ادعای عجیبی به نظر میرسد که رژیم غذایی مناسب و الگوی تغذیهای متعادل بتواند در پیشگیری از سرطان سینه موثر باشد. حتما با خودتان میگویید با این آلودگی، پارازیت و ... مگر میشود با خوردن غذای خاص از سرطان سینه پیشگیری کرد اما متخصصان تغذیه معتقدند خوردن غذاهای مهارکننده گیرندههای استروژن میتواند عامل مبارز مهمی در مقابله با این بیماری باشد.
دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه به شما میگوید کدام غذاها چنین تاثیر مهمی در جلوگیری از این بیماری ترسناک دارند و آیا باید محدودیت خاصی در مصرف برخی خوراکیها داشته باشید؟
سوپ كلم بخورید
حتما میدانید میوه و سبزی حاوی كاروتنوئید و پیگمانهای گیاهی است و مانند آنتیاكسیدان عمل كرده و میتواند سرطان سینه را از شما دور كند. محققان دانشگاه هاروارد سال 2012 گزارش دادند زنانی كه سطح كاروتنوئیدشان 20 درصد بیشتر از طیف اندازهگیری شده است، نسبت به آنهایی كه درصد پایینی از این ماده را دارند، 15 تا 20 درصد كمتر خطر ابتلا به سرطان سینه تهدیدشان میكند.
این مطالعه براساس چشمانداز بیولوژیكی به نظر متقاعدكننده میرسد زیرا كاروتنوئید رادیكالهای آزادی كه ممكن است به DNA صدمه بزنند و منجر به سرطان شوند را نابود میكند. برای مصرف بیشتر كاروتنوئید باید سراغ سبزیهای نارنجیرنگ بروید.
محققان میگویند با مصرف بیشتر میوه و سبزی، خطرگیرندههای استروژن منفی سرطان سینه كاهش معنیداری پیدا میكند و این گام مهمی در تشخیص است. این نوع تومور هرچند نسبت به تومورهایگیرنده استروژن مثبت كمتر است اما بدخیمتر به حساب میآید. مشخص شده سبزیهایی مانند كلم به خوبی میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را كاهش دهد. محققان دانشگاه آریزونا نیز به تازگی گزارش دادهاند، زنانی كه بعد از یائسگی حدود دوونیم لیوان میوه و سبزی در روز بدون توجه به رنگ میوهها میخورند 22 درصد كمتر- نسبت به آنهایی كه كمتر از این میزان میخورند- به سرطان سینه مبتلا میشوند، پس اگر سوپ كلم دوست دارید، خوش به حالتان.
سعی نكنید دیگر مواد مغذی را از رژیمتان حذف كنید، پیام این مقاله آن نیست كه سبزی بخورید بلكه این است که «بیشتر سبزی بخورید» و آنها را درست با هم مخلوط كنید. هر خوراكی حاوی مقادیر متفاوتی ویتامین و آنتیاكسیدان است و اینها در كنار هم میتوانند عامل خوبی برای محافظت در برابر سرطان باشند. استفاده از مقدار زیادی میوه و سبزی احتمال ابتلا به سرطانهای ریه، گوارش، مری و روده را كاهش میدهد.
روغن گیاهی بزن به بدن!
این سوال كه آیا رژیم غذایی چربی نقش مهمی در ابتلا به سرطان سینه دارد خیلی وقت است كه محل اختلاف محققان شده است. چربیهای فرآوری شده و چربیهای اشباع مانند روغن جامد، دنبه و. . . نقش مهمی در بروز سرطان سینه دارند. محققان اروپایی به تازگی ارتباطی بین رژیم غذایی چربی و گیرنده پروژسترون مثبت كه شایعترین نوع سرطان سینه است، یافتهاند. متهم ردیف اول، چربیهای اشباع موجود در گوشت قرمز و لبنیات است. زنانی كه در این مطالعه بیشتر از این چربی استفاده كرده بودند 28 درصد بیشتر در خطر گیرندههای استروژن مثبت قرار داشتند تا آنهایی كه كمتر میخورند.
این نظریه قابل تامل است كه چربیهای اشباعشده سطح استروژن را بالا میبرند و در میزان زیاد میتوانند منجر به رساندن سوخت به تومورهایگیرنده استروژن مثبت شوند و این نخستین بار نیست كه چربیهای اشباع در بروز سرطان سینه خودنمایی میكنند. امسال دانشمندان هاروارد 90هزار زن را مورد مطالعه قرار دادند و گزارش كردند كه میزان مصرف زیاد گوشت قرمز در دوران نوجوانی با خطر ابتلا به سرطان سینه در بزرگسالی و بعد از یائسگی ارتباط دارد. یافتهها نشان میدهد كه كم كردن كلسترول راهی برای كاهش خطر سرطان سینه است، پس مصرف چربیهای ترانس را تا 10 درصد از كالری روزانهتان كم كنید.
استفاده از روغن و چربی گیاهان و سبزیها مانند روغن زیتون، روغن كانولا، آووكادو و آجیل به جای دیگر منابع چربیهای اشباع و برخی از چربیهای ترانس كه در سس مایونز، كره و شیرینی وجود دارد میتواند سطح كلسترول بد خون را پایین ببرد. بهتر است گوشت را با ماهی، ماكیان یا لوبیا جایگزین كنید. اجتناب از گوشتهای قرمز فرآوری شده خطر سرطان روده را هم كاهش میدهد.
به نوشیدنیهایتان اهمیتدهید
در میان انواع نوشیدنیهایی كه میتوانید مصرف كنید ما فقط آب را پیشنهاد میکنیم. نوشیدنیهای دیگر حتی آبمیوه هم به دلیل افزودنیهایی كه دارند به هیچ عنوان نوشیدنی مناسبی برای استفاده همیشگی محسوب نمیشوند، البته احتمال وجود افزودنی در نوع طبیعی و دستساز این آبمیوهها وجود ندارد. درنهایت بعد از آب میتوانید به قهوه هم فكر كنید. تحقیقات نشان داده احتمال ابتلا به سرطان سینه در زنانی كه روزانه یك لیوان قهوه مصرف میكنند كمتر از خانمهایی است كه اصلا در برنامه غذاییشان قهوه نمیخورند. محققان معتقدند اثر حفاظتی قهوه در سرطان سینه مربوط به فیتواستروژنهای موجود در این نوشیدنی است.
سویا بخورید اما نه زیاد!
از 10 نفر از دوستانتان درباره منافع سویا سوال كنید تا ببینید چه جوابهای متفاوتی خواهید شنید. شاید این جوابهای متفاوت به این دلیل باشد که لوبیای سویا، شیر سویا یا موادی كه حاوی سویا هستند زیاد خوشمزه نیستند. مطالعات نشان دادهاند كه مواد شیمیایی شبیه استروژن رشد سلولهای سرطان سینه را در حیوانات تحریك میكند، اما برخی مطالعات نشان میدهد كه این مورد درخصوص لوبیای سویا صادق نیست و این لوبیا چنین اثری ندارد و حتی ممكن است در این مورد به زنان كمك کند.
در سال 2012 مشخص شد مصرف متعادل این خوراكیهای حاوی سویا برای زنانی كه مبتلا به سرطان سینه هستندهم مفید است. خوردن 10 تا 20 میلیگرم از خوراكیهای حاوی سویا میتواند خطر ابتلا را كاهش دهد. تحقیقات نشان داده است اگر مصرف سویا بیشتر از 30 گرم در روز باشد، میتواند مشكلاتی ایجاد كند، بنابراین زیادهروی در مصرف آن هم مناسب نیست.
كالری دریافتی را محاسبه كنید
اگر فردی زمینه بروز سرطان سینه و البته مشكلات هورمونی مبنی بر ابتلا به سرطان سینه را داشته باشد با دریافت كالری زیاد خطر بروز سرطان سینه را بالا میبرد. زنانی كه بعد از یائسگی دچار اضافه وزن میشوند 50 درصد بیشتر در خطر ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. خبر خوب اینكه تغذیه از غذاهای كلیدی میتواند شما را لاغر نگه دارد و از سرطان پیشگیری كند، پس شرط تناسب اندام را فراموش نكنید.
سه راه پخت هوشمندانه
- مایكروفر را فراموش كنید: به هیچعنوان غذا را با مواد پلاستیكی در مایكروفر استفاده نكنید. حتی نباید غذای داغ را در ظروف پلاستیكی قرار دهید. متخصصان هشدار میدهند مواد شیمیایی شبهاستروژنی میتواند وارد غذای شما شود. پس حتما از پلاستیكهایی استفاده كنید كه عاری از بیسفنلA است.
- بخارپز كنید: روش درست آماده كردن مواد غذایی در پیشگیری از سرطان سینه موثر است. حالا كه قرار است مصرف كلم برای جلوگیری از سرطان سینه بیشتر شود بهتر است بدانید كلم را باید بخارپز كنید. در مقایسه روشهای پختوپز مانند جوشاندن، استفاده از مایكروفر و بخارپز دریافتیم بخارپز كردن به مدت پنج دقیقه بهترین روش برای حفظ این آنزیم است.
- گوشت را كبابی كنید: گوشت نازك و چیپسی حاوی هیدروكسیل آمین است كه میتواند با سرطان سینه مرتبط باشد. برای پختن گوشت بهتر است از روش كبابی كردن استفاده كنید اما مراقب باشید گوشت به صورت موضعی دچار سوختگی نشود چون میتواند باعث تولید مواد سرطانزا شود.
آجیل بیشتری بخورید
همانطور كه گفته شده هورمون استروژن در ابتلا به سرطان سینه و حتی تحریك برخی تومورهای سینه عامل مهمی به حساب میآید. گردو با كمك استرولهای گیاهی خودگیرندههای استروژن را مهار كرده و با مكانیسم ویژهای میتواند از سرطان سینه پیشگیری كند. براساس تحقیقات مختلفی كه انجام شده، مصرف روزانه گردو سرعت رشد سرطان سینه را تا 50درصد كم میكند.
حتی در صورت وجود تومور در سینه این خوراكی میتواند رشد تومور را به تاخیر بیندازد. مصرف گردو در كاهش احتمال بروز این سرطان حتی در افرادی كه زمینه مستعد ژنتیك برای ابتلا به این سرطان دارند هم تاثیر زیادی دارد پس بهتر است روزانه بهطور متوسط 30 تا 60گرم گردو را در رژیم غذاییتان قرار دهید.