با آکنه و اگزمای عفونی مفید است و مصرف آن در فصل پاییز و زمستان توصیه می شود.

* مصرف گیاه بابونه با خاصیت ضدقارچی، نرم کنندگی و پاک‌کنندگی یکی از بهترین گیاهان برای مقابله با التهاب و آرام کردن پوست است.

علاوه بر این، استفاده از برخی ماسک‌های طبیعی برای درمان خشکی پوست کاربرد دارند، مانند:

* ماسک عسل و روغن بادام. برای تهیه این ماسک باید 2 تا 3 قاشق غذاخوری عسل طبیعی را با 3 تا 4 قاشق غذاخوریروغن بادام شیرین مخلوط کرد و روی حرارت گذاشت تا کمی گرم شود. سپس مقدار بسیار کمی بابونه به آن افزود. این ماسک باید به مدت 30 دقیقه روی نواحی خشک پوست بماند.

* برای درمان خشکی پوست در پاییز و زمستان باید از میوه های این فصل نیز کمک گرفت مثلا می توان از خرمالوی رسیده برای تهیه ماسک پوست استفاده کرد. در این ماسک یک قاشق روغن زیتون را با خرمالو مخلوط و روی پوست می توان گذاشت.