فصل استخر و شنا كه از راه میرسد خیلی از ما تصمیم میگیرم برای دنبال كردن این ورزش تابستانی به استخرهای آب سری بزنیم. اصول اولیه شنا و حركات معمول مانند شنای كرال و قورباغه را بیشتر شناگران مبتدی و حرفهای میشناسند اما به تازگی ورزشهای جدید آبی دیگری به شناهای معمول اضافه شده كه سبب تنوع آب تنی تابستانی میشوند.
البته از آنجا كه بیشتر این ورزشهای جدید به تجهیزات تازهای نیاز دارند، شاید در استخرهای قدیمی نتوانید آنها را پیدا كنید اما گروهی از استخرهای مدرن یا بازسازی شده امكانات تازهای دارند كه میتوانید در كلاسهای متنوعتری ثبتنام كرده و این تابستان تفریحات آبی را به گونهای دیگر دنبال كنید. سپیده زاهدی، مربی تناسب اندام از گلد جیم آمریكا و مدرس دورههای تیف استرالیا، به شما میگوید كه ورزشهای جدید آبی كدامها هستند و هر یك از آنها برای سلامتی شما چه مزایایی به همراه دارند.
«سینكرونایز» یا ژیمناستیك آبی
یكی از شاخههای ورزش شناست كه تركیبی از حركات هماهنگ و ژیمناستیك را شامل میشود. تاریخچه این ورزش به اوایل قرن بیستم باز میگردد، یعنی زمانی كه گروهی از شناگران مرد در برلین نوعی از شنا را به نام شنای فیگور معرفی و اجرا كردند. در این رشته شركتکنندگان به صورت انفرادی، دوتایی یا تیمی حركات هماهنگی را در آب انجام میدهند. رقابتكنندگان حرفهای باید به قدرت، استقامت و انعطافپذیری لازم مجهز بوده و توانایی ورزش ایروبیك را داشته باشند. سینكرونایز كه به آن ژیمناستیك آبی هم میگویند، در المپیك و مسابقات قهرمانی جهان مخصوص بانوان است و بین مردان رقابتی انجام نمیشود.
عمق استخرهای مخصوص سینكرونایز نباید از 8/1 تا 2 متر كمتر باشد. ضمن اینكه باید تجهیزات ویژهای هم برای تعبیه سیستم روشنایی مناسب و انتظار نور در آب وجود داشته باشد تا شناگران بتوانند در حركات گروهی راحتتر این ورزش را دنبال كنند.
یوگا در آب
شاید با حركات یوگا آشنایی داشته باشید اما جالب اینجاست كه گروهی از حركات یوگا داخل آب هم اجرا میشود. یوگا در آب به آرام سازی بدن بیشتر كمك میكند و البته بعضی از پزشكان به زنان باردار و خانمهایی كه به تازگی زایمان كردهاند هم این ورزش ملایم را توصیه میكنند.
یوگا در آب دارای سبكها ودورههای گوناگونی است. نكته جالب دیگر این است كه در بعضی از كشورها یوگا در آب یا آكوا یوگای بارداری قبل و بعد زایمان به صورت خانوادگی و حتی همراه با نوزاد هم انجام میشود. این ورزش در عضلهسازی بدن نقش داشته و در بارداری به قوی ماندن بدن و ایجاد آرامش مادر كمك میكند.
علاوه بر زنان باردار، انجام این ورزش برای افراد مبتلا به دیابت و كسانی كه دردهای مزمن پشت دارند هم مناسب است. از دیگر فواید یوگا در آب این است كه سبب هماهنگی روح و روان با جسم و بهبود قدرت و توان عضلات و كاستن فشارهای روحی و جسمی میشود. علاوه بر این وقتی یوگا را در آب انجام میدهید، این ورزش از بروز كشیدگی و آسیبهای جدی پیشگیری میكند و البته صدمه به مفاصل را به حداقل میرساند.
فواید یوگا در آب برای خانمهای باردار در چند مورد خلاصه میشود:
1. احساس آرامش و كاهش اضطراب
2. انبساط عضلات پایین تنه برای راحتتر انجام شدن زایمان طبیعی
3. همتراز نگه داشتن ستون فقرات و مفاصل
4. افزایش گردش خون و بهبود اكسیژنرسانی به بافتها
5. حفظ كشش و همترازی ستون فقرات و پیشگیری از دردهای پشت
6. بهبود تنفس
ایروبیك در آب
این ورزش به عنوان یك ورزش تابستانی انتخاب مناسبی است و به شما كمك میكند ضمن انجام تمرینات مفید، سرحال و شادابتر شوید و در ضمن كالریهای اضافه بدنتان را بسوزانید. ایروبیك جزء ورزشهای هوازی است كه مجموعهای از حركات ریتمیك را شامل میشود. مزیت انجام ایروبیك در آب نسبت به ایروبیك در سالنهای بدنسازی این است كه این ورزش با آسیبرسانی كمتری همراه است و عضلات و مفاصل را از صدمات ناشی از ورزش دور نگه میدارد. وقتی وارد آب میشوید، وزن بدنتان كمتر میشود و این موضوع به كاهش فشار روی مفاصل، كمر و زانو كمك میكند.
از این رو میتوانید بدون ترس از مصدومیت حركات را انجام دهید. به همین دلیل این ورزش برای سالمندان هم مفید است. علاوه بر این افرادی كه كمر درد، پادرد و درد مفاصل دارند و حتی بیماران مبتلا به دیابت، آرتروز و چاقی هم میتوانند از مزایای این ورزش مفید بهرهمند شوند. در هر جلسه ایروبیك در آب میتوانید 500 تا 600 كالری بسوزانید كه این میزان كالریسوزی در لاغری تاثیر خوبی دارد.
ماساژ در آب و آبدرمانی
ماساژ در آب به این شكل است كه شما به صورت شناور در استخر درمانی قرار میگیرید. برای آرامش بیشتر بهتر است دمای آب استخر حدود 95 درجه فارنهایت (35 درجه سانتی گراد) باشد.
این گرما سبب آرامش سیستم عصبی و انتقال حس خوب به شما میشود. ماساژ درمانی برای افرادی كه از بیماریهای عضلانی و درد مفاصل و همچنین از مشكل روماتیسم رنج میبرند، انتخاب مناسبی به شمار میرود. این ماساژ توسط فشار آب داخل آب صورت میگیرد. ماساژگیرنده در حالت شناور در آب است و در این حالت فوارههایی از آب با فشارهای متنوع سطح بدن را ماساژ میدهند.
این ماساژ به خصوص برای بیمارانی كه جراحی را پشت سر گذاشتهاند، مناسب است چون ممكن است این افراد قادر نباشند دست و پای خود را بهطور كامل حركت دهند اما در آب دردشان كمتر میشود. علاوه براین، این ماساژ برای زنان باردار هم خوشایند است. در گروهی از مراكز آبدرمانی این ماساژ در كنار نمكدرمانی انجام میشود. به این صورت كه تمام بدن بیمار را با نمك مخصوصی ماساژ میدهند و بعد از آن با آب خالص یا آب معدنی چشمه، بدن بیمار را میشویند. سپس برای مدتی بیمار در آب میماند.
این شیوه درمانی علاوه بر پاكسازی و حفظ سلامتی بدن به بهبود گردش خون و افزایش طول عمر كمك میكند. استخرهای آبدرمانی معمولا در ابعاد 10 در 15 متر و با عمق 9/0 تا 5/1 متر طراحی و ساخته میشوند. كف این استخرها معمولا بدون شیب و كاملا یكنواخت است. استخرهای درمانی بهطور خاص بیشتر در بیمارستانهای مدرن و مراكز توانبخشی ساخته میشود.
آكوا اسپینینگ
شاید در باشگاهها دوچرخههای ثابتی را دیدهاید كه ورزشكاران بهطور گروهی یا انفرادی روی آن مینشینند و با حضور مربی ورزش اسپینینگ را انجام میدهند. رشته آبی جدید كه با این ورزش تركیب شده «آكوا اسپینینگ» است. اگر جزو افرادی هستید كه بدن آسیب دیدهای دارید و مجبور به توقف فعالیتهای خود شدهاید ولی هنوز اضافه وزن دارید و میخواهید اندامتان متناسبتر شود، اسپینینگ در آب یكی از ورزشهایی است كه میتوانید آن را انتخاب كنید و جزو رشتههای ورزشی جدید است.
دستگاه حرفهای دوچرخه در آب یك ماشین ویژه است كه میتوانید به كمك آن بدون فشارهای نامطلوب روی زانو ورزش كنید. نوع تمرینات به شما كمك میكند وزنتان را كم كنید و وضعیت سلامتی و جسمیتان را بهبود ببخشید یا حتی تمرینات حرفهایتری را دنبال كنید. این رشته ورزشی مناسب تمامی سنین است و با توجه به پیشزمینه ورزشی افراد سطح آن تغییر میكند. انجام این ورزش چند فایده مهم دارد:
1. خنثی كردن فشار نامطلوب بر روی مفاصل زانو و كمر
2. كاهش ترشح اسید لاكتیك به دلیل ماساژ نرم توسط موجهای آب و كاهش خستگی و كوفتگی
3. كم شدن وزن و سوزاندن كالری
4. پایین آمدن ضربان قلب در مقایسه با اسپینینگ بدون آب
5. افزایش استقامت ماهیچه و استخوانها
6. كاهش سایز در قسمت پایینتنه
چند توصیه بهداشتی در مورد استخرها:
مسوولان استخر باید از ورود كسانی كه دچار عارضه شدید پوستی هستند، پیشگیری كنند چون سبب انتقال امراض به سایرین میشود.
آب پاشویهها باید مرتب تعویض و مواد ضدعفونیكننده در حد اشباع به آن افزوده شود.
محیط رختكنها باید بهطور مرتب با مواد ضدعفونیكننده تمیز و آب استخر تصفیه شود. ضد عفونی كردن قسمتهای مختلف استخر و وسایل آن اهمیت زیادی دارد.