اصطلاح سیاتیک علائم پا درد - احتمالاً احساس سوزن سوزن شدن، بی حسی یا ضعف که سرچشمه در پایین کمر دارد و از طریق باسن و پایین عصب سیاتیک بزرگ به پشت ساق پا سفر می کند.

سیاتیک یک تشخیص پزشکی نیست آن خود نشانه ای از یک بیماری زمینه ای، مانند یک فتق دیسک کمری، بیماری دژنراتیو دیسک و یا تنگی کانال نخاعی است.

درد عصب سیاتیک

سیاتیک اغلب توسط یک یا ترکیبی از علائم زیر مشخص می شود:

- درد مداوم فقط در یک طرف باسن و یا ساق پا که به ندرت می تواند در هر دو پا رخ دهد

- دردی است که با نشستن بدتر می شود.

- درد ساق پا اغلب همراه با سوزش، خارش و یا سوزاننده است.

- ضعف، بی حسی یا اختلال در حرکت پا.

- درد تیزی که ممکن است ایستادن و یا راه رفتن را دشوار نماید.

درد سیاتیک می تواند از تحریک کننده تا ثابت و ناتوان کننده متفاوت باشد علائم سیاتیک بسته به محل و شدت آن متفاوت است و بستگی به شرایط عامل سیاتیک ( مانند فتق دیسک کمری ) دارد در حالی که علائم می تواند بالقوه دردناک و ناتوان کننده باشد ولی بندرت می تواند به آسیب بافتی ) آسیب دائمی عصب سیاتیک ) منجر شود.

عصب سیاتیک و سیاتیک

علائم سیاتیک زمانی رخ می دهد که عصب سیاتیک بزرگ تحریک و یا در ستون فقرات کمری تحت فشار باشد.

- عصب سیاتیک، بزرگترین عصب منفرد در بدن است و از ریشه های عصبی فردی که از شاخه ستون فقرات در پشت کمر شروع و از ترکیب آنها "عصب سیاتیک" تشکیل می شود .

- عصب سیاتیک در کمر از بخش 3 کمری (L3) شروع می شود.

- در هر سطح از ستون فقرات پایین ریشه های عصبی از داخل ستون فقرات خارج می شود و این ریشه های عصبی سپس با هم جمع شده به شکل عصب سیاتیک بزرگ در می آیند.

- عصب سیاتیک از قسمت پایین تر کمر شروع و از طریق باسن به پشت هر پا کشیده می شود.

- بخشهایی از عصب سیاتیک پس از آن که در هر پا شاخه دار می شود و به بخش های خاصی از پا ران، ساق پا، کف پا و انگشتان پا عصب می دهد.

- علائم خاص سیاتیک - درد ساق پا، بی حسی، سوزن سوزن شدن، ضعف و احتمالاً علائمی که به پا تابش می کند و آن تا حد زیادی بستگی به محلی دارد که عصب در آن محل تحت فشار است به به عنوان مثال، اگر بخش 5 کمری عصب (L5) تحت فشار باشد می تواند سبب ضعف در اکستنشن انگشت شست پا و به طور بالقوه در مچ پا شود.

شایع ترین علل سیاتیک

فتق دیسک کمری - فتق دیسک زمانی رخ می دهد که هسته نرم درونی دیسک (nucleus pulposus) نشت و یا فتق پیدا کند و از طریق فیبر هسته خارجی (آنولوس) موجب تحریک ریشه های عصبی به هم پیوسته شود.

فتق دیسک که به عنوان یک دیسک لیز خورده، دیسک پاره شده، دیسک برآمده، دیسک بیرون زده  یا یک عصب تحت فشار است سیاتیک شایعترین علامت از یک فتق دیسک کمری است.

علاوه بر این تعدادی از شرایط دیگر می توانید سبب سیاتیک شود از جمله:

- بارداری. تغییراتی که بدن در دوران بارداری پیدا می کند از جمله افزایش وزن، تغییر در مرکز ثقل و تغییرات هورمونی می توانید سبب سیاتیک در دوران بارداری شود.

- بافت اسکار. اگر بافت اسکار باعث فشار بر ریشه های عصبی شود می تواند عامل سیاتیک شود.

- فشار عضلانی. در برخی از موارد، التهاب مربوط به فشار عضلانی می تواند ریشه های عصبی را مورد فشار قرار داده و باعث سیاتیک شود.

- تومور نخاعی. در موارد نادر، یک تومور ستون فقرات می تواند به ریشه های عصبی در کمر تجاوز و باعث بروز علائم سیاتیک شود.

- عفونت. در حالی که نادر است، یک عفونت است که در پایین پشت رخ می دهد و می تواند روی ریشه های عصبی تاثیر بگذارد و باعث سیاتیک شود.

این مهم است که تشخیص بالینی اساسی علت سیاتیک را بدانید زیرا درمان اغلب بسته به علت تفاوت خواهند داشت.

علائم سیاتیک چیست؟

برای برخی افراد، درد سیاتیک می تواند شدید و ناتوان کننده باشد. برای برخی دیگر، علائم سیاتیک ممکن است به ندرت و تحریک کننده باشد اما این پتانسیل را دارند که بدتر و بدتر شود.

کمر درد ممکن است همراه با درد ساق پا باشد اما معمولاً درد ساق پا به طور قابل توجهی سخت تر از کمردرد است. بیماران اغلب علائم سیاتیک خود را به عنوان شوک الکتریکی در پا یا سوزاننده و یا درد سوزشی توصیف می کنند.

معمولاً، علائم رایج سیاتیک تنها در یک طرف از بدن است و درد اغلب از پایین و پشت کمر شروع و به پشت ران و پایین پا تابش پیدا می کند.

برخی از شایعترین علائم عبارتند از:

- درد کمر، که به شدت درد ساق پا نیست.

- درد مداوم و فقط در یک طرف باسن و یا ساق پا، اما به ندرت هر دو طرف راست و چپ درد پیدا می کند.

- دردی که در کمر و یا باسن سرچشمه گرفته و در طول مسیر عصب سیاتیک ادامه می یابد در پشت ران و به ساق پا و پا کشیده می شود.

- درد که با دراز کشیدن یا در حال راه رفتن بهتر اما با ایستادن و یا نشستن بدتر می شود.

- دردی است که معمولاً نوک تیز و یا سوزاننده است.

- برخی تجربه یک" احساس سرسوزن و سوزن" ، بی حسی یا ضعف و یا احساس سوزن سوزن و تیر کشیدن به پایین ساق پا را دارند.

- بسته به جایی که عصب سیاتیک تحت تاثیر قرار دارد درد و سایر علائم ممکن است شامل درد پا یا درد در انگشتان پا ایجاد شود.

- دو ریشه ی عصبی (L4 و L5) که از ستون فقرات کمری خارج و سه ریشه (S1، S2 و S3) که از بخش خاجی خارج می شوند وجود دارد. تمام این پنج عصب با هم عصب سیاتیک را تشکیل می دهند.

علائم سیاتیک بسته به جایی که ریشه عصب فشرده شده است متفاوت است برای مثال:

علائم سیاتیک ریشه های عصبی L4 معمولاً روی ران تاثیر می گذارد بیماران ممکن است احساس ضعف در راست کردن پا داشته باشند و ممکن است کاهش در رفلکس کشش زانو داشته باشد.

علائم سیاتیک ریشه های عصبی L5 ممکن است سبب ضعف در راست کردن انگشت شست پا و مچ پا ( افتادگی پا ) شود بیماران ممکن است در بالای پا به ویژه در بافتی از پوست بین انگشت شست پا و انگشت دوم احساس درد یا بی حسی کنند.

سیاتیک ریشه های عصبی  S1در قسمت بیرونی پا اثر گذاشته که ممکن است به انگشت کوچک انتشار یابد بیماران ممکن است هنگام بالا بردن پاشنه به خارج از زمین و یا تلاش برای ایستادن روی پنجه پا دچار ضعف شوند رفلکس مچ پا در حرکت تند و سریع نیز ممکن است کاهش می یابد.

از آنجا که ممکن است بیش از یک ریشه ی عصبی فشرده شود بیماران ممکن است ترکیبی از علائم فوق را تجربه کنند.

علائم سیاتیک که نیاز به توجه پزشکی فوری دارد

به ندرت، علائم سیاتیک که به سرعت بدتر می شود ممکن است به عمل جراحی فوری نیاز پیدا کند علائم زیر نشان می دهد که نیاز به مراقبت پزشکی فوری می باشد:

علائم که در ادامه به جای بهبود بدتر و بدتر شود که ممکن است آسیب های عصبی را نشان دهد به خصوص اگر پیشرفت علائم عصبی (مانند ضعف پا ) باشند.

نشانه هایی که در هر دو پا ( به نام سیاتیک دو طرفه) رخ دهد و یا سبب بی اختیاری یا اختلال در مثانه و روده شود که ممکن است سندرم دم اسب را نشان دهد. سندرم دم است یک فشرده سازی حاد بر یک یا چند ریشه ی عصبی است که به ندرت رخ می دهد در حدود ( 2 درصد از موارد فتق دیسک کمری ) است.

درمان غیر جراحی برای سیاتیک

اهداف درمان سیاتیک غیر جراحی، رفع درد و هر گونه علائم عصبی ناشی از ریشه عصب تحت فشار است طیف گسترده ای از گزینه های موجود برای درمان سیاتیک وجود دارد یک یا ترکیبی از این درمان ها با ورزش های خاص معمولاً توصیه می شود.

گرما یا یخ

برای درد حاد سیاتیک، گرما و  یا بسته یخ به راحتی در دسترس است و می تواند به کاهش درد ساق پا، به خصوص در مراحل اولیه کمک کند معمولاً یخ و یا گرما تقریبا 20 دقیقه استفاده می شود و در هر دو ساعت تکرار می شود بیشتر مردم از یخ استفاده می کنند اما برخی از افراد از گرما کمک می گیرند این دو ممکن است متناوب استفاده شود بهتر است در استفاده از یخ یک پارچه یا حوله بین یخ و پوست برای جلوگیری از سوختگی با یخ قرار داده شود.

داروهای ضد درد

داروهای بدون نسخه و نسخه ای در کاهش یا از بین بردن درد سیاتیک موثر هستند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ) مثل ایبوپروفن، ناپروکسن، یا مهارکننده های COX 2 ) و یا استروئیدهای خوراکی  می تواند التهاب که معمولاً بخشی از علت درد است را کاهش می دهد.

تزریق استروئید اپیدورال برای سیاتیک

اگر درد شدید است تزریق استروئید اپیدورال برای کاهش التهاب موثر است تزریق اپیدورال با داروهای خوراکی اختلاف دارد زیرا استروئید به طور مستقیم به ناحیه دردناک در اطراف عصب سیاتیک تزریق می شود و به کاهش التهاب که ممکن است عامل درد باشد کمک می کند . یک تزریق استروئید اپیدورال می تواند در تسکین درد حاد سیاتیک موثر باشد.

درمان های جایگزین درمان سیاتیک

علاوه بر درمانهای استاندارد پزشکی، چند درمان جایگزین برای تسکین درد سیاتیک برای بسیاری از بیماران نیز موثر نشان داده شده اند شایع ترین مراقبت های جایگزین برای سیاتیک عبارتند از دستکاری کایروپراکتیک، طب سوزنی و ماساژ درمانی است.

نشان داده شده است که اشکال خاصی از ماساژ درمانی دارای تعدادی از مزایای برای کمر درد، از جمله افزایش گردش خون، آرامش عضلات و آزادی اندورفین (ضد درد طبیعی بدن) است.

برای اکثر مردم، خبر خوب این است که سیاتیک معمولاً درمان خواهد شد و روند بهبود برای تنها چند روز یا چند هفته طول خواهد کشید.

به طور کلی، اکثریت قریب به اتفاق حملات درد سیاتیک در طول شش تا دوازده هفته بهبود می یابد.