تصورش را کنید روزی فرا برسد که خدای نکرده نتوانید بوی قرمه سبزی مادرتان را بفهمید، یا بوی عطر همسرتان را استشمام کنید و یا بوی بهار و گل ها را به عمق جان بکشید.
بوییدن برای لذت بردن از زندگی لازم است و حس بویایی یکی از مهم ترین حواس چندگانه محسوب می شود، اما همیشه این امکان وجود دارد که این حس آسیب ببیند.
این حس با افزایش سن به طور طبیعی دچار مشکل می شود. اما لازم است با در پیش گرفتن روش هایی ساده، تا حد امکان حس بویایی را قوی و سال های سال، عطر همه چیز را استشمام کرد.
خودتان را از بوها دور نکنید
هر چه بیشتر در معرض بوها و عطرهای متفاوت باشید، امکان حفظ حس بویایی تان بیشتر خواهد شد.
بوهای فرار از حفره ی بینی بالا رفته و به اپیتلیوم بویایی می رسند. این مخاط در قسمت فوقانی حفره ی بینی قرار دارد و حاوی سلول های عصبی است که مولکول های بو را شناسایی کرده و به پیاز بویایی و بعد از آن به قشر بویایی منتقل می کنند. بعد از این روند ما تشخیص می دهیم که بوی استشمام شده خوب است یا خیر!
در برخی مواقع ما بویی را استشمام می کنیم اما نمی توانیم آن را توصیف کنیم. دلیلش این است که بوی مذکور را نمی شناسیم و یا اینکه بو ترکیبی از چند بوی مختلف است و ما قادر به تشخیص آن نیستیم.
در هر حال هر چه بیشتر از این حس استفاده کنید، پیشرفت بیشتر و قدرت درک و تشخیص بوهای متعدد را خواهید داشت. توصیه می کنیم هر بویی که استشمام می کنید را توصیف کنید.
در حین خرید، گوجه فرنگی، سیب زمینی، توت فرنگی و غیره را بو کنید. این کار به تقویت حس بویایی و لذت بردن از عطر هر آنچه پیرامون تان هست کمک می کند.
بینی خود را تمیز نگه دارید
عواملی مانند سرماخوردگی، آلرژی ها و غیره، حس بویایی را با مشکل مواجه می کنند. زمانی که بینی کیپ می شود، فرد قادر به تشخیص بوها نخواهد بود. از بین بردن گرفتگی و احتقان بینی باعث عبور راحت تر هوا و بوها و رسیدن آنها به اپی تلیوم بویایی می شود.
بنابراین تمیز کردن روزانه ی بینی باعث می شود که از شر مخاط بینی اضافی که منجر به احتقان و گرفتگی بینی می شود خلاص شوید.
از اسپری های شستشودهنده بینی استفاده کنید. آن را داخل سوراخ بینی برده و اسپری کنید. سپس بینی خود را پاک کنید. این عمل را برای سوراخ دوم نیز انجام دهید.
همچنین می توانید با عصاره گیاهی اوکالیپتوس بخور دهید. برای این کار کافیست دو قطره از این عصاره ی روغنی را در یک کاسه آب داغ ریخته و بخور دهید.
توجه داشته باشید که استفاده از عصاره های روغنی برای خانم های باردارد، شیرده و همچنین کودکان زیر سه سال ممنوع است.
از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مواد شوینده تند بپرهیزید
برخی شوینده ها حاوی کلر و دیگر ترکیبات شیمیایی هستند که به سلول های بینی آسیب می زنند. در صورت بروز آسیب های شیمیایی، مخاط بویایی که در محدوده ی مغز قرار دارد به خودتخریبی می پردازد و سدی در برابر عبور ترکیبات شیمیایی می سازد.
ممکن است این اختلال بویایی محدود باشد و صرفا به چند ساعت ختم شود. اما در هر حال صحبت از آنوسمی یا از دست دادن حس بویایی است و همه چیز به میزان و تداوم قرار گرفتن در معرض ترکیبات شیمیایی بستگی دارد.
بدون شک یک بار بوییدن اتفاقی این محصولات منجر به از بین رفتن ناگهانی حس بویایی نمی شود. حواستان باشد که امروزه این شوینده ها را با عطرهای مختلف تولید می کنند که ممکن است منجر به فریب دادن بویایی شما شود. اما با این حال ترکیبات شیمیایی همچنان وجود دارند و امکان آسیب سلول های بویایی نیز دور از ذهن نیست. در نتیجه توصیه می کنیم که هنگام استفاده از این شوینده ها احتیاط کنید.
کمی ورزش کنید
نتایج بررسی های متعدد نشان می دهد که داشتن فعالیت ورزشی (حداقل یک بار در هفته) به کاهش خطر از دست دادن بویایی کمک می کند.
محققان با آزمایش توانایی تشخیص هشت بو شامل بوی شکلات، لیموترش و قهوه و غیره به این نتیجه رسیدند افرادی که ورزش می کنند کمتر در معرض مشکلات بویایی قرار می گیرند.
اگرچه محققان نتوانستند دلیل این پدیده را مشخص کنند، اما با این حال معتقدند که ورزش با افزایش جریان خون و بهبود عملکرد ارگان های بدن روی حس بویایی نیز تاثیر مثبتی گذاشته و از آن حفاظت می کند.
زمانی که ورزش می کنید، بیشتر و عمیق تر نفس می کشید که همین مسئله نیز راه ورودی بینی را باز می کند.
حواستان به کمبود ویتامین ها باشد
کمبود ویتامین آ ، ب12و یا روی احتمال بروز مشکلات بویایی را بالا می برد.
عنصر روی در حفظ سلول های بدن نقش زیادی دارد. میزان نیاز بدن به روی متناسب با سن و سال و شرایط هر فرد متفاوت است، اما به طور کلی بدن یک فرد بزرگسال روزانه 15 میلی گرم از این عنصر مغذی را نیاز دارد. روی در آجیل، عدس، غذاهای دریایی، جگر و غیره وجود دارد.
ویتامین A نیز به احیای بافت های بدن کمک می کند. با مصرف جگر، گوشت، ماهی، شیر و غیره به راحتی می توانید این ویتامین را تامین کنید.
ویتامین B12 برای حفظ سیستم عصبی مورد نیاز است و در قلوه ی گوساله یا بوقلمون، ماهی تن یا ماهی ساردین وجود دارد.
بهتر است بدانید که اپیتلیوم شنوایی یکی از بافت های نادر بدن است که در طول زندگی هر 3 تا 12 هفته (بسته به هر فرد) احیا می شود.
در مصرف دارو احتیاط کنید
مصرف زیاد داروهایی مانند کدئین، مورفین، تتراسایکلین یا متوترکسات و برخی از شیوه های درمانی مانند شیمی درمانی، رادیوتراپی مغز یا همودیالیز امکان دارد باعث کاهش قدرت بویایی شوند.
در طول شیمی درمانی امکان دارد که فرد دچار هیپوسمی (کاهش حس بویایی) شود. از آنجایی که این داروها وظیفه ی ممانعت از رشد سلول های سرطانی را بر عهده دارند، در عین حال باعث تخریب مخاط بویایی نیز می شوند.
توصیه می کنیم اگر با مصرف این داروها و یا بدون دلیل مشخصی، دچار کاهش حس بویایی شدید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
