نقاشی پشت شیشه ی هنری است وارداتی كه در دوره صفویه از اروپای شرقی و هند و چین وارد ایران شده است. این نوع نقاشی برخلاف دیگر هنرهای وارداتی، بلافاصله بعد از ورود به كشور رنگ و بویی بومی به خود گرفت. در آثاری كه با این تكنیك خلق شده‌اند، كمتر با نمونه‌های تقلیدی از كارهای مشابه غربی برخورد می‌كنیم.

وضعیت کنونی:

در حال حاضر این هنر از رشته های منسوخ شده نقاشی می باشد.

روش کار:

ذکر این نکته ضروری است روش كار در نقاشی پشت شیشه با نقاشی روی بوم نقاشی روی شیشه ( ویترای) فرق دارد. نقاشی پشت شیشه بر خلاف نقاشی معمولی کار آسانی نیست.  زمانی که نقاش روی کاغذ و یا بوم نقاشی می کند به آنچه که انجام می دهد مسلط است و در پایان نیز به سادگی به قلم گیری می پردازد ولی در نقاشی پشت شیشه این روش به گونه ای دیگری انجام می پذیرد ، بدین معنی که قسمت‌های حساس پایانی در آغاز كار انجام می‌شود، ابتدا جزئیات و ظرایف كار انجام می شود و سپس به رنگ‌های اصلی و رنگ‌آمیزی زمینه پرداخته می‌شود.

مثلا  اگر خالی بر روی گونه زنی وجود داشته باشد ، باید آن خال را قبل از رنگ کردن صورت و یا گلوبند زرینی که به گردن اوست با تمام مظاهرش نقاشی شود،سپس گردن او رنگ آمیزی گردد و تکامل یابد.

دومین تفاوت نقاشی پشت شیشه با نقاشی روی بوم یا هر زمینه دیگر این است كه در نقاشی روی بوم اشتباهات را می‌توان با رنگ‌ها رفع كرد اما در نقاشی پشت شیشه رنگ اشتباه را با رنگ دیگر نمی‌توان درست كرد، بلكه باید رنگ‌های زده‌شده را پاك و از نو شروع كرد.

نقاش پشت، شیشه باید با مبانی طراحی آشنایی داشته و بتواند انواع طرحهای منظره (طبیعت بیجان) و حیوانات و پرندگان ، ابینه تاریخی و مینیاتور را روی شیشه ساده و مات شده و پلکسی گلس منتقل کرده و از عهده نقاشی انواع طرحها پشت شیشه برآید.

مواد اولیه:

در نقاشی پشت شیشه علاوه بر رنگ  از مواد تركیبی استفاده می شده است در گذشته  برای اینکه کار جلوه ی خاصی پیدا کند آز ورقه های طلا استفاده می کردند از جمله افرادی که از طلا  برای ارائه آثارش استفاده می کرده است" استاد غضنفر کرد" بوده است.

از مواد ترکیبی دیگر كاغذهای رنگی، شبرنگ، نخ، الیاف ابریشم، چرم و... به‌عنوان پر‌كننده زمینه و گاهی طرح اصلی در میان هنرمندان.

رنگ:

عمدتا از رنگهای سبز ، زرد  ، قرمز ، قهوه ای ، سیاه، آبی و سفید استفاده می شده است.

موضوعات و طرح‌های مورد‌ استفاده نقاشی پشت شیشه عبارتند از:

حاشیه‌های رنگی، گل، گل و مرغ، صورت‌كشی یا شبیه‌كشی، وقایع مذهبی و داستانهای رزمی نقوش انسانی، حیوانی، هندسی، تصاویر منظره‌ها و نوشته‌ها و خطوط قرآنی .