بادمجان كه به عربی بادنجان نامیده می شود گیاهی است یكساله و دارای ساقه نسبتا ضخیم و پوشیده از كرك .ارتفاع ساقه آن تا 70 سانتیمتر می رسد. برگهای آن بیضی شكل با نوك باریك و گلهای آن بنفش رنگ است . میوه این گیاه دراز و باریك و یا گرد ، برنگهای بنفش ، سیاه ، زرد و سفید دیده می شود.
خواص بادمجان از دیدگاه طب سنتی
بادمجان از دیدگاه طب سنتی دارای خواص متعددی است که میتوان به برخی از آنها اشاره کرد.
بادنجان مقوی معده، بازکنندهی انسدادها و گرفتگیهای مجاری عروق بوده و مصرف آن با سرکه قابض شکم، مدر بول (ادرار) و با روغن ملین طبع است.
بادنجان مسکن دردهای گرم، خوشبوکننده عرق و برطرفکننده بدبویی زیر بغل و کنج ران بوده، پاشیدن دنبالههای خشک بادنجان بر موضع بواسیر و سایر امراض مقعد که با روغن بادام تلخ یا روغن بنفشه و یا بابونه چرب شده باشد مفید است.
شستشوی دست و پا با آب سیاه حاصل از خیساندن بادنجان برای رفع و خشک کردن عرق دست و پا مفید بوده و مصرف خاکستر بادنجان سوخته با سرکه به صورت خمیر، در زدودن زگیل موثر است.
مالیدن تخم ساییده بادنجان رسیده و کاملاً پخته شده، همراه با موم و روغن بر شقاق میان انگشتان پا و پاشنه پا بسیار موثر بوده و برطرفکننده فوری این عارضه است.
عوارض مصرف طولانی و بدون مصلح:
* از دیدگاه طب سنتی طبیعت بادنجان گرم و خشک در درجه دوم یا سوم است و مصرف مداوم آن بدون به کار بردن مصلحات آن، به سبب غلبهی خشکی باعث ایجاد سودا و بیماری سودایی میشود، و پوست را بدرنگ، سیاه و یا زرد میکند.
* بادنجان کوچک (نارس) باعث ایجاد لکههای سیاه صورت، سردرد و جوشهای دهان میشود. وجود آلکالوئید سولانین حتی مقادیر کم آن در معدههای ضعیف ممکن است اختلالات مسمومیتی ضعیفی ایجاد کند.
* مصرف زیاد و به تنهایی بادنجان امکان ایجاد درد پهلو، زهار، بواسیر و درد چشم سوداوی را در پی خواهد داشت. به همین علت پخت آن با گوشت و روغن و گاهی با سرکه یا آب انار ترش و شیرین توصیه شده است.
* مصرف بیش از حد بادنجان رنگ چهره را تیره میکند، همچنین تولید سودا در بدن را زیاد کرده و موجب بواسیر میشود.
انجمن تحقیقات طب سنتی ایران عنوان میکند: برای دفع و یا کاهش عوارض بادنجان طبق گفته حکیمان طب سنتی، بهتر است بادنجان قبل از مصرف برش داده شده و تمام قسمتهای آن نمک مالیده شود، سپس 2 تا 3 ساعت در آب سرد قرار داده شده تا آب سیاه یا زرد آن خارج شود، و این امر تکرار شود تا دیگر آب سیاهی خارج نشود، سپس بادنجانها را کاملاً شسته و با گوشت بره و بزغاله جوان یا مرغ جوان فربه و روغن گاو تازه طبخ کند، یا در روغن سرخ کرده و بپزند سپس با سرکه یا آب انار یا آبغوره که مصلح و دافع سُدّه (گرفتگی) هستند مصرف شود.
به طور کلی
* بادنجان دارای طبیعت گرم و خشک است.
* مصلح آن پختن با روغن و گوشت میشود.
* مصرف آن با روغن، نرمکننده شکم است.
* تولید سودا در بدن را زیاد میکند و موجب بواسیر میشود.
* رنگ چهره را خراب میکند.
* مصرف آن با سرکه، سبب یبوست میشود.