مواردی که در زیر بیان می شود برای کبد سم هستند که باید در رژیم غذایی خود رعایت کنید تا دچار مشکلات کبد نشوید همانطوریکه می دانید کبد جزو اندام مهم بدن است که هرگونه مشکل در آن عواقب جبران ناپذیری دارد.
مصرف بیش از حد مکمل آهن :
ممکن است سبب آسیب جدی به کبد شود. زیرا بدن، راهی برای دفع آهن اضافی ندارد، درنتیجه آن را در اندامها و بافتهای بدن از جمله کبد انباشته میکند. انباشته شدن آهن در کبد سبب آزردگی کبد و در نهایت «سیروز» کبدی میشود. علاوه بر این، آهن اضافی خطر ابتلا به سرطان کبد را نیز افزایش میدهد. معمولاً بیش از ۴۵ میلیگرم آهن در روز برای افراد بالای ۱۴ سال توصیه نمیشود. برای کودکان و اطفال باید کمتر از این مقدار باشد و فقط با تجویز پزشک مصرف شود.
نکتهای در مورد بیماری هموکروماتوز :
هموکروماتوز یا بیماری سرریز آهن در خون، یک بیماری مادرزادی است که در آن بدن بیش از حد نیاز آهن جذب میکند و آن را در اندامهای مختلف از جمله کبد ذخیره میکند. اگر این بیماری درمان نشود منجر به آسیب کبدی خواهد شد. بنابراین به محض تشخیص این بیماری در فرد باید برای جلوگیری از عوارض بیشتر از جمله بیماریهای کبدی، سیروز، نارسایی کبد، سرطان کبد، بیماریهای قلبی، آرتروز و دیابت، حتما به درمان آن اقدام نمود.
مصرف بیش از حد مکملها :
یک رژیم غذایی متنوع به اندازهی کافی ویتامین و مواد معدنی به بدن ما میرساند. اما بعضی از افراد ممکن است برای جبران کمبود بعضی از مواد معدنی و ویتامینها نیاز به مکمل داشته باشند. اما دوز بالای مکملها را نباید هیچگاه بدون دستور پزشک مصرف کرد. اگراز مکملها استفاده میکنید به خاطر داشته باشید که ممکن است عوارض جانبی یا تداخل دارویی داشته باشند. مصرف بیش از حد مکمل میتواند به کبد آسیب برساند. بهتر است از پیش از مصرف هر نوع مکملی از پزشک مشورت بخواهید.
سیگار :
با مصرف سیگار احتمال آسیب کبدی و ابتلا به سرطان کبد افزایش مییابد. همچنین توانایی کبد برای دفع سموم کاهش مییابد. همچنین مصرف سیگار اثرات منفی بعضی از داروها بر کبد را افزایش میدهد.
کانابیس :
استفاده مداوم از کانابیس سبب آسیب کبدی میشود. همچنین تحقیقات نشان میدهند که مصرف کانابیس عملکرد سیستم ایمنی را مختل میکند و در نتیجه احتمال ابتلا به انواع بیماریها افزایش مییابد. به این ترتیب، کانابیس را نباید بطور مکرر و مداوم مصرف کرد. افراد مبتلا به هپاتیت C که هر روز کانابیس مصرف میکنند، به احتمال بیشتری مبتلا به فیبروز شدید میشوند که به سیروز منتهی میشود.
مواد مخدر :
در حالی که موادی مانند هروئین و مورفین به خودی خود برای کبد مضر نیستند، اما موادی که با آنها ترکیب میشوند به کبد آسیب میرسانند. آمفتامین، کوکائین و اکستازی مواد مخدری هستند که منجر به آسیب کبدی و در نهایت نارسایی کبدی میشوند.
مصرف بیش از حد ویتامین A :
آیا میدانید که ۵۰ تا ۸۰ درصد کل ویتامینA در بدن در کبد ذخیره میشود؟ به همین دلیل است که مصرف بیش از حد آن میتواند به کبد آسیب برساند. میزان مصرف ویتامین A به سن و جنس فرد بستگی دارد. اگر زیاد الکل مصرف میکنید، سابقه بیماری کبدی دارید، کلسترول بالا یا کمبود پروتئین شدید دارید، باید مقدار کمتری ویتامین A مصرف کنید. میزان مصرف مجاز روزانه برای بزرگسالان ۳۰۰۰ میکروگرم و برای خردسالان خیلی کمتر از این مقدار است. حتماً برای مصرف این مکمل با پزشک مشورت کنید.
بعضی از داروهای تجویزی :
کبد نقش مهمی در فرآوری داروها دارد و بعضی از داروها مانند کدئین، کورتیکواستروئیدها (برای کاهش التهاب)، تتراسایکلین، بنزودیازوفن (برای کاهش استرس و اضطرب) برای کبد زیانآور هستند. و بعضی از داروها مانند دیازوپام و تمازوپام باید با احتیاط مصرف شوند. فقط داروهایی را که پزشک تجویز میکند مصرف کنید و از خوددرمانی بپرهیزید. به یاد داشته باشید که بسیاری از داروها اگر به میزان توصیهشدهی پزشک مصرف شوند، خطری برای کبد ندارند.
استامینوفن :
مصرف استامینوفن بدون تجویز پزشک، بطور طولانی مدت یا با دوز بالا میتواند باعث آسیب کبدی شود. میزان مجاز مصرف استامینوفن برای بزرگسالان بدون سابقه بیماری کبدی ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیگرم در هر ۴ تا ۶ ساعت ، و حداکثر ۴۰۰۰ میلیگرم در شبانه روز است. اما افراد مبتلا به بیماریهای کبدی نباید بیش از ۲۰۰۰ میلیگرم در روز استامینوفن مصرف کنند. کسانی که الکل مصرف میکنند، باید به ندرت استامینوفن مصرف کنند. زیر الکل شکل فرآوری استامینوفن در کبد را تغییر میدهد و منجر به انباشته شدن سموم در کبد میشود.
نمک :
حتماً میدانید که مصرف زیاد نمک، فشار خون را افزایش میدهد، اما میدانستید که فشارخون بالا با بیماری کبدچرب مرتبط است؟ سعی کنید میزان نمک / سدیم رژیم غذایی تان را به حداکثر یک قاشق چایخوری (۲٫۳ گرم) در روز برسانید.
نکته : اضافه وزن، چاقی، غذاهای چرب (با چربیهای اشباع) نیز باعث آسیب کبدی و بیماریهای کبدی میشود.