فرقی نمیكند كه نخستین كارگردان زن ایران باشی یا یكی از آشناترین صداهایی كه از رادیو و تلویزیون شنیده میشود. برای پذیرایی از بیماری جانكاه آلزایمر، مغز شهلا ریاحی، بازیگری كه چهرهاش از خاطر نسل ما محو نمیشود، همانقدر آماده است كه بدن فهیمه راستكار كه صدایش از گوشمان بیرون نمیرود.
پای فراموشی كشندهای كه اسمش را آلزایمر گذاشتهاند، به خانه هنرمندان هم باز شده و حتی اگر خبر ابتلای فردوس كاویانی به این بیماری چیزی جز شایعه نباشد، آنقدر نامش بر سر زبانها افتاده كه از دچار شدن به آن هراس داشته باشیم. محققان میگویند ابتلا به زوال عقل از نوع آلزایمریاش، حاصل سبك زندگیای است كه آدمها انتخاب میكنند. آنها در بررسیهایشان متهمان اصلی دچار شدن به این بیماری را شناسایی كردهاند؛ متهمانی كه در این مطلب به شما معرفی میكنیم تا با فاصله گرفتن از آنها، مغزتان را در برابر فراموشی بیمه كنید.
حسود هستید؟
تنها دوستانتان یكییكی از شما فاصله نمیگیرند و رابطه میان شما و همسرتان شكرآب نمیشود. محققان میگویند آدمهای حسود علاوه بر تنهایی، خطر ابتلا به آلزایمر را به جان میخرند. دیلیمیل نوشته است كه زنان حسودی كه چشم دیدن موفقیتهای دیگران را ندارند، دوبرابر بیشتر از زنان دیگر به آلزایمر مبتلا میشوند. به گفته پژوهشگران، عصبی بودن و در گروه خجالتیها جا گرفتن و درونگرایی، از ویژگیهایی هستند كه ریسك ابتلا به این بیماری را بالا میبرند. این درحالی است كه زنان برونگرا كمتر به آلزایمر گرفتار میشوند و بهدلیل اینكه استرسهایشان را بیرون میریزند و در خود نگه نمیدارند و مغزشان سالمتر میماند.
مام میزنید؟
به خیال خودتان اصول بهداشت را رعایت میكنید و با استفاده هر روزه از مامهای ضدعرق نمیگذارید بوی بد عرقتان كسی را آزار دهد؟ محققان میگویند به این شكل بهداشت را رعایت كردن مغز شما را از كار میاندازد. به نوشته ساینس دیلی، محققان دریافتهاند كه وارد شدن آلومینیوم به بدن، خطر ابتلا به آلزایمر را بالا میبرد و براساس پژوهشهای آنها، نمكهای آلومینیوم كه در ضدعرقها وجود دارند، با وارد شدن به بدن میتوانند افراد را به این بیماری مبتلا كنند. محققان هنوز مطمئن نیستند كه استفاده از مام علت ابتلا به آلزایمر است اما بررسیهایشان نشان میدهد كه همبستگی آماری میان این دو
وجود دارد.
سیگاری هستید؟
نمیخواهیم از سرطانزا بودن سیگار صحبت كنیم یا بگوییم كه چهرهتان با سیگاری شدن پیر میشود. صحبت امروز ما درمورد پیری مغز است. محققان میگویند مغز سیگاریها زودتر از افرادی كه با دخانیات میانهای ندارند، پیر میشود و احتمال دچار شدن به آلزایمر در میان این افراد بیشتر است. به نوشته تلگراف، پزشكان بر این باورند كه گذشته از اعتیاد به سیگار، قرار داشتن در معرض دود آن هم میتواند چنین خطری را ایجاد كند. پس اگر هوای مغزتان را ندارید، حداقل به فكر كسانی باشید كه هر روز دودی كه از دهان شما خارج میشود را تنفس میكنند.
مرد آهنین هستید؟
به بالا بودن ذخیره آهن بدنتان افتخار نكنید و اگر متخصص برایتان قرص مكمل آهن تجویز نكرده، بیهوده با خوردن این قرصها خودتان را تقویت نكنید. محققان میگویند تجمع بیش از اندازه آهن در بدن میتواند یكی از دلایل دچار شدن به زوال عقل باشد. هلث نوشته مواد معدنی با تجمع در بدن میتوانند بیماریهای مختلفی را ایجاد كنند و از میان آنها، آهن با جمع شدن در هیپوكامپ میتواند به بافتهای مغز آسیب بزند و زمینهساز ابتلا به آلزایمر شود. شاید به همین دلیل هم هست كه محققان میگویند بیش از اندازه خوردن گوشت قرمز میتواند آلزایمر را به جان شما بیندازد. پس اگر میخواهید احتمال ابتلایتان به این بیماری را كم كنید، از بهاندازه بودن ذخیره آهن بدنتان مطمئن شوید.
فضانورد هستید؟
اگر آنقدر نبوغ یا ثروت نداشتهاید كه به فضا اعزام شوید، خدا را شكر كنید. چون چنین سفر هیجانانگیزی میتوانست پایان زندگی مغز شما باشد چراكه محققان ثابت كردهاند رفتن به ماموریتهای فضایی میتواند با خطر ابتلا به زوال عقل همراه باشد. خبرگزاری مهر از زبان متخصصان دانشگاه روچستر نوشته است مشكلات شناختی یكی از هدیههایی است كه فضانوردان با فاصله گرفتن از زمین آن را دریافت میكنند. این پژوهشگران ادعا میكنند كه هرچه یك فضانورد بیشتر در اعماق فضا بماند، خطر ابتلایش به این بیماری بیشتر میشود.
دیابت دارید؟
افسرده بودن یا ابتلا به دیابت هم از دیگر مشكلاتی است كه میتواند شما را گرفتار آلزایمر كه یكی از انواع زوال عقل است كند، به همین دلیل محققان میگویند با پیشگیری از این دو بیماری تا اندازه زیادی میتوان افراد را در برابر زوال عقل بیمه كرد. به نوشته بیبیسی، چاقی مفرط، فشار خون و كلسترول بالا هم در ابتلا به این بیماری دخیل هستند اما افسردگی و دیابت آنقدر در مبتلا شدن به این بیماری نقش دارند كه با حذفشان میتوان امید داشت كه 21درصد از شمار مبتلایان به آلزایمر در جهان كاسته شود، این درحالی است كه تنها 7درصد قربانیان آلزایمر بهدلیل داشتن ژن این بیماری به آن دچار میشوند.
GPS خریدهاید؟
تنها پیچیدن در یك خیابان اشتباه در تهران شلوغ كافی است تا راهتان چند ساعت دورتر شود؛ شاید همین واقعیت دلیل پناه بردن بسیاری از افراد به موقعیتیابهای ماهوارهای یا «جیپیاس»ها باشد اما محققان این بار هم میگویند كه تكنولوژی همیشه در كنار خدمتهایی كه به ما میكند، بانی خیانتهایی هم هست. برای مثال همین «جیپیاسها» گرچه موقعیتیابی در یك شهر شلوغ را برایتان آسان میكنند، اما میتوانند باعث مبتلا شدنتان به آلزایمر هم شوند. «اماسان» نوشته کسانی كه زحمت بهخاطر سپردن مسیر راه به خود نمیدهند و برای یافتن موقعیتهای تازه تلاش نمیكنند، باعث تحلیل رفتن هیپوكامپ مغز خود و در نتیجه ابتلا به آلزایمر میشوند.
بد خواب هستید؟
هر چه درمورد بیماریهایی كه بهدلیل بدخوابی به جان شما میافتند بگوییم، كم گفتهایم؛ از ابتلا به افسردگی گرفته تا چاقی و دیابت حتی دچار شدن به بیماری آلزایمر! محققان كشف كردهاند كسانی كه به اختلالات خواب دچار هستند، بیشتر در خطر ابتلا به زوال عقل قرار دارند.
از نظر محققان شاید این عامل، از شایعترین عوامل دچار شدن به این بیماری باشد و باتوجه به بررسیهای آنها افرادی كه نمیتوانند 7، 8 ساعت از شب را با آرامش بخوابند، دیر یا زود به این بیماری مبتلا میشوند.
ژنهایتان ناسازگار است؟
پژوهشگران دانشگاه كالیفرنیا میگویند درست است كه شكستهای عاطفی یا سكته مغزی به بروز آلزایمر كمك میكنند، اما یكی از مهمترین دلایلی كه زمینهساز این بیماری میشود، در بررسیهای آنها گفته شده كه زنان بعد از 60سالگی به خطر ابتلا با این مشكل دست و پنجه نرم میكنند و درحالی كه از هر 11 مرد یك نفر در این سن گرفتار آلزایمر میشود، از هر 6 زن یك نفر بعد از 60سالگی به این بیماری دچار میشود.
فراموش نکنید که . . .
افسرده بودن یا ابتلا به دیابت هم از مشكلاتی است كه میتواند شما را گرفتار آلزایمر كه یكی از انواع زوال عقل است كند
با پیر مغزی بجنگید
در سال 2013 44میلیون نفر در جهان به آلزایمر مبتلا بودند و این بیماری، هر چهار ثانیه یك نفر دیگر را به جمع قربانیانش وارد میكرد. در ایران هم هر 12دقیقه، یك نفر به آلزایمر مبتلا میشود، اما محققان میگویند با رعایت این نكات میتوان تا اندازهای راه را برای ورود این بیماری بست:
زعفران بخورید
یكی از مراكز زیرنظر دانشكده علوم پزشكی دانشگاه تهران اعلام كرده كه با مصرف زعفران نه تنها میتوان از ابتلا به آلزایمر جلوگیری كرد، بلكه میتوان علائم بیماران مبتلا شده را هم كاهش داد.
دارچینی شوید
انگار ادویهها بیشتر از هر چیز میتوانند مغز را در برابر آلزایمر مقاوم كنند. محققان میگویند اگر دارچین را چاشنی غذایتان كنید، احتمال اینكه به جمع چند صد هزار آلزایمری ایران وارد شوید، بالا نخواهد بود.
دو زبانه شوید
حتما شما هم شنیدهاید كه تحصیل در مدارج بالای علمی میتواند خطر ابتلا به آلزایمر را پایین بیاورد؛ این را هم بدانید كه تحقیقات ثابت كردهاند یاد گرفتن یك زبان جدید، میتواند خطر دچار شدن به این بیماری را كمتر كند یا خطر ابتلا به آن را چهار سال به تعویق بیندازد.
به فرزندتان شیر دهید
شیر مادر خوردن نوزادان بازی دو سر برد است، یعنی هم نوزاد تا بزرگسالی در برابر بسیاری از بیماریها مقاوم میشود و هم مادر نفع زیادی با این فداكاری به سلامتش میرساند. محققان میگویند مادرانی كه به نوزادشان شیر خود را میدهند، كمتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند.