امروزه اهمیت سلامتی و زیبایی ناخن ها بر هیچکس پوشیده نیست. از طرفی شیوع بیماری ها و ناهنجاری های ناخن به قدری زیاد شده که این مشکل را به یکی از نگرانی های اصلی در مراقبت های زیبایی تبدیل کرده است. در اینجا می خواهیم به بررسی انواع ناهنجاری های ناخن و دلایل آن بپردازیم.

بدن ما میزبان انواع میکرواورگانیسم هاست که البته برخی از آنها برای ما سودمند و مفیدند. این میکرواورگانیسم ها شامل باکتری ها و قارچ ها هستند.

عفونت های قارچی توسط موجودات میکروسکوپی که روی پوست ما و در بافت های مرده مو و ناخن ما زندگی می کنند ایجاد می شوند.

در اینجا انواع شایع بیماری ها  و اختلالات ناخن ها را باهم بررسی می کنیم که عفونت های باکتریایی و قارچی نقش مهمی در ایجاد انها دارند.

1- عفونت پارونیشیای ناخن ها (Paronychia infections)

عفونت پارونیشیا، عفونت پوست کنار ناخن و شایع ترین عفونت دست است. این عفونت می تواند به علت باکتری، قارچ یا ویروس ها ایجاد شود.

علت ابتلا به این عفونت به طور  کامل مشخص نیست، اما عوامل زیر می توانند فرد را برای ابتلا به عفونت کنار ناخن مستعد کنند.

- کسانی که دستشان مدت زیادی در آب است، مثل کسانی که مرتب ظرف یا لباس می شویند.

- کسانی که به گوشه ناخن خود صدمه زده اند، مانند جویدن ناخن یا صدمه گوشه ناخن در حین آرایش آن و یا کندن گوشه ناخن.

- استفاده از دستکش یا ناخن مصنوعی به مدت طولانی و بوجود آمدن محیط مرطوب که مساعد رشد میکروب است.

- در افراد مبتلا به دیابت نیز احتمال بروز این عفونت بیشتر است.

برای درمان عفونت ناشی از پارونیشیا از آنتی بیوتیک استفاده می شود. در مواردی که تجمع چرک در گوشه ناخن وجود داشته باشد ممکن است نیاز به عمل جراحی کوچکی نیز باشد.

در این عمل جراحی، پزشک معالج آبسه گوشه ناخن را شکاف می دهد تا چرک آن تخلیه شود و ممکن است نیاز باشد تا قسمت کوچکی از گوشه ناخن هم برداشته شود.

2- عفونت قارچی ناخن (Onychomycosis)

عفونت ناخن انگشتان که به وسیله قارچ ها ایجاد می شود را انیکومایکوزیس می نامند. احتمال بروز عفونت در ناخن انگشت شست پا بیشتر از ناخن های دیگر انگشتان است.

این عفونت باعث ضخیم شدن ناخن و تغییر رنگ آن می شود. همچنین ممکن است ناخن شکننده شود یا شکل آن تغییر کند. حتی ممکن است دچار درد نوک انگشتان شوید.

این نوع عفونت در افراد مسن بالاتر از 60 سال رایج تر است. همچنین این نوع عفونت در بیماران مبتلا به دیابت و مشکلات عروقی شایع است. احتمال بروز عفونت قارچی ناخن در کودکان کم است.

گرما و رطوبت، محیط را برای رشد این قارچ مناسب می کنند. به همین خاطر اگر فردی اغلب چکمه یا پوتین بپوشد، پایش گرم می شود و عرق می کند، قارچ به محیط مناسبی را برای رشد پیدا کرده و در نواحی ناخن انگشتان رشد کند.

افرادی که دستشان اغلب اوقات خیس است و یا در تماس بیشتری با آب هستند، به احتمال بیشتری دچار این عفونت خواهند شد.

3- عفونت باکتریایی سودوموناس (Pseudomonas bacterial infection)

سودوموناس نوعی باکتری گرم منفی است که می‌تواند به ناخن تهاجم کند. این باکتری ممکن است در ناخن طبیعی و یا بین ناخن طبیعی و کاشته رشد کند. وجود رطوبت به نفوذ و رشد باکتری کمک می‌کند. مشخصه بارز این عفونت تغییر رنگ ناخن به رنگ سبز است. با افزایش شدت بیماری رنگ سبز نیز پررنگ تر می‌شود و ممکن است صفحه ناخن از بستر خود جدا شود.

درمان این عفونت باکتریایی معمولا از سایرین سخت تر است. سودوموناس آئروژینوزا معمولا در برابر آنتی‌بیوتیک‌های معمول پایداری می‌کند، ولی برخی گونه‌ها به جنتامایسین، توبرامایسین، کولیسیتین، نورفوکساسین، سیپروفلوکسازین و آمی‌کاسین پاسخ می‌دهد.

4- کچلی ناخن (Tinea Unguis)

کچلی ناخن به دو صورت ممکن است بروز کند. دسته اول آن به صورت لکه‌های سفید سطحی در روی ناخن دیده می‌شود و نوع دوم که فرم مهاجم کچلی ناخن است، با تغییر رنگ ناخن و بروز لکه‌های کوچک به رنگ زرد یا سفید از لبه‌های جانبی یا انتهایی ناخن شروع شده و به تدریح در سطح ناخن گسترش می‌یابد و سال ها بطور ثابت باقی می‌ماند.

به تدریج ناخن ها از بستر زیرین خود جدا شده و زیر آن ذرات پنیری شکل جمع شده و ناخن ها ضخیم شده و تغییر شکل داده و در نهایت خرد و متلاشی می‌شوند. در کچلی ناخن معمولا ماهک ناخن‌ها سالم می‌ماند.

5- ناخن های قاشقی (Koilonychia)

در این حالت ناخن ها، نرم، فرورفته و قاشقی شکل می شوند. فرورفتگی روی ناخن قاشقی معمولا به حدی است که می تواند یک قطره آب را در خود نگه دارد.

این ناهنجاری در کم خونی های ناشی از فقر آهن دیده می شود که با توجه به شیوع بالای کم خونی فقر آهن در جامعه ما، شیوع این اختلال ناخنی هم کم نیست.

6- خطوط تیره ناخن (Melanonychia)

خطوط عمودی که به رنگ های خاکستری، قهوه ای یا سیاه دیده می شوند. علت این وضعیت معمولا  افزایش فعالیت و یا تعداد سلول های رنگدانه ای ماتریکس ناخن است.

دقت داشته باشید که در صورت مشاهده ناگهانی این گونه تغییرات، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.

خیلی وقت ها این علائم می توانند نشانه وجود ملانوم (سرطان پوست) بدخیم و یا ضایعه بدخیم باشد. البته رگه های تیره ممکن است یک پدیده عادی در افراد با پوست تیره باشد.