سوخت و ساز یا متابولیسم بدن چیست؟آیا اصلا قابل تنظیم و کنترل است؟ آیا ژنتیک در آن نقش دارد؟ آیا چاقی و لاغری ما به متابولیسم ارتباط دارد؟و… سوالاتی هستند که ذهن ما را به خود درگیر می کنند.در مطلبی تحت عنوان آشنایی با متابولیسم بدن ، توضیحاتی داده ایم، اما در این مطلب می خواهیم به توضیح متابولیسم بدن و باورهای رایج در خصوص آن بپردازیم.
متابولیسم یعنی چه؟
متابولیسم به سیستم بدن مربوط می شود و میزان انرژی که در طول روز با تنفس، هضم، ساختن ماهیچه ها و ذخیره سازی چربی، گردش خون و…، دریافت می کنید یا از دست می دهید مشخص می کند.متابولیسم دو روند آنابولیک و کاتابولیک دارد که اولی باعث رشد عضلات و دومی تجزیه عضلات و بافت ها می شود. و اما سوالات و باورهای رایج در خصوص متابولیسم بدن:
برخورداری از اندامی عضلانی و چاق نبودن یعنی میزان متابولیسم بدن بالاست!
میزان متابولیسم بدن یا همان سرعت سوخت و ساز بدن، به شدت تحت تأثیر وضعیت بدنی است.افرادی که اندام ورزشکاری و بدون چربی اضافه دارند، سوخت و ساز بالاتری دارند و برعکس این وضعیت هم صادق است یعنی سوخت و ساز در بدن افراد چاق، پایین است.
چه رژیم غذایی باعث افزایش متابولیسم بدن می شود؟
نظر شما چیه؟ رژیم غذایی پرچرب؟ رژیم غذایی کربوهیدراتی و یا رژیم غذایی پروتئینی ؟جواب صحیح رژیم غذایی پروتئینی است.تحقیقات نشان داده است، بدن باید انرژی زیادی برای هضم غذای پروتئینی صرف کند پس هضم غذاهای پروتئینی، معادل افزایش سوخت و ساز بدن است.
متابولیسم آقایان بیشتر است یا خانم ها؟
معمولا" سوخت و ساز بدن آقایان بیشتر است چرا که خانم ها در مقایسه با آقایان بافت چربی بیشتری دارند و همانطور که در ابتدا گفتیم سوخت و ساز در افراد چاق پایین است زیرا چربی بیشتری دارند.
عوامل تأثیر گذار بر متابولیسم بدن
میزان متابولیسم بدن به عوامل مختلفی ارتباط دارد.ژنتیک نقش پررنگی در این زمینه ایفا می کند.به همین دلیل گاهی افرادی را مشاهده می کنید، با وجود اینکه زیاد می خورند، اما لاغرند.شیوه زندگی که شامل تغذیه و ورزش می شود نیز در سوخت وساز بدن نقش زیادی دارد.اصلا" مهم نیست با چه شیوه ای بدنتان به سوخت و سازش ادامه می داده، هرچه سنتان بالاتر می رود، متابولیسم بدن بیشتر پایین می آید.
تأثیر غده تیروئید بر متابولیسم بدن
غدهتیروئید میزان سوخت و ساز بدن را تنظیم می کند و به همین دلیل است که به آن غده تناسب اندام نیز می گویند.تولید و ترشح هورمون ها روی فعالیت های بدنتان و اینکه چقدر سریع یا کند کالری می سوزانید، تأثیر می گذارد.همچنین با انرژی ذخیره شده شما، میزان پروتئین دریافتی و حتی نحوه پاسخ بدنتان به هورمون های دیگر ارتباط دارد.اختلال در عملکرد تیروئید باعث بروز مشکلات متابولیسمی می شود.تیروئید کم کار، هورمون های کمتری در مقایسه با تیروئید سالم تولید می کند و باعث سوخت و ساز پایین و در نتیجه افزایش وزن می شود.در مقابل، تیروئید پرکار، باعث افزایش متابولسیم بدن و از دست دادن وزن می شود.
اگر در رژیم غذایی روازنه کمتر از ۱۲۰۰ کیلوکالری مصرف کنیم چه می شود؟
رژیم های بسیار سخت روی متابولیسم بدن تاثیر می گذارد و البته خطرناک هم هستند.تحقیقات نشان داده افرادی که در طول روز کمتر از ۱۲۰۰ کیلوکالری مصرف می کنند، در معرض پایین آمدن میزان متابولیسم بدن هستند که باعث از دست رفتن انرژی می شود به همین دلیل متخصصان تغذیه مصرف وعده های غذایی بیشتر با حجم کمتر را توصیه می کنند.
کافئین باعث افزایش سوخت و ساز بدن می شود
کافئین یک ماده تحریک کننده است و باعث افزایش سوخت و ساز بدن می شود.تحقیقات نشان می دهد یک فنجان قهوه می تواند تا ۳ تا ۴ درصد متابولیسم بدن را افزایش دهد.برای اطلاعات بیشتر این مطلب را مطالعه کنید: تأثیر قهوه بر فعالیت ورزشی و چربی سوزی.
غذاهای تند بخورید تا متابولسم بدن افزایش یابد
شاید شنیده باشید که فلفل قرمز لاغر کننده است! در واقع همینطور است.برخی غذاهای تند که حاوی فلفل تند هستند، باعث افزایش متابولیسم بدن می شوند.فلفل قرمز به دلیل داشتن ماده ای به نام «کپسایسین» باعث افزایش سوخت و ساز بدن می شود که به آن اصطلاحا" گرمازایی می گویند.بدن گرمایی زیادی تولید می کند و به دنبال آن کالری می سوزاند اما این توضیح به این معنا نیست که فقط با خوردن غذاهای تند می توانید وزن کم کنید.برای کاهش وزن باید حتما" متعادل غذا بخورید و ورزش کنید.
