سکسکه ناشی از اسپاسم و انقباض غیرارادی و ناگهانی عضلات دیافراگم است. زمانی که این عضله منقبض می شود، تارهای صوتی با ضربه محکمی بسته می شوند و این بسته شدن، همان صدای سکسکه را ایجاد می کند.
سکسکه ها اغلب دارای ریتم هستند. آنها معمولا ناراحتی کوچکی برای فرد به بار می آورند که موقتی است. اما با این حال طولانی شدن آنها می تواند واقعا آرامش و آسایش را از فرد بگیرد و البته در برخی موارد نیز می تواند علامت وجود یک بیماری باشد.
شیوع سکسکه در مردها و زن ها یکسان است، اما طولانی شدن آن به بیش از دو روز امری شایع در مردان است.
جالب است بدانید که سکسکه حتی می تواند در جنینی که هنوز در رحم مادر است نیز ایجاد شود.
چه چیزی باعث سکسکه می شود؟
در بیشتر موارد هیچ دلیل خاصی برای سکسکه پیدا نمی شود. اما به هر حال از شایع ترین عوامل شروع سکسکه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تند غذا خوردن و بلع هوا به همراه غذا
- خوردن مقدار زیاد از غذاهای پر ادویه و یا نوشیدنی های شیرین و الکلی می تواند معده را گشاد و دیافراگم را تحریک کند.
- ابتلا به هر بیماری یا اختلالی که اعصاب دیافراگم را تحریک کند، مثل کبد چرب، پنومونی و یا سایر بیماری های ریوی.
- جراحی های شکم نیز می تواند با تحریک اعصاب دیافراگم باعث ایجاد سکسکه شود.
بینی خود را بگیرید و یک لیوان آب خنک را به یکباره سر بکشید. هیچ کس نمی داند که این روش چطور تاثیر گذارند. شاید لازم باشد که این کار را چند بار انجام دهید، اما یکی از بهترین روش ها در درمان سکسکه است
- سکته ها و یا تومورهای مغزی که ساقه مغز را درگیر کند.
- تغییرات ناگهانی دمای هوا، آلودگی هوا، ترس و هیجان را نیز می توان از شروع کننده های سکسکه در نظر گرفت.
البته سکسکه در برخی موارد از عوارض برخی داروهاست. مانند:
- داروهای کاهش دهنده ریفلاکس اسید معده
- مصرف بنزودیازپین ها مثل دیازپام، آلپرازولام و لورازپام
- مصرف داروی لوودوپا، نیکوتین و اوندانسترون
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه شود؟
در بیشتر موارد، علائم سکسکه بعد از مدت کوتاهی خود به خود از بین می روند و کمتر پیش می آید که نیاز به مراجعه به پزشک باشد.
به هر حال مواردی که سکسکه بیش از 3 تا 4 ساعت ادامه پیدا کند، مراجعه به پزشک می تواند مفید باشد.
از طرفی همراهی سکسکه با علامت هایی نظیر درد شکم، تب، تنگی نفس، تهوع و استفراغ، سرفه و برگشت خون به دهان و یا احساس گرفتگی و خفگی در گلو نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
درمان های خانگی سکسکه کدام هستند؟
وقتی که شما گرفتار سکسکه می شوید، اطرافیان شما هر کدام راه حلی را به شما پیشنهاد می کنند، اما خیلی وقت ها هیچ یک از آنها موثر نیست. اما به طور کلی تمامی این راه حل ها، بر پایه دو اصل است.
1- روش هایی که باعث می شود بدن دی اکسید کربن را در خود نگه دارد، چراکه به نظر می رسد افزایش میزان دی اکسید کربن در خون به کاهش انقباض و رفع اسپاسم عضله دیافراگم کمک می کند مثل روش نگه داشتن نفس.
2- روش هایی که حلق و عصب واگ را درگیر می کند، یعنی همان اعصابی که از مغز به معده و تمام احشای شکمی می روند، مانند خوردن سریع آب.
در اینجا می خواهیم چند راه حل موثر در خلاصی از سکسکه را به شما معرفی کنیم:
1- درمان سکسکه با بلع هوا
- تا جایی که می تواند نفس بکشید، بدون اینکه اجازه دهید هوایی از دهان و بینی خارج شود، یعنی بدون هیچ بازدمی.
- برای چند دقیقه با دهان باز نفس بکشید. حتی اگر می خواهید چیزی بخورید سعی کنید لب های شما بسته نشوند. این کار را برای چند دقیقه انجام دهید، مخصوصا زمانی که ضربه بعدی سکسکه می خواهد اتفاق بیفتد. با این روش معمولا سکسکه در عرض چند دقیقه پایان خواهد یافت.
- سعی کنید دیافراگم را بکشید. نفس کشیدن آرام فشار و کشش قابل توجهی را به دیافراگم وارد نمی کند. پس عمیق نفس بکشید. برای این کار نفستان را 30 ثانیه نگه دارید و در طی این 30 ثانیه، آرام آرام ریه خود را با بازدم خالی از هوا کنید و بعد به یکباره و عمیق عمل دم را انجام دهید. این کار را 4 تا 5 بار انجام دهید.
- نفستان را تحریک کنید. یک نفس عمیق بکشید و آن را نگه دارید. برای حدود 40 ثانیه بازدم نکنید و دهان، بینی و حتی گوش های خود را بگیرید. سپس آرام آرام بازدم را انجام دهید و این کار را 3 تا 4 بار تکرار کنید.
- نفس کشیدن داخل یک کیسه کاغذی برای مدتی کوتاه می تواند یک تحریک کننده قوی دیگر باشد.
2- درمان سکسکه با خوردن و آشامیدن
- بینی خود را بگیرید و یک لیوان آب خنک را به یکباره سر بکشید. هیچ کس نمی داند که این روش چطور تاثیر گذارند. شاید لازم باشد که این کار را چند بار انجام دهید، اما یکی از بهترین روش ها در درمان سکسکه است.
- از نی استفاده کنید. یک لیوان آب و دو عدد نی را بردارید. یک نی را در داخل لیوان و نی دیگر را در خارج لیوان بگذارید و هر دو را با هم در دهان بگذارید و آب را در حجم های بزرگ بنوشید.
- بدون استفاده از دست هایتان آب بخورید. یک لیوان آب را روی صندلی بگذارید و روی صندلی دیگری بنشینید. شروع به نوشیدن آب کنید، بدون اینکه از دست های خود کمک بگیرید.
تغییر وضعیت بدن از حالت طبیعی در زمان نوشیدن آب به حالت درازکشیده و خوردن از سمت مقابل لیوان می تواند روش خوبی باشد.
- هر 7 تا 10 ثانیه یکبار به اندازه نصف قاشق چایخوری سرکه و یا آب ترشی را بنوشید. این روش یکی از موثرترین روش ها برای توقف سکسکه است.
- مصرف یک قاشق مربا خوری شکر، مخصوصا شکر قهوه ای و مخصوصا عسل و بعد از آن نوشیدن یک لیوان آب در خیلی از موارد می تواند تاثیر گذار باشد.
اما از دیگر روش های خلاصی از سکسکه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هیجان و ترس خیلی وقت ها می تواند پایان دهنده سکسکه باشد.
- کشیدن زانوها به درون سینه و کشش های بدنی می تواند با رفع اسپاسم دیافراگم، سکسکه را برطرف کند.
- بیرون کشیدن ناگهانی و شدید زبان
- گاز زدن یک تکه لیمو ترش
- غرغره آب یخ
- ماساژ انتهای گلو
- بو کردن نمک
- قرار دادن نصف قاشق چایخوری شکر در پشت زبان (شما می توانید این کار را سه بار و در فواصل دو دقیقه ای تکرار کنید).
دقت داشته باشید که تاثیرگذاری این روش ها در افراد مختلف بسته به شرایط فیزیولوژیک فرد، شدت سکسکه و البته علت آن می تواند متفاوت باشد. اما به هر حال تمام این روش ها، خانگی و قابل اعتماد هستند که در زمان مواجهه با این مشکل می توانند به کار آیند.
