چنددهه اخیر را می توان سال هایی طلایی برای ورزش های رزمی در مسیر حرفه ای شدن به حساب آورد. به یمن وجود نشریات رزمی، رزمی کاران ایرانی نیز اگر پا به پای همتایانشان در اروپا و آمریکا و ژاپن این رقابت های نوین رزمی را تجربه نمی کنند اما در جریان چند و چون آنها قرار می گیرند. هنوز چند سالی از زمانی که رقابت های K-1 به جامعه رزمی معرفی شد و خیلی زود طرفداران خودش را پیدا کرد نمی گذرد. حالا این روزها MMA نامی است که در نشریات رزمی خودنمایی می کند.

MMA مخفف عبارت «Mixed Martial Arts» و به زبان ساده ترکیب هنرهای رزمی است. به طور کلی به مجموعه ای از رقابت های رزمی حرفه ای اطلاق می شود که در آنها از تکنیک های مختلف رزمی، از انواع مشت و لگدها گرفته تا تکنیک های قفل، اهرم کردن ها، پرتاب ها و تکنیک های خاک استفاده می شود.

قوانین این رق4ابت ها با حداقل محدودیت ها تهیه شده تا جایی که رقابت های MMA در حال حاضر آزادترین رقابت های رزمی جهان محسوب می شوند. سازمان های متعددی با قوانین مختلف و تحت نام های گوناگون اقدام به برگزاری رقابت هایی از این دست می کنند که تعداد آنها به بیش از 80 مورد می رسد.

تاریخچه MMA

رقابت های MMA در کل شیوه جدیدی از رقابت های رزمی محسوب می شود اما اگر به گذشته نگاه کنیم می توان رگه هایی از رقابت های «وال تودو» که از سال 1920 در برزیل برگزار می شود را در MMA امروزی مشاهده کرد و اگر خیلی به عقب برگردیم شاید «پانکریشن» این نقش را برعهده بگیرد.

به طور کلی تفکر ترکیب رشته های مختلف رزمی، بین سال های 1960 تا 1970 رشد پیدا کرد که نقش اصلی را در این مورد بروس لی بازی کرد. او معتقد بود یک مبارز خوب، یک بوکسور، یک کاراته کا یا یک جودوکا نیست. یک مبارز خوب کسی است که خودش را با هر سبکی وفق داده و توانایی مبارزه در هر استایلی را دارد.

این حرف بعدها توسط دانا وایت به صورت عملی وارد عرصه رقابت های رزمی شد. دانا وایت رییس UFC و کسی است که امروز وی را به عنوان پدر MMA می شناسند.

MMA نوین از سال 1993 با برگزاری مسابقات UFC در ایالات متحده و به دنبال آن رقابت های PRIDE در سال 1997 در ژاپن کلید خورد. این رقابت ها از آن زمان تا به حال از نظر قوانین تغییرات زیادی را شاهد بوده است؛ با این هدف که این تغییرات بتواند رقابت های MMA را به عنوان یک ورزش به جامعه معرفی کرده و گسترش دهد. مسابقات MMA هم اکنون در سراسر جهان کاملا شناخته شده و در ایالات متحده و ژاپن از محبوبیت شگرفی برخوردار است.

تکنیک های به کار رفته در رقابت ها

تکنیک های به کار رفته در مسابقات MMA دامنه وسیعی از تکنیک های مختلف رزمی را شامل می شوند که به طور خلاصه می توان آنها را در دو دسته تکنیک های سر پا شامل انواع ضربات مشت و لگد و ضربات زان و تکنیک های گلاویزی و خاک شامل انواع اهرم کردن ها، مفاصل، درو کردن ها و تکنیک های خاک خلاصه کرد.

بعضی از تکنیک ها هم البته غیرقانونی هستند؛ مثل حمله به چشم ها، ضربه به کشاله ران یا ضربه با سر. تعدادی از این تکنیک ها مانند ضربه به کشاله ران تقریبا در تمامی سازمان ها ممنوع اعلام شده اما نحوه استفاده از تکنیک هایی چون ضربه با آرنج، ضربات سر و امثالهم از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت است. MMA جایی است که تمامی رشته های رزمی از سنتی گرفته تا مدرن از سومو تا کیک بوکسینگ در آن حضور داشته و عرضه اندام می کنند.

مبارزین برای موفقیت در رقابت های MMA چاره ای ندارند جز آن که هم در تکنیک های مبارزه سرپا و هم در تکنیک های خاک مهارت پیدا کنند. رشته هایی که برای این منظور بیشتر مورد استفاده قرار گرفته و می گیرند عبارتند از: بوکس، کیگ بوکسینگ، موی تای، استایل های مختلف فول کنتاکت کاراته، کشتی آزاد، کشتی یونانی، سامبو، سومو، جودو، جوجیتسو برزیلی و پانکریشن.

MMA کامل ترین رشته رزمی

مبارزین حاضر در MMA را می توان کامل ترین مبارزین دنیا در عرصه رقابت های رزمی دانست. مبارزینی که محدود به سبک خاصی نیستند. آنها نه کیک بوکسور محسوب می شوند، نه جودوکا، نه کاراته کا و نه کشتی گیر؛ سبک آنها ترکیبی است از تمامی این رشته ها.

در بالا به رشته های رایجی که مبارزین MMA در آنها تمرین می کنند اشاره شد. البته این بدان معنا نیست که این مبارزین در تمامی رشته های فوق تبحر داشته یا همه آنها را به طور کامل آموزش دیده اند بلکه آنان تکنیک های کاربردی و متناسب مسابقات را از هر کدام از این رشته ها استخراج کرده اند و روی آنها تمرین می کنند.

هم اکنوناستفاده از چندین مربی مختلف در رشته های فوق برای تحقق این امر، در بین مبارزین MMA امری رایج است. مبارزینی که به عنوان قهرمان از رشته های مختلف چون کیک بوکس یا کشتی به MMA می آیند مجبورند با تمرین روی سبک های مکمل، خودشان را برای مبارزه آماده کنند. به طور مثال کسانی که از کیک بوکس به رقابت های MMA می آیند، مجبورند مدتی روی تکنیک های گلاویزی که عموما از کشتی، جودو و جوجیستو استخراج شده تمرین کنند یا کشتی گیران حرفه ای که مجبورند تکنیک های رایج کیک بوکس و موی تای را فرا خوانند.

قوانین و مقررات

قوانین پیروزی در مبارزات، تکنیک های ممنوعه و همچنین شرایط فیزیکی و پزشکی مبارزین جهت شرکت در مسابقات MMA در بین سازمان های مختلف متفاوت است.

سازمان ها و برگزارکنندگانی که در ژاپن و اروپا فعال هستند، عموما از آزادی عمل بیشتری برخوردارند اما در آمریکا بعضا برگزارکنندگان مجبورند به خاطر قوانین کمیسیون های پزشکی و ورزشی ایالت های مختلف، تغییراتی را در برگزاری مسابقات اعمال کنند.

برای مثال جالب است بدانید در لیست موارد لازم جهت دریافت جواز شرکت در یکی از این مسابقات، علاوه بر سلامت فیزیکی مبارز، معاینه کامل چشم، MRI و آزمایش HIV و هپاتیت نیز به چشم می خورد. با اینحال مواردی که در ادامه به عنوان روش های پیروزی در مسابقات و همچنین تکنیک های ممنوعه آورده شده، عموما در سازمان های برگزار کننده مسابقات MMA اجرا می شوند.

پیروزی با ناک اوت

* پیروزی با اعلام تسلیم حریف: ممکن است در هنگام مبارزه، یکی از مبارزین (به خاطر اجرای یک تکنیک قفل توسط طرف مقابل یا هر علت دیگری) شکست را بپذیرد. وی باید تسلیم شدنش را با زدن سه ضربه دست به بدن حریف، تشک یا کف زمین مسابقه یا به صورت زبانی اعلام کند.

* تصمیم داوران: اگر مبارزه به درازا کشید، سه داور مسابقه با سیستم امتیازدهی موجود، در مورد برنده مبارزه تصمیم خواهند گرفت.

* پیروزی به علت عدم صلاحیت حریف: اگر یکی از مبارزین در طول مسابقه ضربه غیرقانونی را اجرا کرده یا به دستورات داور بی توجهی کند، اخطار خواهد گرفت که اگر تعداد این اخطارها به عدد سه برسد، مبارزه فوق فاقد صلاحیت شناخته می شود. همچنین اگر یکی از مبارزین به خاطر آسیب دیدگی که به خاطر اجرای به عمد یک ضربه غیرقانونی دیگری بدان دچار شده، قادر به ادامه مبارزه نباشد، طرف مقابل فاقد صلاحیت شناخته می شود. در ضمن اگر در مبارزه ای هر دو مبارز مرتکب خشونت و خطا شده یا یکی از مبارزین به خاطر آسیب دیدگی که به خاطر یک ضربه غیرقانونی به صورت اتفاقی اجرا شده، قادر به ادامه رقابت نباشد، مبارزه بدون برنده پایانه می یابد.

خطاها

- ضربه زدن با سر، حمله به چشم ها، کشیدن مو.

- ضربه به کشاله ران، پت سر، ستون فقرات و کلیه ها.

- کار روی مفاصل کوچک.

- حمله به حریف هنگام وقفه مسابقه.

- خروج عمدی یا هل دادن به بیرون از منطقه مسابقه. گرفتن طناب های رینگ یا حصار محل مسابقه.

- و پرتاب آب دهان به حریف یا داور

- استفاده از عبارات توهین آمیز درون محل مسابقه نسبت به حریف یا هر یک از اعضای برگزاری مسابقات

تاثیرات MMA در دنیای رزمی

مسابقات MMA را می توان یک پدیده در دنیای هنرهای رزمی تلقی کرد که در عرض مدت کوتاهی ورزش های رزمی را متحول کرده است. طبیعتا MMA نیز مانند هر پدیده جدیدی نکات مثبت و منفی خودش را دارد. چند سال پیش اگر سری به سایت های ورزشی معتبر دنیا می زدید همواره چند گزینه اصلی روبروی شما بود: بسکتبال NBA. مسابقات گلف، بوکس، مسابقات اتومبیلرانی، فوتبال آمریکایی، فوتبال و تنیس. در کنار اینها یک گزینه دیگر با عنوان ورزش های دیگر هم به چشم می خورد که سایر رشته های ورزشی در آن لیست شده بودند.

طبیعتا برای پیدا کردن خبری از رقابت های رزمی بایدس ری به گزینه ورزش های دیگر می زدید که البته در آن هم به ندرت می شد خبری از ورزش های رزمی در کنار رقابت های ورزشی پرطرفدار دنیا چون مسابقات بسکتبال NBA یا مسابقات فرمول یک خودنمایی کند و حتی خبر مسابقات MMA گاهی تیتر نخست سایت هایی چون یاهو را به خودش اختصاص دهد.

دومین تاثیر مثبت مسابقات MMA تقویت بخش حرفه ای رقابت های رزمی بود. قبل از این نیز رقابت های حرفه ای در رشته های رزمی برگزار می شد اما مبالغ رد و بدل شده در آنها عموما قابل قیاس با سایر ورزش ها (در سطح حرفه ای) نبود.

با رسانه ای شدن این رقابت ها (در سطحی که به آن اشاره شد)، پول بیشتری هم وارد این عرصه شد تا جایی که امروز عملا رشته های رزمی به عنوان یکی از رشته های پولساز شناخته می شوند.

البته قبلا رقابت هایی چون 1-K در کیک بوکسینگ نیز تحولاتی را در بخش حرفه ای رزمی باعث شده بودند اما تعداد زیادی از رزمی کاران که در رشته هایی چون جودو، جوجیتسو و ... فعالیت می کردند شانس حضور در این رقابت ها را نمی یافتند. مسابقات MMA راه را برای ورود همه مبارزین در هر رشته ای که باشند به رقابت های حرفه ای باز کرد.

از بین رفتن تعصبات سبکی

مورد مهم دیگری که می توان به آن اشاره کرد از بین بردن تعصب سبکی حداقل در بین مبارزان حرفه ای بود. مبارزان MMA به خوبی می دانند که تکیه بر یک سبک خاص مساوی است با شکست. به عبارت دیگر مسابقات MMA سطح مبارزان حرفه ای رزمی را از آنچه که بودند یک پله (یا شاید چندین پله) از نظر دایره تکنیک ها و اطلاعاتشان بالاتر بود.

البته در مقابل این جنبه مثبت یک نکته منفی خودنمایی می کند. این رقابت ها همانقدر که از نظر ورزشی به نفع ورزش های رزمی بوده اند در مقابل می توانند به ضرر هنرهای رزمی تمام شوند. خشونتی که بعضا در این مسابقات شاهد هستیم به همراه ژست های خشنی که بعضی از مبارزین MMA می گیرند، می تواند به شدت به وجهه مثبت هنرهای رزمی آسیب بزند؛ خصوصا که حالا با رسانه ای شدن این رقابت ها، مردم مرتبا این صحنه ها را از شبکه های تلویزیونی و سایت های خبری مشاهده می کنند. این شاید تنها نقطه منفی باشد که می توان برای مسابقات MMA در نظر گرفته که البته نکته کمی نیست و به هیچ عنوان نباید آن را ندیده گرفت.

البته در زمینه کاسته شدن از جنبه های خشونت آمیز این رقابت ها اقدامات جانبی خوبی هم صورت پذیرفته که نباید آنها را از نظر دور داشت اما این رقابت، یک رقابت ورزشی کنترل شده است که با قوانین خاص، حضور داور و پزشک انجام می شود و با خشونت در کوچه و خیابان متفاوت است.

به هر حال چه موافق و چه مخالف، نمی توان منکر این شد که مسابقات MMA دنیای رزمی را در عرض چند سال متحول کرده است. شاید هنوز هم برای خیلی ها باورکردنی نباشد که در مدت نسبتا کوتاهی مسابقات رزمی در کنار مسابقات مطرح ورزشی جهان جای گرفته باشند. همه اینها یعنی اینکه باید خودمان را برای عصر جدیدی در عرصه رقابت های حرفه ای رزمی آماده کنیم که بدون شک در آن از MMA بسیار خواهیم شنید!