فشار خون بالا در بچه ها زمانی تشخیص داده می شود که فشار خون یک کودک از 95 درصد کودکان هم سن، همجنس و هم قد خودش بالاتر باشد.
از آنجایی که بچه ها همواره در حال رشد و تکامل هستند، نمی توانیم مانند بزرگترها برای آنها حد ثابتی از فشار خون را در نظر بگیریم و نمی توانیم بگوییم فشار بالاتر از این حد فشار خون بالا در نظر گرفته می شود.
اما فشار خون بالا در کودکان کمتر از 10 سال معمولا به دلیل وجود یک مشکل بالینی دیگر ایجاد می شود.
فشار خون بالا در بچه ها می تواند دلایلی مشابه فشار خون بالا در بزرگسالان داشته باشد، مانند چاقی، مصرف زیاد نمک و یا نداشتن فعالیت بدنی.
اگرچه تغییرات سبک زندگی مشابه برنامه غذایی و فعالیت بدنی می تواند بر فشار خون تاثیر بگذارد و به کاهش آن کمک کند، اما برای بیشتر بچه های مبتلا به فشار خون، درمان های بالینی ضروری خواهد بود.
علائم فشار خون بالا در کودکان
متاسفانه فشار خون بالا در کودکان معمولا علامت خاصی ندارد.
این مشکل معمولا زمانی تشخیص داده می شود که یک کودک به دلیل ابتلا به یک بیماری مثل سرماخوردگی به پزشک مراجعه کند و پزشک هنگام بررسی علائم حیاتی کودک، به وجود این فشار خون بالا پی می برد.
علت فشار خون بالا در کودکان
فشار خون بالا در کودکان کوچک تر معمولا ناشی از وجود یک بیماری جدی مانند بیماری قلبی، بیماری کلیوی، ناهنجاری ژنتیکی و یا اختلالات هورمونی است.
در کودکان بزرگ تر، فشار خون می تواند ناشی از چاقی و برنامه غلط غذایی باشد.
عوامل خطر فشار خون بالا در کودکان
خطر ابتلا به فشار خون بالا در کودکان به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله وضعیت سلامتی کودک و بیماری های او، ژنتیک کودک و سابقه خانوادگی ابتلا به فشار خون، روش زندگی و برنامه غذایی کودک.
اما به طور کلی فشار خون بالا دو نوع است:
1- فشار خون بالای اولیه
فشار خون بالای اولیه به خودی خود ایجاد می شود و بیماری خاصی موجب آن نمی شود.
این فشار خون بیشتر در کودکان بزرگ تر دیده می شود و از عوامل خطر ابتلا به آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- چاقی (BMI بالاتر از 25)
- سابقه خانوادگی ابتلا به فشار خون بالا
- ابتلا به دیابت نوع دو، یا قند خون ناشتای بالا
- کلسترول و تری گلیسرید خون بالا
2- فشار خون بالای ثانویه
آن نوع فشار خونی را می گویند که بیماری خاصی زمینه ساز آن باشد. همانطور که گفتیم این نوع فشار خون در بچه های کوچک شایع تر است و بیماری های زیر می توانند علت بروز آن باشند:
- بیماری کلیوی مزمن
- بیماری پلی کیستیک کلیه
- مشکلات قلبی
- ناهنجاری های غده آدرنال
- اختلالاتی که بر کلیه ها تاثیر می گذارد، مانند لوپوس
- پرکاری تیروئید
- تنگ شدن شریان های کلیوی
عوارض فشار خون بالا در کودکان
در کودکان مبتلا به فشار خون بالا، احتمال تداوم این بیماری تا دوران بزرگسالی و ابتلا به فشار خون بالای بزرگسالی با وجود اقدامات درمانی وجود دارد.
یکی از شایع ترین عوارض فشار خون بالا در بچه ها، ابتلا به آپنه خواب است، شرایطی که در آن تنفس طبیعی کودک در خواب دچار اختلال می شود، خروپف می کند و گاهی از تنگی نفس در خواب می پرد.
پس لازم است به وضعیت نفس کشیدن کودکتان در خواب نیز توجه کنید. کودکانی که اختلالات تنفسی در خواب مانند آپنه خواب برای آنها تشخیص داده می شود، معمولا مبتلا به مشکل فشار خون نیز هستند، مخصوصا آن دسته از کودکان که چاق می باشند.
اگر این فشار خون بالا تا دوران بزرگسالی ادامه یابد (اتفاقی که گفتیم معمولا می افتد)، کودک شما در معرض ابتلا به بیماری های زیر خواهد بود:
- سکته
- حمله قلبی
- نارسایی قلبی
- بیماری کلیوی
لازم است بدانید که
از سن سه سالگی به بعد فشار خون بچه ها نیز مانند بزرگسالان باید به طور مکرر بررسی شود.
البته در مواردی که کودک شما در معرض خطر بالای ابتلا به فشار خون قرار دارد، بررسی فشار خون باید از همان بدو تولد به طور مکرر انجام شود، مانند زمانی که کودک زودتر از موعد به دنیا می آید، کم وزن به دنیا می آید، مبتلا به بیماری های احتقانی قلب و یا مشکلات کلیوی مادرزادی باشد.