خورشید خانم مهربان هر روز نورش را با سخاوت تمام روی زمین پهن می کند. اما زندگی شهری، آپارتمان نشینی، نوع پوشش و عوامل دیگر امکان بهره مند شدن کامل از این نور را به ما نمی دهد، یعنی نمی شود به راحتی پنجره را باز و نور خورشید را مهمان خانه کرد.
درست است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه های خورشید خالی از خطر نیست، اما فراموش نکنید که نور خورشید تنها نور طبیعی روی کره ی زمین و منبع حیات و سلامتی است.
در این مطلب شما را با اثرات مثبت نور طبیعی روی سلامتی بیشتر آشنا می کنیم. لطفا با ما همراه باشید.
سال 2015 ، سال جهانی نور
سازمان یونسکو سال 2015 را سال جهانی نور نامگذاری کرده است تا توجه عمومی را به تاثیر و اهمیت نور طبیعی در زندگی و پیشرفت فن آوری های نوری جلب کند.
نور طبیعی شگفتی ساز خلقت بوده و برای سلامتی روح و جسم ما لازم و ضروری است.
نور برای خواب و بیداری
ساعت بیولوژیکی (ساعت داخلی) بدن که در مغز واقع است و از بیست هزار نورون (سلول عصبی) تشکیل شده است، وظیفه تنظیم برخی عملکردهای حیاتی بدن در طول 24 ساعت را برعهده دارد که به آن «ریتم شبانه روزی» می گویند.
این ساعت تنظیم چرخه خواب و بیداری، دمای بدن، ضربان قلب، ترشح هورمون ها و غیره را بر عهده دارد.
این بخش از بدن برای اینکه به درستی کار کند، از تغذیه، ورزش، دمای محیط و بخصوص نور طبیعی استفاده می کند.
بی نظمی در ساعت بیولوژیک بدن که به نور بسیار حساس است، منجر به بروز اختلالات خواب، برهم خوردن هوشیاری و شادابی فرد، اختلال در حافظه، مشکلات قلبی عروقی و حتی افسردگی می شود.
باید بدانید که نور و روشنایی روز در زمان بیداری باعث ترشح هورمون کورتیزول می شود. این هورمون میزان قند خون را افزایش داده و متابولیسم یا همان سوخت و ساز چربی ها، پروتئین ها و کربوهیدرات ها و بخصوص ریتم شبانه روز را تنظیم می کند.
متخصصان حوزه ی سلامت توصیه می کنند برای اینکه هورمون کورتیزول به درستی ترشح و عمل کند سعی کنید ساعت بیدار شدن از خواب را در روزهای تعطیل به تاخیر نیاندازید. در غیر اینصورت احتمال بروز اختلال خواب زیاد شده و از خواب زیاد احساس خستگی می کنید.
نور باعث تقویت استخوان ها می شود
نور خورشید منبع اصلی ویتامین D است. قرار گرفتن در معرض اشعه های ماورای بنفش نور آفتاب باعث ساخت شدن این ویتامین در بدن می شود.
حتما می دانید که ویتامین D برای تثبیت کلسیم و فسفر در استخوان ها لازم و ضروری است، یعنی بدون آن، کلسیم و فسفر به خوبی جذب استخوان ها نمی شوند.
این ویتامین برای پیشگیری از راشیتیسم و پوکی استخوان در بزرگسالان نقش دارد و برای رشد کودکان لازم است.
ویتامین D ویتامین محلول در چربی است و در تابستان به دلیل نور زیاد به راحتی تامین می شود، اما باید در تمام سال به فکر نیاز بدن به ویتامین D باشید.
متاسفانه سبک زندگی مدرن باعث شده است اکثر ما در محیط های بسته بمانیم، اما باید بدانید که بدن ما از نظر فیزیولوژیکی نیاز دارد که در بیرون از محیط های بسته باشد.
به گفته متخصصان، اکثر ایرانی ها یعنی حدود بالای 70 درصد آنها دچار کمبود این ویتامین هستند. در نتیجه به نظر می رسد مصرف مکمل ویتامین D با تجویز پزشک لازم باشد.
برای بهره مندی از خواص نور طبیعی لازم است که نور خورشید به طور مستقیم روی پوست (بدون کرم ضدآفتاب) بتابد.
اگر جزو افرادی هستید که پوست حساسی دارید و بدون استفاده از کرم ضدآفتاب در عرض نیم ساعت دچار آفتاب سوختگی می شوید، بهتر است فقط 10 تا 15 دقیقه در روز بدون کرم در معرض آفتاب قرار بگیرید و بعد از آن کرم بزنید.
اگر امکان دارد در بالکن خانه و یا هر جایی که ممکن است بازوها، پاها، شکم و پشتتان را در معرض نور خورشید قرار دهید تا بیشترین میزان ویتامین D جذب بدن تان شود.
در این صورت است که با جذب کلسیم کافی می توانید مطمئن شوید که استخوان های قوی و محکمی خواهید داشت.
بدون نور افسرده می شوید
در فصل زمستان که به دلیل کوتاه بودن روزها، میزان نور طبیعی کم است، احتمال بروز افسردگی، کسالت، بی حوصلگی و غیره زیاد می شود.
به گفته ی محققان دانشگاه کلمبیای آمریکا، برای کاهش افسردگی در فصل سرما لازم است که صبح بعد از بیدار شدن از خواب، پرده های اتاق را کنار بزنید تا نور طبیعی به داخل منزل و اتاق تان بتابد.
برخی از محققان بر این عقیده هستند که نور در درمان 50 درصد افرادی که از افسردگی فصلی رنج می برند، موثر است.
در واقع نور طبیعی در ابتدای روز به بدن کمک می کند که از خواب بیدار شود و میزان هورمون ملاتونین که باعث خواب آلودگی (در شب) می شود را کاهش می دهد.
بدون نور طبیعی، خلاقیت کاری و یادگیری کم رنگ می شود
در شرایط کمبود نور طبیعی (در اتاق های تاریک یا بدون پنجره)، میزان خلاقیت افراد کاهش پیدا می کند.
به عقیده محققان فرانسوی در این شرایط لازم است که از نورپردازی ویژه برای تنظیم ساعت داخلی بدن و افزایش امنیت و خلاقیت افراد استفاده کرد.
نتایج پژوهشی که در سال 2002 در آمریکا به چاپ رسیده است نشان می دهد که ارتباط مستقیمی بین نور طبیعی و یادگیری دانش آموزان وجود دارد.
به عقیده محققان، نور طبیعی تاثیر مثبتی روی یادگیری بچه ها دارد. در واقع نور طبیعی، خستگی کودکان را کاهش می دهد، خاصیت آرامبخشی دارد و به طور کلی، قدرت یادگیری را بالا می برد.
علاوه بر این محققان آلمانی نیز به این نتیجه رسیده اند که خلاقیت و انجام مسئولیت های کاری در شرایطی که نور طبیعی کافی وجود دارد، به میزان 3 تا 6 درصد افزایش پیدا می کند.
به عقیده ی این محققان، نور طبیعی و کافی یکی از عوامل بهبود عملکرد اقتصادی محسوب می شود.
محققان فرانسوی نیز بر این عقیده هستند که در شرایط نبود نور طبیعی کافی، استفاده از نورپردازی مصنوعی خاص (نور آبی که به نظر سفید می آید) می تواند برای افزایش خلاقیت و سلامت افراد موثر باشد.
در مواردی می توان جانشین های مصنوعی استخوان بکار برد. ایران در زمینه تولید استخوان های مصنوعی پیشرفت زیادی نداشته، اما در مورد تکمیل بانک استخوانی پیشرفت قابل توجهی داشته است.»