متخصصان معتقدند همه چیز از فناوری گرفته تا عادات غذایی و شیوه زندگی، بر عملکرد مغز ما تأثیر می گذارد و عادت های نادرست باعث افت کارایی ذهن و توانایی فکر کردن می شود.
اخیرا، نتایج بررسی محققان کانادایی نشان داده است که مصرف میزان زیاد چربی های اشباع، تأثیر زیادی روی عملکرد مغز می گذارد و حتی به اعتیاد منجر می شود.
از سال 1930 به علت شرایط بهتر زندگی، بهبود تغذیه و تحصیلات، «آی کیو» ی افراد در سراسر جهان بهتر شد، اما اکنون محققان ادعا می کنند که در سال های گذشته میزان بهره هوشی افراد کاهش پیدا کرده و از طرفی طی 50 سال اخیر هوش اجتماعی هم افت پیدا کرده است.
محققان تأکید می کنند علاوه بر یاد گرفتن مهارت های جدید، موارد دیگری نیز برای حفظ آی کیو لازم است. در ادامه، به کارها و عاداتی که باعث کاهش بهره هوشی می شوند، می پردازیم.
- انجام دادن چند کار با هم
انجام دادن چند کار با هم باعث کاهش آی کیو می شود. محققان می گویند مغز برای انجام دادن چند کار به طور همزمان با هم، طراحی نشده است. زمانی که فرد این کار را می کند و تمرکز خود را سریع از یک کار به کار دیگر معطوف می کند، هر بار این کار را انجام می دهد، به قسمت شناختی مغز آسیب می رسد. در این شرایط (سوخت مغز) سریع تر مصرف می شود و در نتیجه مغز سریع تر خسته می شود. انجام دادن چند کار با هم مانع از تفکر عمیق و خلاق می شود.
- خستگی سفر با هواپیما و کار شبانه
همه ما می دانیم که تقریبا یک روز پس از پرواز با هواپیما، فرد هنوز گیج است. این تأثیر می تواند چند هفته با فرد باقی بماند.
نتایج بررسی روی نمونه های آزمایشگاهی نشان می دهد، اختلال ریتم شبانه روز (ساعت داخلی بدن)، کارایی هیپوکامپ مغز را کاهش می دهد. به گفته محققان، داشتن مشاغلی که شیفت کاری شب دارند و یا مسافرت های هوایی مداوم با اختلال رفتاری همراه هستند.
- جست و جوهای اینترنتی
دسترسی نامحدود به اطلاعات، چه در منزل و چه در بیرون از منزل، با فشار دادن یک دکمه می تواند هم خوب باشد و هم بد. این که بتوانید آدرس ها، شماره تلفن ها، دستور غذا، اسم ها، رویدادها و ... را به آسانی پیدا کنید، نیاز به یادآوری و به خاطر سپردن را در شما کاهش می دهد. اگرچه این فناوری به صورت مستقیم روی مغز تأثیر نمی گذارد، اما بر نحوه ذخیره کردن اطلاعات در حافظه تأثیر می گذارد؛ به عنوان مثال ما راحت تر می توانیم به یاد بیاوریم که اطلاعات کجا ذخیره شده اند تا این که به یاد بیاوریم خود اطلاعات چه بوده اند.
به گفته متخصصان مایکروسافت، به طور میانگین در طول 15 سال، میزان تمرکز ما از 12 ثانیه به 8 ثانیه افت پیدا کرده است.
- زیاده روی در مصرف میوه ها
زیاده روی در مصرف میوه هم باعث کاهش آی کیو می شود. مصرف زیاد فروکتوز (قند طبیعی موجود در میوه ها) توانایی هورمون انسولین برای سوخت و ساز قند خون و تولید انرژی در بدن را کاهش می دهد. البته منظور مصرف خیلی زیاد میوه است، نه مصرف مورد نیاز روزانه هر فرد. در این میان می توان با مصرف امگا- 3 از مغز محافظت کرد.
- همزمان راه رفتن و آدامس خوردن
در گذشته گفته می شد که آدامس جویدن یک ورزش است که جریان خون را به مغز افزایش می دهد، اما آزمایش های اخیر، خلاف این موضوع را نشان می دهد. به گفته محققان، جویدن آدامس برای چند ساعت باعث حواس پرتی می شود و آی کیو را کاهش می دهد.
- مصرف غذاهای چرب
مصرف چربی های اشباع مانند (کره، نیمرو و...) مانع عملکرد دوپامین مغز می شود (دوپامین، انتقال دهنده عصبی حیاتی است). نتایج بررسی ها نشان می دهد که غذاهای چرب، عملکرد شناختی فرد را مختل می کند.
- چند حقیقت جالب درباره آی کیو
شاید خیلی ها دوست داشته باشند که میزان آی کیو با میزان موفقیت شان ارتباط مستقیم نداشته باشد، اما متاسفانه یا خوشبختانه روانشناسان مصرانه بر این باورند که میزان آی کیو تاثیر مستقیمی بر میزان موفقیت انسان دارد. آنچه در مطلب زیر به آن می پردازیم، حقایقی جالب درباره آی کیو یا ضریب هوشی است که به آن بهره هوشی هم گفته می شود.
- خوردن زیاد تنقلات برابر با کم شدن آی کیو
خوردن زیاد تنقلات (با مواد مغذی کم) برای بچه های زیر سه سال نتیجه ای جز پایین آمدن میزان آی کیو ندارد. تحقیقات نشان داده است که بچه های زیر سه سال که مرتب تنقلات می خورند، ضریب هوشی کمتری نسبت به همسالان خود دارند که کمتر به تنقلات علاقه نشان می دهند.
- ارتباط مستقیم آی کیو و ژنتیک
با وجودی که عوامل محیطی در کم و زیاد شدن بهره هوشی نقش دارند، اما به هیچ وجه میزان اثرشان به گرد پای وراثت نمی رسد، چرا که بر اساس یافته ها، هر چند عوامل محیطی کم و بیش بر آی کیو تاثیر می گذارند، اما وراثت و ژنتیک تشکیل دهنده 40 تا 80 درصد بهره هوشی است.
- آی کیو بیشتر، روابط اجتماعی قوی تر
بر خلاف آنچه عموم تصور می کنند، بهره هوشی با روابط اجتماعی ارتباط تنگاتنگی دارد و هر چه آی کیو فرد بیشتر باشد، روابط اجتماعی اش هم قوی تر است، یا به عبارتی سعی می کند رابطه بهتری با دیگران در اجتماع برقرار کند.
- زندانی و خلافکار آی کیو کمتری دارد
معمولا کسانی که بهره هوشی شان از میزان متوسط یعنی بین 75 تا 90 کمتر است، بیشتر به سمت ترک تحصیل، انجام کار خلاف و حتی زندانی شدن رغبت نشان می دهند و فاصله شان با این گونه نسبت به همتایانشان کمتر است.
- ضریب هوشی کمتر، تمایل به خودکشی بیشتر
کسانی که از بهره هوشی یا آی کیو کمتری بهره می برند، زودتر از دیگران در برابر مشکلات زندگی زانو خم می کنند و دوست دارند خودکشی کنند تا از این زندگی راحت شوند.
- هر چه آی کیو بیشتر، اعتماد به نفس هم بالاتر
اگر از افرادی که در عرصه های مختلف از جمله کار، ورزش و زندگی شخصی موفقیت به دست آورده اند بپرسید عامل موفقیت تان چیست، قطعا بخش عمده ای از آن را مرتبط با اعتماد به نفس می دانند. ثابت شده است که کسانی که بهره هوشی بالاتری دارند، اعتماد به نفس شان هم بیشتر است.
- افراد دارای آی کیو بالای 115، همه فن حریف هستند
انجام کارهایی که نیاز به مهارت خاصی ندارند، نیاز به آی کیو چندانی هم ندارند. به عبارتی چه ضریب هوشی بالا باشد و چه پایین، کارهای روتین و روزمره انجام می شوند، اما مسئله اصلی در کارهایی است که پیچیدگی خاصی دارند یا مهارت ویژه ای می طلبند. چنین مشاغلی فقط از دست کسانی برمی آیند که آی کیو بالای 115 دارند.
- خلاقیت، محصول آی کیو بالاست
انسان های خلاق، مبتکر و نوآور کسانی هستند که قدر آی کیو بالای خود را می دانند و تلاش می کنند که از این موهبت الهی ارزشمند، با انجام کارهای خلاقانه و نوآور استفاده کنند.
