در این مطلب به بررسی یبوست، عوامل ایجاد كننده و كارهایی كه برای پیشگیری و جلوگیری از یبوست می توانیم انجام دهیم و همچنین راه ها و روش هایی جهت درمان یبوست را ارائه می کنیم.
یبوست یكی از موضوعاتی است كه بیشتر افراد در مورد آن نمی توانند به راحتی صحبت كنند. اگر شما هم از یبوست رنج می برید به خوبی آگاه هستید كه مشكلی است كه می تواند دردآور باشد و برای مدتی طولانی شما را درگیر خود نماید.
تقریبا تمام افراد در طول زندگی خود یبوست را تجربه می كنند. مطالعات نشان می دهد كه مشكل ییوست در زنان و افراد مسن بیشتر رایج است و حدود ٢ درصد افراد در جامعه با آن درگیر هستند.
یبوست چیست؟
یبوست وقتی اتفاق می افتد كه حركات روده كند تر از حد نرمال و یا كمتر از از مقدار طبیعی خود شود. تعداد دفعات طبیعی دفع از یك فرد به فرد دیگر متفاوت است، برای برخی افراد ٣ بار دفع در طول روز و برای برخی دیگر ٢ بار، ١ بار درروز و بعضی ٣ بار در طول یك هفته است ، نداشتن دفع بیشتر از ٣ روز یبوست به شمار رفته و موجب سفت شدن مدفوع و لذا سخت تر شدن عمل دفع می گردد.
چه عواملی سبب ایجاد یبوست می شوند؟
زندگی مدرن و شهری امروزی شاید مهمترین عامل بروز یبوست باشد. عدم خوردن فیبر كافی، نوشیدن مایعات در حد نیاز،عدم داشتن تحرك كافی ، اجتناب از رفتن به دستشویی در وقت نیاز همگی می توانند از عوامل موثر در بروز یبوست باشند.
یبوست ناگهانی و شدید می توانند به علت های جدی تری مانند سرطان روده بزرگ، سندرم روده تحریك پذیر ،بیماری دیابت،بیماری ام اس، بیماری پاركینسون و یا كم كاری غده تیروئید ارتباط پیدا كنند.
برخی كودكان در هنگام سن ورود به مدرسه دچار مشكل یبوست می شوند به علت این كه خجالت می كشند در مدرسه به دستشویی بروند. هم چنین افراد مسن و افرادی كه از داروهایی مانند قرصهای آهن،مورفین و ضد دردهای مخدر دار،داروهای إدرار اور،داروهای ضد فشار خون بالا، برخی از داروهای ضد افسردگی استفاده می كنند امكان دارد دچار یبوست شوند.
راههای كمك كننده به برطرف شدن یبوست
خوردن آلو:
این میوه خوشمزه به عنوان بهترین داروی طبیعی برای برطرف شدن یبوست در افراد شناخته شده است. آلو سرشار از فیبر بوده و هم چنین حاوی سوربیتول كه یك درمان برای بهبود و یا برطرف كردن یبوست است می باشد. آلو هم چنین موجب پایین آمدن كلسترول می شود.
ورزش و فعالیت بدنی :
عدم تحرك و ورزش می تواند منجر به یبوست شود. ورزش كردن هم چنین سبب كاهش استرس می شود كه خود می تواند یكی از عوامل بوجود آورنده یبوست باشد.بین وعده غذایی و ورزش حداقل یك ساعت فاصله بیندازید تا بدن فرصت هضم غذا را داشته باشد.١٥-٢٠ دقیقه پیاده روی سه بار در هفته می تواند در كاهش یبوست موثر باشد.
نوشیدن آب و مایعات به حد كافی:
خوردن آب و دیگر مایعات در حد كافی موجب می شود كه از بی آبی بدن جلوگیری شود، بی آبی می تواند یكی از علل بروز یبوست باشد. مایعات و آب كافی می تواند از بروز یبوست جلوگیری نماید.
استفاده از داروهای مسهل:
استفاده از این داروها موجب برطرف شدن موقت یبوست می شود اما به عنوان یك راه حل دائمی و موثر و بدون تجویز پزشك نمی توان از آنها استفاده نمود.
یكسری داروها به عنوان “stool softener “در بازار وجود دارند كه برای یبوست به كار گرفته می شوند. این گروه از داروها به مدفوع اجازه می دهند كه آب بیشتری از روده بگیرد و از سخت شدن مدفوع جلوگیری می كنند و در نتیجه مدفوع راحت تر و سریعتر از بدن خارج می شود. این گروه داروها هم باید با تجویز پزشك و برای كوتاه مدت مورد استفاده قرار گیرند.
آیا درست است كه كافئین و قهوه می توانند به رفع یبوست كمك كنند؟
این كه كافئین موجود در قهوه ، چای و نوشابه ها می توانند موجب افزایش حركات دستگاه گوارش شوند صحیح است اما مشكل اینجاست كه كافئین ادرار آور بوده و موجب افزایش دفع آب بدن می شود و به همین خاطر در افرادی كه دچار یبوست هستند مصرف آن بهتر است محدود شود تا از یبوست بیشتر جلوگیری شود.
آیا داشتن مدفوع خونی طبیعی است؟
داشتن مدفوع خونی همیشه خطرناك نیست اما همیشه باید توسط پزشك بررسیهای كافی انجام شود.
دیدن خون روشن معمولا می تواند به علت همورویید و یا فیشر باشد، اما بیماریهای التهابی روده ، پولیپها و سرطان هم می تواند علت دیدن خون روشن در مدفوع باشد. مدفوع سیاه معمولا نشانه خونریزی در قسمتهای بالاتر دستگاه گوارش می باشد. به همین دلیل دیدن خون در مدفوع حتما باید جدی گرفته شود و مراجعه به پزشك ضروری است.
