بیشترشان راننده های قدیمی و باتجربه تاکسی هستند. سوییچ مخصوص را فشار می دهند تا به جای بنزین، گاز مایع در سیستم سوخت رسانی خودرو جریان پیدا کند. بعد با دلخوری غرغر می کنند که ماشین توان قبلی را ندارد و به زور سربالایی های کوچک را طی می کند.

بعضی مکانیک ها هم می گویند گاز مایع به موتور ماشین آسیب می زند؛ با اینحال تولید خودروهای دوگانه سوز در حال افزایش است. در سال گذشته تولید پژو پارس دوگانه سوز 270 درصد رشد داشته و سایپا 575 درصد بیشتر از قبل پراید دوگانه سوز از خط تولید خود خارج کرده است.

اینها تازه خودروهای پرتیراژ و محبوب هستند. تولید پژو 405 دوگانه سوز هم سال گذشته 42 درصد بیشتر از قبل شده است. در خارج ایران هم وضع بر همین منوال است. شرکت آمریکایی فورد می گوید به دلیل افزایش تقاضای خودروهای گازسوز در این کشور، تولید مدل های گازسوز خود را برای سال 2016 افزایش می دهد.

آنها قرار است پیکاپ F-150 را که با موتور قوی پنج لیتری هشت سیلندر کار می کند، به سیستم گازسوز مجهز کنند. بنا بر اعلام فورد این اقدام در پی افزایش تقاضای مشتریان این شرکت برای خودروهای گازسوز صورت خواهد گرفت چرا که قیمت گاز طبیعی در مقایسه با بنزین به میان قابل توجهی در آمریکا پایین بوده و از سوی دیگر این نوع سوخت آلایندگی کمتری را تولید می کند.

متوسط قیمت حجم معادل یک گالن بنزین 2.7 لیتری، گاز طبیعی در آمریکا در روز 30 آوریل جاری 2.11 دلار بوده است. حتی در برخی مناطق این کشور قیمت این حجم گاز معادل یک دلار است که نشان دهنده قیمت پایین گاز در مقایسه با دیگر حامل های انرژی است؛ به همین خاطر خانوارهای آمریکایی تصمیم گرفته اند به میزان قابل توجهی در هزینه های سوخت خودروی خود صرفه جویی کنند. تقاضای خودروهای گازسوز در آمریکا طی پنج سال گذشته روندی افزایش را در پیش گرفته است و براساس پیش بینی های این شرکت تقاضای سال جاری نیز نسبت به گذشته بیشتر خواهد بود.

تصمیم فورد برای تولید پیکاپ F-150 با موتور هشت سیلندر می تواند پاسخ مناسبی برای آنها باشد که عقیده دارند پراید و سمند نمی توانند با سوخت گاز طبیعی خوب کار کنند.

ایران بهشت خودروهای گازسوز

براساس آمارهای مربوط به شهریور سال گذشته، ایران با سه میلیون و 200 هزار خودرو دوگانه سوز رتبه اول تعداد خودروهای گازسوز در دنیا را به خود اختصاص داده است. CNG ظرف مدت 10 سال رشد خیلی سریعی در ایران داشت و مسئولان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی می گویند پس از اجرای طرح سهمیه بندی سوخت توانسته اند با توسعه مصرف CNG، حدود 27 تا 28 میلیارد دلار صرفه جویی کنند.

ایران پس از پاکستان بیشترین تعداد جایگاه CNG در دنیا را دارد و با توجه به اینکه قرار است تا پایان امسال 40 تا 50 درصد به تولید گاز کشور اضافه شود، می توان آینده روشنی برای صنعت CNG متصور شد.

صرفه جویی اقتصادی در مصرف سوخت

خودروهای بنزینی در یک سال بیش از دو میلیون و 100 هزار تومان هزینه سوخت دارند، این در حالی است که هزینه خودروهای دوگانه سوز در سال کمتر از یک میلیون و 242 هزار تومان برآورد می شود. همچنین هزینه سوخت خودروهای بازه قیمتی 20 میلیون تومانی بنزینی در مقایسه با خودروهای دوگانه سوز در این رده قیمت، به طور متوسط در ماه 70 درصد بیشتر است.

اگر یک خانواده دارنده خودرو بنزینی به طور متوسط 30 هزار کیلومتر در یک سال با خودرو خود پیمایش داشته باشد، با احتساب بنزین 700 تومانی باید ماهیانه 175 هزار تومان برای بنزین بپردازد.

این در حالی است که از اول اسفند سال گذشته هیات دولت تصمیم گرفت قیمت هر متر مکعب گاز CNG را از مبلغ 450 تومان به 414 تومان تغییر دهد و بهای هر کیلوگرم آن به جای 625 تومان، 600 تومان باشد.

آنها همچنین تصمیم گرفتند عرضه CNG به خودروهای سواری براساس وزن و به کیلوگرم محاسبه شود. در واقع دارندگان خودروهای دوگانه سوز با پر کردن هر باک گاز، 40 درصد هزینه های خانواده های خود را در ماه نسبت به خودروهای بنزینی کاهش می دهند که در مسافت طی شده یک سال، این کاهش هزینه کاملا ملموس است.

خودرو با موتور پایه گاز سوز بخرم یا بنزینی؟

خودروهای پایه گازسوز به خودروهایی می گویند که سوخت اول آنها گاز و سوخت دوم بنزین است. موتورهای گازسوز کارخانه ای اصطلاحا به موتورهایی گفته می شود که به صورت اولیه و پایه گازسوز در کارخانه تولید و تمامی قطعات موتور جهت این نوع سوخت طراحی شده است، به این معنی که تغییراتی انند تغییر نسبت تراکم، مقاوم سازی بلوک سیلندر، سرسیلندر، تغییر در ساختار سیستم سوخت رسانی، سیستم جرقه، میل بادامک، سیستم خنک کاری، روغن کاری، جانمایی موتور، مخازن، کیت گازسوز و ... به صورت اولیه و اصلی در هنگام تولید در کارخانه طراحی شده است.

در این نوع موتورها به دلیل تولید اولیه به صورت گازسوز، مشکلاتی از قبیل افت توان، گشتاور، آلایندگی بالا و مشکل خنک کاری موتور برطرف شده است. دارندگان این دسته خودروها براساس تجربیات خود بر این عقیده اند که هزینه سوخت آنها در هفته نسبت به خودروهایی با موتور بنزینی بسیار کم است. دارندگان خودرو سمند پایه گاز سوی یا همان سمند EF7 می گویند با پر کردن یک باک گاز می توانند 250 کیلومتر پیمایش داشته باشند. هزینه یک سفر درون شهری با سمند بنزینی در مقایسه با سمند موتور پایه گازسوز بیش از دو برابر است.

قیمت خودروهای گازسوز در بازار

در بازار خودرو در حال حاضر سمند LX بنزینی با موتور EF7، 30 میلیون و 600 هزار تومان قیمت دارد. این خودرو در نمایندگی ها 30 میلیون و 243 هزار تومان فروخته می شود. آنهایی که به سراغ پایه گازسوز همین خودرو می روند باید در نمایندگی ها 31 میلیون و 536 هزار تومان خرج کنند یا آن را از بازار آزاد به قیمت 31 میلیون و 600 هزار تومان بخرند.

در میان مدل های پژو هم 405 دوگانه سوز در نمایندگی ها 30 میلیون و 420 هزار تومان قیمت دارد و در بازار آزاد می توان آن را به قیمت 31 میلیون و 300 هزار تومان پیدا کرد. موتور بنزینی همین خودرو در نمایندگی ها 27 میلیون و 500 هزار تومان قیمت دارد.

اگر قصد خرید پارس دوگانه سوز را داشته باشید، قیمت آن در نمایندگی ها 33 میلیون و 650 هزار تومان و در بازار آزاد 36 میلیون تومان است. مدل بنزینی این خودرو در نمایندگی ها 32 میلیون و 499 هزار و در بازار آزاد 34 میلیون و 600 هزار تومان فروخته می شود.

دیگر خودروساز بزرگ کشور هم در نمایندگی های خود پراید SE31 را با موتور پایه گازسوز به قیمت 21 میلیون و 220 هزار تومان عرضه می کند. می توان همین خودرو را در بازار آزاد به قیمت 21 میلیون و 800 هزار تومان پیدا کرد. این در حالی است که موتور بنزینی همین خودرو در بازار آزاد 20 میلیون و 400 هزار تومان و در نمایندگی ها 20 میلیون و 100 هزار تومان قیمت دارد.

آنهایی که طرفدار تیبا هستند می توانند نمونه بنزینی آن را به ترتیب در نمایندگی ها و بازار آزاد به قیمت 23 میلیون و 950 هزار تومان و 24 میلیون و 400 هزار تومان پیدا کنند. مدل دوگانه سوز تیبا در نمایندگی های سایپا 25 میلیون و 210 هزار تومان و در بازار آزاد 26 میلیون و 400 هزار تومان فروخته می شود.

مقایسه از نظر فنی و موتوری

سوخت CNG نسبت به سایر سوخت های هیدروکربنی دارای پایین ترین نسبت کربن به هیدروژن است. در خودروهای گازسوز به علت کاهش قابل ملاحظه کربن در منطقه احتراق، ورودی سوپاپ ها، سر پیستون ها و شیارهای رینگ ها، امکان گریپاژ کردن قطعات به مراتب کاهش پیدا می کند. با اینحال هنوز افرادی هستند که باز هم مهر خشک کار کردن را بر پیشانی موتورهای گازسوز می زنند.

زمانی که موتور اتومبیل شما سرد دست، بنزین روی دیواره سیلندرها تقطیر می شود و به سمت کارتل روغن سرازیر می شود. این مقدار اگرچه بسیار ناچیزی و غیرقابل اندازه گیری است ولی در درازمدت باعث خراب شدن روغن و از بین رفتن خاصیت روانکاری آن می شود در حالی که گاز طبیعی حتی در دمای 10 درجه زیر صفر هم تقطیر نمی شود و حتی قرار گرفتن در مجاورت روغن باعث خراب شدن آن نمی شود. این موضوع دلیل دیگری است که نشان می دهد کارکرد خشک موتورهای گازسوز بیشتر یک ذهنیت اشتباه است.

پاسخ به چند باور اشتباه در مورد خوروهای گازسوز

1- خطر آتش سوزی: خطر آتش سوزی در شرایط عادی کارکرد موتورهای CNG بسیار کم است چون گاز CNG از هوا سبک تر است و در فضا پراکنده می شود.

2- کاهش توان موتور: برحسب قدرت وسایل نقلیه دوگانه سوز تنها در حدود 10 تا 12 درصد قدرت خود را به علت استفاده از گاز طبیعی به جای بنزین در محفظه احتراق موتور از دست می دهند.

3- اگزوز داغ می شود: موتورهای گازسوز که از عملکرد بنزینی تبدیل به گازسوز شده اند دارای اگزوزهایی با درجه حرارت بیشضتر هستند. در موتورهای بنزینی، تاخیر بنزین تاثیر خنک کننده ای در سیستم مکش سوخت و سیلندرها دارد. این امر در مورد گاز اتفاق نمی افتد. از طرفی یک مخلوط گازی تمایل به احتراق آهسته تری نسبت به بنزین دارد و ممکن است به هنگام عبور و خروج از سوپاپ ها باز هم در حال سوختن باشد.