ترومبوز بیماری آمبولی شریانی عبارت است از تشکیل لخته خونی در یک شریان (ترومبوز) که ممکن است به اعضای دور دست برود (آمبولی ). شریان های بزرگ یا کوچک را در هر نقطه از بدن ، به ویژه شریان های گردن یا شریان هایی که به مغز، روده ، اندام های فوقانی یا کلیه می روند، درگیر می کند.
علایم شایع بیماری آمبولی شریانی:
بسته به مكان استقرار آمبولی شریانی، موارد زیر رخ میدهند:
• روده: درد شكمی، تهوع، استفراغ و شوك
• مغز: كوری موقت، مشكل در تكلم، فلج نسبی، كاهش شنوایی، سردرد و گیجی
• اندامها: درد در اندام فوقانی یا ساق بعد از ورزش (با استراحت فروكش میكند)؛ ضعف، كرختی، سوزن سوزن شدن و احساس سوزش؛ ضعف یا فقدان نبض بعد از محل انسداد جریان خون. این علام با استراحت فروكش میكنند.
علل بیماری آمبولی شرییان:
لختهها ممکن است در هر بیماری که به پوشش یکنواخت قلب یا رگ خونی آسیب بزند، تشکیل شوند. با رشد لخته، قسمتهای کوچک یا بزرگی کنده میشوند و با جریان خون به مغز، شکم، اندامها یا سایر قسمتها میروند. بیماریهایی که به پوشش عروقی خونی آسیب میزنند، عبارتند از:
• آترواسکلروز (تصلب شرایین)
• آسیب به یک رگ خونی در اثر سانحه یا جراحی
• بیماری دریچهای قلب
• حمله گرما
• فیبریلاسیون دهلیزی (نوعی ضربان نامنظم قلب)
عوامل تشدید کننده بیماری آمبولی شریانی:
• سن بالای 60 سال
• سیگار کشیدن
• فشارخون بالا
• دیابت شیرین
• سابقهحملات ایسکمیکگذرا
بیماری آمبولی شریانی و عواقب مورد انتظار آن :
به اعضای آسیب دیده ، اندازه رگ خونی آسیب دیده و اندازه آمبولی بستگی دارد. لخته های موجود در اندام ها را می توان با جراحی برداشت و باعث تسکین علایم شد. لخته هایی که به مغز، کلیه و روده ها می روند، ممکن است قبل از این که بتوان آنها را برداشت ، باعث مرگ یا ناتوانی دایمی گردند.
عوارض احتمالی بیماری آمبولی شریانی :
مرگ بافت یا آسیب شدید به سلول هایی که در اثر یک لخته از اکسیژن محروم شده اند.
پیشگیری از بیماری آمبولی شریانی :
در صورت ابتلا به اختلال در ضربان قلب یا بیماری دریچهای قلبی برای کنترل بیماری آمبولی شریانی، به برنامه درمان خود پایبند باشید. برای ممانعت از تشکیل لختههای خونی ، داروهای ضد انعقاد مصرف کنید. برای سالم نگه داشتن عروق خونی، مرتب ورزش کنید.
درمان بیماری آمبولی شریانی :
آزمونهای تشخیصی بیماری آمبولی شریانی میتواند شامل آرتریوگرافی (رادیوگرافی خونی پس از تزریق ماده حاجب) باشد. درمان زودهنگام، ضروری و معمولاً نیازمند جراحی (آمبولكتومی) است. جراحی برای ترمیم یا جایگزینی عروق خونی آسیبدیده یا برای برداشتن یك لخته به وسیله بالن یا بایپس عروقی میباشد.
داروها:ضد انعقادها برای رقیق كردن خون و كاهش احتمال ایجاد بیماری آمبولی شریانی، گشادكنندههای عروقی برای اتساع عروق خونی.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
• اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علایم بیماری آمبولی شریانی را داشته باشید. این یک اورژانس است! فوراً از پزشک کمک بخواهید.
• اگر علایم بعد از جراحی عود کنند.
• اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شدهاید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند.
فعالیت و رژیم غذایی :
تا برقراری مجدد جریان خون به وسیله جراحی یا درمانهای دیگر، استراحت کامل الزامی است.
در طول بهبودی رژیم غذایی خاصی ندارد. البته در صورت وجود بیماری زمینه ای همانند فشار خون و دیابت نیازمند کنترل رژیم غذایی هستند.