شاید اگر از هر کسی بپرسید پرچمدار مسابقات دوچرخه‌سواری و موتور سواری چیست بدون شک آنها مسابقات جاده تور دو فرانس و مسابقات جایزه بزرگ موتو جی‌پی را برای پاسخ به شما آماده کرده باشند. اگر تراز مالی مسابقات و بهای پرداخت شده برای تبلیغ روی پیراهن و برچسب‌های تبلیغاتی روی دوچرخه‌ها و موتورسیکلت‌ها را هم مورد بررسی قرار دهیم نیز به همین نتیجه خواهیم رسید. اما در این بین شاید فاکتور "هیجان" باعث شود تا تمام محاسبات و معادلات بر هم بخورد.

شاید نشستن در خانه و تماشای تصویربرداری فوق حرفه‌ای توسط هلی‌کوپترها و روبات‌های به دوربین مجهز شده از مناظر زیبای حاشیه جاده تور دو فرانس و تصاویر زیبای حرص و جوش خوردن تیم پشتیبانی در مسابقات موتو جی‌پی همراه با میل کردن پفک و ذرت بو داده و لمیدن روی مبل راحتتان بسیار برای شما لذت بخش باشد. ولی شک نکنید شاید هیجان دیدن از نزدیک مسابقاتی که شاید زیر سایه دو مسابقه به چشم نیایند، کمتر که نباشد هیچ، بیشتر هم باشد. بله افرادی هستند که مسابقات دوچرخه‌سواری کراس کانتری و مسابقات موتور کراس و هیجان دیدن از نزدیک آن‌را با ریخت و پاش تبلیغات تلویزیونی عوض نمی‌کنند. شاید حضور در طبیعت زیبا به همراه خانواده و تماشای به خرج دادن جرات توسط یک سری نو جوان و جوان عاشق دوچرخه‌سواری در کوهستان برایشان لذت‌بخش‌تر باشد.

رالی چیست؟

مسابقات رالی، بخشی از مسابقات تحت نظر فدراسیون جهانی اتومبیلرانی است که در پایان هر دور آن امتیازات تیمی و فردی محاسبه و درپایان 13 دور مسابقه قهرمان دو قسمت مشخص می‌شود. در این مسابقات بین 15 تا 25 محل ثبت زمان وجود دارد و به گونه‌ای نیست که در شروع تمامی اتومبیل‌ها با هم از خط آغاز استارت بزنند بلکه به‌طور مثال هر خودرویی که استارت زد بعد از مدت زمان مشخصی خودروی بعدی شروع به حرکت می‌کند چون هم پهنای جاده اجازه این کار نمی‌دهد ،هم اینکه این مسابقات بر اساس زمان ثبت شده هر خودرو در بین هر دو جایگاه ثبت زمان است و در پایان، این زمان‌ها را با هم جمع می‌کنند و خودرویی که زمان کمتری را داشت به عنوان نفر برتر و تیم او به عنوان تولید کننده و تیم برتر شناخته می‌شود.

این مسابقات که ابتدا به گونه‌ای بود که در اروپا در هر کشور به طور جداگانه برگزار می‌شد  و مسابقات فرانسه و آلمان و ایتالیا هم بسیار مسابقات قدرتمندی داشتند ولی در این بین آوازه رانندگان انگلیسی، اسکاتلندی، فنلاندی و سوئدی به گوش شرکت‌های بزرگ خودرو سازی رسید تا یک سری مسابقات یکپارچه تحت عنوان مسابقات رالی قهرمانی اروپا به همراه رانندگانی خارج از کشور‌های تولید کننده اتومبیل بودند، برگزار شود و بعد از آن نیز درخواست کشور‌های در حال پیشرفت مثل آرژانتین و برزیل و ساحل عاج و ...برای میزبانی این مسابقات باعث شد این مسابقات در خارج از اروپا نیز برگزار شود و نام این مسابقات از سال 1973 به "مسابقات رالی قهرمانی جهان " تغییر پیدا کند.

مسابقات حساس‌تر شدند، طرفدارها و تبلیغات بیشتر شدند، رقابت خودرو ساز ها بیشتر شد. آنها تا جایی که قوانین اجازه می‌دادند خودروهایشان را به تجهیزات و تکنولوژی‌های جدید از جمله توربوشارژرها، گیرباکس چند مرحله‌ای و بهبود در سیستم‌های تعلیق برای مسیر‌های سخت‌تر و سیستم کمک فنرها به‌تدریج قیمت تمام شده این خودروها را به‌شدت بالا برد که هم‌اکنون تا نزدیک به یک میلیون دلار هزینه بر خواهد بود. همین هزینه‌های بالا باعث شد تا بعضی از شرکت‌های کوچکتر خودروسازی از این مسابقات انصراف دهند، ولی همین تغییرات باعث شد تا زمان ها به شدت به هم نزدیک شوند و مسابقات را هیجان انگیز‌تر کنند به‌گونه‌ای که بعضا با صدم ثانیه‌ها سرنوشت قهرمانی عوض می‌شود.
 

بازی با گل‌ولای

در حوزه مسابقات اتومبیلرانی نیز از این قائده مستثنی نیستیم. درست است مسابقات فرمول یک، پرچمدار فدراسیون جهانی اتومبیلرانی است و وقتی ارقام دخل و خرج رانندگان و تیم‌ها را می‌شنویم کمی برای شمردن صفرهایشان دچار مشکل می‌شویم. شاید دیدن جلال و شکوه پیست‌های تازه تاسیس بحرین و ابوظبی ما را در درخششان غرق کند و دقت محاسبات مهندسان تیم‌ها ما را شگفت زده کند که برای رسیدن به چند دهم یا صدم ثانیه زمان بهتر چه فرآیندهایی را طی می‌کنند، ما را حیرت زده کند، ولی مطمئن باشید که این مسابقات برای عده‌ای از مردم خسته کننده و ملال‌آور است ولی آنها از اتومبیل متنفر نیستند، آنها عاشق اتومبیلرانی هستند، البته گونه دیگری از آن.

بله رالی!

مسابقات رالی را اگر با تکنیک فیلم‌برداری‌های پیشرفته که در پیست‌های یخ و برف یا شن و ماسه برگزار می‌شوند را در یک تلویزیون حاضر در فروشگاه تلویزیون  مشاهده می‌کنید نا خود آگاه برای خرید آن تلویزیون وسوسه می‌شوید، ولی اشتباه نکنید!  کیفیت تصویر تلویزیون تنها بخشی از وسوسه شماست و بخش اعظم آن را هیجان بی چون و چرای این مسابقات تشکیل می‌دهد. پس علاوه بر خرید دستگاه نمایش خانگیتان سعی کنید حتی یک بار هم که شده این مسابقات را در آن تماشا کنید.

یک بار هم که شده به صورت فرضی خود را جای آن راننده بگذارید. آیا حاضرید تا به اندازه او ریسک کنید و خود را به چالش بندازید و با آن سرعت بالا در جاده باریکی که در یک سمتش دره عمیق و در سمت دیگرش کوه سنگی قرار دارد حرکت کنید و تنها به دستورات نقشه‌خوانی که کنار دستتان نشسته است، دلخوش باشید. اگر او اشتباه کند چه می‌شود؟ این هیجان بالای مسابقات رالی است که خیل عظیمی از طرفداران اتومبیلرانی را به سمت خود کشانده است.

اوضاع امروز رالی

هم اکنون در مسابقات رالی تیم‌ها اتومبیلشان را به موتور 6/1 لیتری مجهز به توربو شارژر و توان محدود شده 300 اسب بخار مجهز می‌کنند. در حال حاضر تیم‌های فورد، مینی، سیتروئن و فولکس واگن در مسابقات حاضر هستند .هیچ کس تیم‌های سوزوکی، میتسوبیشی و سوبارو که به خاطر مسائل اقتصادی از مسابقات کنار کشیدند را فراموش نمی‌کند. یا حتی لانچیا، اشکودا و آئودی را. تا کنون 20 شرکت تولیدی توانسته‌اند این مسابقات را فتح کنند، و نزدیک 30 تیم توانسته‌اند روی سکو بروند.

در هر تیم رالی نزدیک به 40 نفر در حال جنب و جوش فعالیت برای بهبود زمان خودروی راننده‌شان هستند و 60 تا 100 نفر دیگر نیز از خارج از میدان مسابقه ماموریتشان را انجام می‌دهند. وقتی نام‌های بزرگی مانند سباستین لوب فرانسوی، مارکوس گرن هولم فنلاندی، کالین مک را بریتانیایی، پیتر سولبرگ نروژی و تیمو سالونن فنلاندی را مرور می‌کنیم متوجه آن می‌شویم که تا همین چند سال پیش که رکود اقتصادی گلوی مسابقات رالی را بفشارد، چه هیجان غیر قابل توصیفی را تجربه می‌کردیم. حال امیدواریم تا با برگشت حتی دو یا سه مورد از تیم‌هایی که بالا ذکر شده رقابت‌های جذاب‌تری را شاهد باشیم.