معرفی سبک معماری های‌تک با کمک اولین بنای ساخته شده به این سبک: مرکز فرهنگی هنری ژرژ پمپیدو

در دهه‌ی هشتاد میلادی، محله‌ی بوبرگ (Beabourg) پاریس شاهد ساخت بنایی بود که چهره‌ی پاریس را برای همیشه تغییر داد و آغازگر و معرف سبک کاملاً جدیدی در معماری معاصر غرب شد.
 

در سال 1969، پمپیدو _رئیس جمهور وقت فرانسه_  تصمیم گرفت یک مرکز چند‌منظوره فرهنگی در منطقه بوبرگ پاریس بسازد. این بنا قرار بود یک کتابخانه با بیشترین ظرفیت بازدید کننده در کل پاریس باشد و جایگزین موزه‌ی ملی که به دلیل کمبود منابع و فضا متروکه شده بود، شود و چندی بعد یک مرکز آفرینش موسیقی هم به آن اضافه شد.
 

برای طراحی مرکز پمپیدو (Centre pompidou) مسابقه ای بین‌المللی برگزار شد و در سال 1971 دو معمار جوان ایتالیایی به نام ریچارد راجرز (Richard Rogers) و رنزو پیانو (Renzo Piano) ساکن ایتالیا در مسابقه طرح ساختمان مرکز ژرژ پمپیدو در پاریس بین 681 شرکت کننده برنده اعلام شدند.
 

اولین ساختمان ساخته شده به سبک های‌تک (High-tech) بیش از هر چیز شبیه به اسکلت بدون پوست و گوشت یک جانور بود. به نظر پیشگامان معماری های تک، روح زمان (zeitgeist) ما تکنولوژی پیشرفته است. از نظر آنها معماری هم یکی از اقلام صنعتی مثل موبایل و لپ‌تاب است پس باید شیوه ها، مصالح و تکنولوژی جدید در همه‌‌ی ظواهر آن بروز پیدا کند. ساختمان های سبک های‌تک سمبلی از تکنولوژی هستند و نمی‌شود گفت فقط از آن به ساده‌ترین و مفید‌ترین شکل ممکن استفاده می‌کنند. در مقایسه با ساختمان‌های ساخته شده در مدرنیسم اولیه ساختمان‌های های‌تک واقعاً ماشین هستند، هم از ماشین الهام می‌گیرند و هم از تکنولوژی های آن استفاده می‌کنند. شباهت به ماشین برای این معماران یک کنایه نیست بلکه به واقعیت تبدیل شده است.

مرکز فرهنگی هنری ژرژ پمپیدو

رهبران این سبک، معماران بزرگی چون نورمن فاستر (Norman Foster) ، ریچارد راجرز، نیکولاس گریمشاو (Nickolas Grimshaw) و مایکل هاپکینز (Micheal Hopkins) هستند.

اصول فکری و طراحی معماری های‌تک را می‌توان در ده مورد خلاصه کرد:

1.بینش پوزیتیویسم به معنی خوشبینی به علم و پیشرفت علمی و تکنیکی
 

در دهه هفتاد هنوز آرمان‌های مدرنیسم و معماری بین‌الملل شکستی قطعی در پروت‌ایگو نخورده بودند. اما از همان دوران هم مشخص بود که ایده‌آل هایی که اساتید بزرگی مثل لکوربوزیه، میس وندروهه و رایت تصویر کرده بودند نتایجی که از آنها انتظار می‌رفت را در بر ندارند با این حال رویکرد معماری های‌تک به تکنولوژی خوشبینانه است و معتقدند که اگر با یک روش استفاده از تکنولوژی موفق به پاسخگویی به مسائل روز بشر نشدند حتما با روشی دیگر موفق خواهند شد. برای این معماران پاسخ همیشه در تکنولوژی ست به همین دلیل در بناهایی که طراحی می‌کنند از جدید‌ترین تکنولوژی ها استفاده می‌کنند حتی اگر استفاده از مصالح و روش‌های سنتی ارزان‌تر و بهینه تر باشد.

2.نمایش تکنولوژی به عنوان عصاره و دستاورد عصر جدید
 

استفاده از تکنولوژی روز به تنهایی برای معماران های‌تک کافی نیست آنها دوست دارند تکنولوژی را در ساختمان‌هایشان فریاد بزنند.

3.نمایش پروسه ساخت
 

اگر قطعات یک اتومبیل را از هم باز کنید با داشتن نقشه‌ها و دانش کافی می‌توانید آن‌ها را دوباه کنار هم بچینید اما اگر قطعات یک ساختمان را از هم جدا کنیم آسیب زیادی به هر بخش وارد می ‌شد چون اجزا آن کاملا به هم دوخته شده اند و در نهایت با سر‌هم کردن بنا چیزی بیشتر از یک چینی شکسته بندی شده دستگیرمان نخواهد شد. بنای ازهم باز شده قابل استفاده مجدد نیست اما یک ماشین را بار‌ها و بارها می توان از هم گشود و سر هم کرد شاید وسوسه همین باز کردن بنا‌ها و در جای دیگر برپا کردنشان معماران را وادار کرد از ماشیت ها الهام بگیرند. ساختمان های های‌تک که معمارانشان به ماشین‌ها چشم دوخته اند، قابل تجزیه به اجزای خود هستند به همین دلیل نمایشگر روش ساخت خود می باشند و به این وسیله بیشتر و بیشتر به شباهتشان به ماشین‌ها تاکید می‌کنند.
 

4.شفاف نمودن و لایه لایه کردن و نمایش حرکت در ساختمان‌ها:
 

در مرکز ژرژ پمپیدو مسیر‌های حرکتی کاملا در نمای ساختمان شکل گرفته اند. باکس های پله مثل لوله های رنگی بزرگی هستند که بازدید کنندگان می‌توانند از داخل آن شهر پاریس را تماشا کنند. همچنین شکل این لوله ها، که به رنگ قرمز هستند، کاملا شبیه داکت‌های تاسیساتی و لوله‌های فاضلاب است که با رنگ‌های دیگر به نمای ساختمان آمده اند. در نتیجه حرکت در ساختمان کاملاً جلوی چشمان بینندگان قرار گرفته است.
 

5.نمایش ساختار و اجزا درون بنا در نمای ساختمان

ریچارد راجرز در مصاحبه ای با شبکه‌ی بی بی سی می‌گوید: "ایده هایی که ما معماری می‌کنیم، از خیلی لحاظ ریشه در باور‌های ما دارد و به این ربط پیدا می‌کند که ما ساختمان را مثل یک کتاب بخوانیم. برای این که ساختمانی خوانا باشد باید جریان ساخت در آن قابل رویت باشد. این شیوه ایست که ما معماری می کنیم و معتقدیم این شیوه در گذشته هم مورد استفاده قرار می‌گرفته است. علم همه‌ی ما را به هیجان می‌اورد.ما معماران عقیده داریم که قرن حاضر قرن علم است."

در واقع ریچارد راجرز ساختمان را به یک گزارش کار یا گزارش آزمایشگاه کاملاً علمی تشبیه می‌کند که آنقدر شفاف نوشته شده است که هر محقق و دانشمندی در هر زمان و مکانی با نگاه کردن به آن می تواند آن آزمایش یا فرآیند علمی را طی کند. بنای ایده آل او بنایی بدون روز و راز است. بنایی قابل تکرار، محاسبه و بازسازی.

 

پنهان نکردن سازه برای خوانایی بیشتر