تقریباً چند آمریکایی دچار کم خونی هستند، این بیماری  زمانی بوجود می آید که تعداد گلبول‌های قرمز خون از اندازه طبیعی کمتر ‌شود. سلول‌های قرمز خون شامل هموگلوبین هستند. هموگلوبین پروتئین آهن است که به سلول‌های خون در جریان اکسیژن کمک می‌کند. زمانی که کم خون بوجود می آید، خون قادر نیست  به  اندازه  کافی اکسیژن به اعضا و بافت‌های بدن برساند.

بنا به نظر سازمان بهداشت جهانی، مردانی که کمتر از ۱۳ گرم هموگلوبین در یک دهم لیتر خون دارند کم‌خون هستند. برای زنان این میزان به ۱۲ گرم هموگلوبین در یک دهم لیتر می‌رسد.

هر چیزی که طول عمر سلول‌های قرمز خون را برهم بزند، سبب کم‌خونی می‌شود، همچنین کاهش تولید سلول‌های خون، افزایش تخریب سلول‌های قرمز یا از دست دادن خون بیش از حد نیز از عوامل کم‌خونی هستند. کم‌خونی بنا به دلیل ایجاد آن، انواع مختلف دارد. زنان و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن بیشتر در خطر ابتلا به کم‌خونی هستند. شرایط مانند یائسگی، بارداری، زخم‌ها، اختلالات گوارشی، سرطان، خونریزی، بیماری‌های مزمن، کمبود آهن، اسید فولیک، ویتامین B12 باعث کم خونی می‌شوند.اما بعضی از انواع کم‌خونی مادرزادی هستند. نشانه‌های کم‌خونی بسته به دلیل ایجاد آن از متوسط تا شدید بروز می‌یابند. نشانه‌های رایج آن خستگی مفرط، رنگ‌پریدگی، سوزس سردل، تنفس کوتاه، درد قفسه سینه، سرگیجه، مشکلات شناختی، سردرد، سرد بودن دست و پا، کم انرژی بودن، ریزش مو و فشار خون بالا یا پایین است.

با بعضی از درمان‌های خانگی ساده می‌توان بعضی از کم‌خونی‌ها را درمان کرد یا از آنها پیشگیری کرد  که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم:

چغندر قرمز : برای کم‌خونی ناشی از کمبود آهن بسیار مفید است. چغندر سرشار آهن همراه با فیبر، کلسیم، پتاسیم، سولفور و ویتامین است.  چغندر قرمز علاوه بر مغذی بودن، به تمیز شدن بدن نیز کمک می‌کند و اکسیژن بیشتری برای بدن فراهم می‏کند. به این منظور یک چغندر متوسط، سه عدد هویج، و نصف یک سیب زمینی شیرین را در آبمیوه‌گیری بریزید. و این آبمیوه را روزی یکبار بنوشید. همچنین می‌توانید چغندر قرمز را بصورت پخته یا در سالاد استفاده کنید. بهتر است چغندر را با پوست میل کنید تا مواد غذایی بیشتری به بدنتان برسد.

ملاس نیشکر یا چغندر :  ملاس به عنوان یک ماده مغذی، به ویژه برای کسانی که کم‌خون هستند درنظرگرفته می‌شود. ملاس منبع آهن، ویتامین ب و دیگر مواد معدنی ضروری است که به افزایش سلول‌های قرمز خون کمک می‌کند. یک قاشق غذاخوری ملاس تقریباً ۱۵ درصد نیاز روزانه را به آهن برطرف می‌کند. به این منظور، یک قاشق ملاس را با یک فنجان آب گرم یا شیر مخلوط کنید و دو بار در روز بنوشید. این نوشیدنی برای زنان باردار بسیار مفید است.

کنجد :  کنجد سرشار از آهن است و به همین دلیل درمان بسیار خوبی برای کم‌خونی است. یک چهارم فنجان کنجد تقریبا ۳۰ درصد نیاز روزانه به آهن را برطرف می‌کند.

دو قاشق کنجد سیاه را به مدت دو تا سه ساعت در آب بخیسانید. سپس آن را آسیاب کنید و با یک قاشق عسل مخلوط کنید. از این مخلوط روزی دوبار میل کنید. یا یک قاشق کنجد سیاه را به مدت دوساعت در آب گرم بخیسانید، سپس آن را آسیاب کرده و با شیر مخلوط کنید، مقداری عسل به آن بیافزایید و میل کنید.

مویز :  سرشار از آهن و ویتامین C و برای درمان کم خونی بسیار مفید است، ویتامین C توانایی بدن برای جذب آهن را افزایش می‌دهد و در نتیجه سلول‌های قرمز و هموگلوبین افزایش می‌یابند. به این منظور ۱۰ تا ۱۲ عدد مویز را به مدت یک شب در آب بخیسانید. روز بعد پیش از صبحانه مویزها را میل کنید. این درمان را به مدت چندهفته ادامه دهید.
 

شنبلیله :  سرشار از آهن است که به حفظ آهن در بدن کمک می‌کند. برگ‌ و تخم شنبلیله برای درمان کم‌خونی مفید است. به این منظور یک فنجان برنج را با دو قاشق چایخوری تخم شنبلیه بپزید. مقداری نمک به آن بیافزایید و یک بار در روز و حداقل به مدت دو تا سه هفته میل کنید. همچنین می‌توانید برگ شنبلیله را در غذاهایتان ، به ویژه در سوپ و سالاداستفاده کنید.

خرما :  خرما سرشار آهن و ویتامین C است که برای جذب آهن در بدن لازم است. به این منظور دو عدد خرما را در یک فنجان شیر به مدت یک شب بخیسانید. روز بعد پیش از صبحانه خرما و شیر را میل کنید. همچنین می‌توانید مقداری خرمای خشک را هر روز صبح پیش از صبحانه میل کنید و پس از آن یک فنجان شیر گرم بخورید.

موز :  سرشار از آهن است و تولید هموگلوبین و بسیاری از آنزیم‌های ضروری برای تولید سلول‌های قرمز خون را تقویت می‌کند. همچنین منبع غنی منیزیوم است که به ساخت هموگلوبین کمک می‌کند. به این منظور یک موز رسیده را همراه با یک قاشق چایخوری عسل دوبار در روز بخورید.

اسفناج :  همانطور که می‌دانید اسفناج سرشار از آهن، اسید فولیک و ویتامین B12 است. که به ترمیم بدن و رفع کم خونی کمک می‌کند. نصف فنجان اسفناج حدود ۳۵ درصد نیاز روزانه بدن به آهن و ۳۳ درصد نیاز به اسید فولیک را برطرف می‌کند. به این منظور می‌توانید دوبار در روز از سوپ اسفناج استفاده کنید. یا دو قاشق چایخوری عسل را در یک لیوان آب اسفناج حل کنید و روزی یک بار میل نمایید. این درمان را به مدت یک ماه ادامه دهید.

انار :  سرشار از آهن و مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیوم است. همچنین حاوی ویتامین C است که در جذب آهن کمک می‌کند. به این منظور یک فنجان آب انار را با یک چهارم قاشق چایخوری پودر دارچین و دو قاشق چایخوری عسل مخلوط کنید و با صبحانه میل کنید. همچنین می‌توانید یک قاشق پودر دانه‌ی انار خشک شده را به یک فنجان شیر گرم بیافزایید و دوبار در روز میل کنید. یا هر روز پیش از صبحانه یک انار میل کنید.
 

نکاتی برای پیشگیری از کم خونی

• میوه‌ها و سبزی‌های تازه بیشتر بخورید.

• همراه با غذا چای، قهوه یا کوکا نخورید.

• بطور منظم ورزش و بدنسازی کنید تا حجم عضلانی‌تان افزایش یابد و خستگی‌تان از بین برود.

• در ظروف چدنی غذا بپزید.

• در صورت امکان دو بار در هفته دوش آب سرد بگیرید تا جریان خونتان بهبود یابد.

• هر روز صبح زود به مدت ۱۰ دقیقه آفتاب بگیرید.