در ایام محرم بازار علم و کتل و پرچم رونق می گیرد. علم و کتل با اینکه ریشه در فرهنگ و تاریخ این مرز و بوم دارد اما شاید در آن روزگار قدیم هیچ کس فکر نمیکرد که زمانی چنین گسترده در بازارها به فروش برسند.
علم برای تکیه ها و حسینیهها حیثیتی شود و هر هیاتی علم مخصوص خود را سفارش دهد. علمی که در کوچه پس کوچه های شهر بگردد و نماد عزاداران سید شهدا شود.
علَم درعزاداری حسینی از ابزارهایی است كه در هیئتها و دستههای مذهبی به كار گرفته و از نشانههای گروههای عزادار محسوب میشود. علَم در حقیقت به عنوان سمبلی برای تداعی كردن واقعه كربلا طراحی شده است نشانههایی مانند دست بریده یا شاخههای نخل, ابزارآلات جنگ مانند سپر و شمشیر و یا تزیین یك چوب بلند با پارچههای سبز و قرمز و نصب ابزار آلات جنگی و ... از علَم های اصیل محسوب میشود.
این سنت در عصر قاجار در اثر ارتباط با كشورهای اروپایی و تأثیر پذیری از آداب و سنتهای مسیحیان دستخوش برخی انحرافات قرار گرفته است. اضافه كردن مجسمههای بیمعنا, تزیین با طلا و نقره و ... از مهمترین تحریفات این سنت است كه گاهی عزاداران و عزاداری را از محتوا و اصل اقامه شعایر دینی باز میدارد.
از سوی دیگر، توجه افراطی به علم باعث شده این سنت به عنوان یکی از بدعت های آیینی در ماه محرم معرفی شود. علامت های عظیم و سنگین که بلند کردن آنها به نوعی تبدیل به رقابت و زورآزمایی شده، نصب نمادهای غیراسلامی بر این علامت ها و... از جمله خرافات راه یافته به مراسم علم گردانی در محرم است. این مراسم در برخی شهرها با استفاده از علم های ساده چوبی انجام می شود که منافاتی با دین و اندیشه عزاداری ندارد.