حدود چند ماه پیش شرکت آمازون سرویس جدیدی را معرفی کرد. آمازون با سرویس Prime Now میخواهد در محدودهی منهتن شهر نیویورک، ارسال یکساعتهی کالا را برای مشتریان ویژهاش امکانپذیر کند. فقط فروشگاه اینترنتی آمازون نیست که خود را برای ورود به این مرحله آماده کرده؛ تقریبا تمامی فروشگاههای اینترنتی مطرح دنیا به دنبال تحقق این خواستهی مشتریان هستند. اما چگونه این کار ممکن است؟
همانطور که نوشتیم، آمازون سرویس تحویل یکساعتهی خود را در حال حاضر تنها در یک محدودهی جغرافیایی کوچک و آن هم برای مشتریان ویژه راه انداخته است. در ضمن این سرویس برای همهی کالاهای موجود دایر نیست و برای برخی از کالاها ارایه نمیشود. بنابراین، شرکت آمازون به عنوان یکی از پیشرو ترین فروشگاههای آنلاین دنیا، با چالش عظیمی برای همهگیر شدن تحویل یکساعتهی کالا روبرو است.
این روزها صحبت از فناوریهایی به میان آمده که تا چند سال خبری از آنها نبود؛ یا حداقل تنها در قالب ایدههایی خلاقانه بر روی کاغذ وجود داشت. برای گسترش سیستم ارسال فوری، روشهای جدیدی را باید به کار بست. در ادامه به چهار فناوری اشاره میکنیم که میتوانند در کنار هم و به کمک هم این عملیات بهظاهر ساده اما بهعمل پیچیده را اجرایی کنند.
۱. انبارهای رباتیک
چه بخواهیم و چه نخواهیم، در آیندهی پیش رو رباتها نقشی مهم را در زندگی ما ایفا خواهند کرد. کارخانهها و انبارها اولین جاهایی هستند که رباتها جای انسانها را میگیرند. استفاده از رباتها در انبارهای فروشگاههای آنلاین مزایای زیادی را به همراه دارد.
اول از همه اینکه این ماشینهای هوشمند از لحاظ مکانیکی ساختار سادهای دارند و بهراحتی خود را شارژ میکنند؛ تقریبا نیازی به نظارت مستقیم ندارند و بدون خستگی طبق برنامههای از پیش تعیینشده کار خود را انجام میدهند. از آنجاییکه قرار نیست انسانها در راهروهای انبار تردد کنند، میتوان استفادهی بهتری از فضای موجود کرد. از همه مهمتر اینکه چینش و یافتن کالاها در زمان کوتاهتری صورت خواهد گرفت.
فاکتور سرعت کار در انبار و پردازش کالا، رابطهی مستقیمی با سرعت ارسال کالا به مشتری دارد.
۲. سیستم پشتیبانی هوشمند
آمازون بر روی پروژهای نرمافزاری کار میکند که میتواند حدس بزند مشتریاناش در آینده چه کالاهایی را خواهند خرید. پیشبینی خواستههای مشتریان از طریق بررسی خریدهای قبلی کاربر، ثبت صفحههای مشاهدهشده توسط او و حرکات ماوس او صورت میپذیرد. بر اساس اطلاعات بهدست آمده میتوان کالاهایی مشخص را به انبارهایی نزدیک به مشتریان احتمالی ارسال کرد تا در صورت سفارش کاربر، کالا در حداقل زمان ممکن به او تحویل داده شود. به این فرایند اصطلاحا «پیش-ارسال» (pre-ship) گفته میشود.
گرچه این کار با پیشبینیهای ضمنی هم ممکن است؛ اما «هوش مصنوعی» دقت کار را بهمراتب بالا برده و خطا را به صفر نزدیک میکند. اجرای تمام و کمال این روش مستلزم یک سری شرایط است که از آن جمله میتوانیم به سیستم پشتیبانی هوشمند، دادهکاوی (data mining) گسترده و وجود شبکهای عظیم از انبارها در مناطق جغرافیایی مختلف با پراکندگی زیاد اشاره کرد.
۳. خودروهای خودران!
هر روز خبرهای مختلفی را در مورد خودروهای بدون راننده میشنویم. گوگل و اپل این بخش را جدی گرفته و برنامههای گستردهای برای آن دارند. شرکتهای خودروسازی هم در این زمینه قدمهایی جدی برداشتهاند. اما تقریبا همهی تلاشها بر روی نقل و انتقال مردم متمرکز است. کمتر کسی به ارسال کالا از طریق خودروهای بدون راننده فکر میکند. این خودروها برای انتقال کالا از نقطهای به نقطهی دیگر، بهترین گزینه هستند؛ بهخصوص اگر مدلهای ارزان و سادهی این خودروها برای انتقال کالاها طراحی شود.
در حال حاضر، شرکت آمازون برای سرویس تحویل یکساعتهاش از دوچرخهسواران استفاده میکند. شاید این شیوه، به طور موقتی و در محدودههای جغرافیایی کوچک، نیاز آمازون را برطرف کند؛ اما راهحل نهایی چیز دیگریست. به نظر میرسد در آینده، خودروهای بدون راننده نقشی حیاتی را در سیستم ارسال فروشگاههای آنلاین ایفا کنند.
۴. ارسال با پهپاد
آمازون در سال 2013 از یک ایدهی جاهطلبانه پرده برداشت و بحث از پهپاد برای ارسال کالا را مطرح کرد. گوگل هم در سال 2014 اطلاعاتی را در مورد «پروژهی وینگ» (Wing Project) منتشر کرد. سه شرکت پستی FedEx ،DHL و UPS هم پروژههای آزمایشی زیادی را دراینباره انجام میدهند. گرچه در شرایط فعلی این موضوع کمی تخیلی به نظر میرسد، اما ظاهرا ارسال کالا با این پرندههای کوچک غیرنظامی در آینده به عملیاتی عادی تبدیل خواهد شد.
پیش از عملی شدن استفاده از پهپادها، یک سری مسایل باید حل بشوند؛ به طور مثال برای این پهپادها باید باتری کوچکتری طراحی شود؛ همچنین پیش از هر چیزی باید قوانین و مقررات استفاده از این پهپادها به طور کامل توسط دولتها و سازمانهای مرتبط تدوین شود.
آیندهی سیستم ارسال فوری روشن است. همین حالا هم در برخی موارد امکان ارسال فوری کالا وجود دارد. اما به نظر میرسد به کمک فناوریهای پیشرفتهتر، مثل مواردی که در این نوشته به آنها اشاره شد، میتوان یک جهش اساسی در این زمینه ایجاد کرد. آنچه امروز تخیلی به نظر میرسد، روزی به نوستالژی آیندگان تبدیل خواهد شد.