هرچند وقت یک بار خبرهایی منتشر می‌شود مبنی براینکه دختری از لنز رنگی استفاده کرده و کور شده است! اما آیا واقعا چنین چیزی امکان‌پذیر است یا این اخبار اغراق شده هستند؟ آیا لنز به خودی خود وسیله مضری است یا مقصر ما هستیم که از آن درست استفاده نمی‌کنیم؟

لنزهای نرم مراقبت بیشتری لازم دارند

لنزهای تماسی به 2 گروه تقسیم می‌شوند: لنزهای تماسی نرم یا سافت لنز و لنزهای تماسی سخت یا هارد لنز. هارد لنزها بیشتر برای اصلاح آستیگماتیسم یا کسانی که برای مثال قوز قرنیه دارند و نمی‌توانند از عینک استفاده کنند، کاربرد دارند. با توجه به اینکه لنز داخل چشم گذاشته می‌شود، مهم‌ترین مسئله، رعایت بهداشت است. لنزهای نرم که مشتری بیشتری دارند به مراقبت و بهداشت بیشتری هم نیاز دارند زیرا داخل این لنزها یک مقدار آب است. پس اگر آلوده شوند به راحتی میکروب در آنها رشد شود و می‌توانند در شرایطی این عفونت را به چشم منتقل کنند.

عفونت چگونه اتفاق می‌افتد؟

تقریبا بیشتر بیمارانی که به دنبال استفاده از لنز دچار عفونت چشمی می‌شوند، افرادی هستند که رفتارهای غلط با لنز داشته‌اند. درمقابل آن، تعداد زیادی از افراد سالیان سال است که از لنز استفاده می‌کنند اما هیچ مشکلی برایشان ایجاد نشده است چون بهداشت را رعایت کرده‌اند، آموزش صحیح را فراگرفته‌اند و از مواد ضدعفونی‌کننده مخصوص لنز به موقع استفاده کرده‌اند. کسانی که با لنز دچار عفونت می‌شوند اکثرا یا با لنز خوابیده‌اند یا شنا و حمام کرده‌اند یا با دست کثیف لنز گذاشته‌اند یا از مواد ضدعفونی‌کننده لنز استفاده نکرده‌اند یا متاسفانه لنزهای زیبایی را از مراکز غیر پزشکی مانند آرایشگاه‌ها، فروشگاه‌ها، سوپرمارکت‌ها و داروخانه‌ها تهیه کرده‌اند که در این مکان‌ها بیمار آموزش صحیح درمورد استفاده از لنز را فرانمی‌گیرد.

استفاده لنز مشترک مثل مسواک مشترک است!

استفاده از لنز مشترک دقیقا مثل این است که شما از مسواک فرد دیگری استفاده کنید! لنز با اشک در تماس است و اشک بسیاری از عفونت‌ها حتی هپاتیت را می‌تواند انتقال دهد. لنزها بعد از اینکه از چشم درآورده می‌شوند باید با سرم نمکی شسته شوند و در داخل ظرف لنز که حاوی محلول ضدعفونی‌کننده لنز است، قرار بگیرند. خیلی اوقات وقتی از بیمارانی که دچار عفونت شده‌اند سؤال می‌کنیم، می‌گویند که ما لنز را در سرم نگه می‌داریم. درحالی که سرم، محلول ضد عفونی‌کننده لنز نیست و فقط شست‌وشو دهنده لنز است. لنز بعد از شست‌وشو با سرم نمکی باید حداقل 5 ساعت در محلول ضدعفونی‌کننده قرار بگیرد.

اگر لنز از دست تان افتاد ...

فردی که می‌خواهد لنز بگذارد باید روی یک میز حوله تمیز پهن کرده و ظرف لنز را کنار آن بگذارد. سپس دوبار دستانش را با آب و صابون شست‌وشو دهد و بعد لنز بگذارد. نه اینکه جلوی آینه دستشویی بایستد زیرا ممکن است لنز از دستش بیفتد و آلوده شود. اگر لنز روی یک محیط آلوده بیفتد باید دوباره کاملا شست‌وشو داده شود و حداقل برای 5 ساعت درون محلول ضدعفونی‌کننده قرار بگیرد. اگر هم لنز داخل لوله سینک رفت آن را رها کنید! گاهی اوقات بیماران لوله سینک را باز می‌کنند تا لنز را پیدا کنند و از میان آن همه آلودگی در بیاورند. اگر لنز سخت باشد به دلیل اینکه آب ندارد ممکن است بتوان پس از افتادن روی زمین و... آن را با صابون مایع یا شامپو تمیز کرد اما لنزهای نرم به این روش تمیز نمی‌شود زیرا عفونت را به داخل خودشان می‌کشند.

موقع شنا و حمام لنز نگذارید

هنگام شنا نباید از هیچ نوع لنزی استفاده کرد مگر اینکه عینک شنا مخصوص باشد و کاملا روی صورت فیکس شود. موقع استحمام نیز نباید لنز گذاشت. بیشتر آب‌هایی که در استخرها یا در شیر آب و دستشویی جریان دارند آلوده به نوعی انگل به اسم اكانتاموبا هستند. الان یکی از مهم‌ترین عفونت‌های قرنیه به دنبال مصرف غیربهداشتی لنز، عفونت و زخم قرنیه‌ای حاصل از این انگل است. درمان این عفونت طولانی است و معمولا چند ماه طول می‌کشد. اگر زخم و عفونت قرنیه کنترل و درمان نشود متاسفانه حتی ممکن است قرنیه را سوراخ کند و به داخل چشم برود. از طرفی وقتی زخم‌های قرنیه خیلی عمیق می‌شوند ممکن است از خودشان لک‌هایی به جای بگذارند و فرد را نیازمند عمل پیوند قرنیه کنند. البته این موضوع خیلی شایع نیست اما اگر اتفاق بیفتند فاجعه است.

لنز را فقط از پزشک بخرید

شاید بپرسید چرا بیشتر عفونت‌ها با لنز رنگی اتفاق می‌افتند؟ این موضوع به خاطر رنگی بودن لنز نیست بلکه افرادی که از لنز رنگی استفاده می‌کنند معمولا این لنزها را از مراکز غیرپزشکی تهیه می‌کنند و آموزش لازم را نمی‌بینند. حتی برخی از این لنزها را از آرایشگاه‌ها کرایه می‌کنند و روز بعد باز می‌گردانند! در مقابل، کسانی که عیب انکساری دارند و از لنزهای رنگی هم استفاده می‌کنند چون مجبورند این لنزها را از پزشک تهیه کنند معمولا آموزش لازم را می‌بینند و کمتر دچار عفونت می‌شوند.

حرارت لنز را آب می‌کند!

لنز ماده‌ای است که در حرارت بالا می‌تواند تغییر شکل بدهد و حتی به سطح قرنیه بچسبد زیرا مثل پلاستیک است و در حرارت آب می‌شود. بنابراین اگر صورت‌تان را به حرارت شدید نزدیک کنید ممکن است لنزتان خراب شود. استفاده از سونای مرطوب نیز همان خطرات استحمام و استخر را دارد. سونای خشک هم اگر دما خیلی بالا باشد می‌تواند لنز را خراب کند.

کور شدن با لنز نو حقیقت دارد؟!

خیلی بعید است که لنز برای اولین بار باز و با رعایت بهداشت کامل گذاشته شود و فرد دچار مشکل شود. مگر اینکه توسط شرکت‌های معتبر تهیه نشده باشد یا تاریخ گذشته باشد و محلولی که لنز در آن قرار دارد، آلوده باشد. اما با این حال وقتی قرنیه کاملا سالم است به راحتی این عفونت را نمی‌گیرد. همچنین اگر فرد با لنز بخوابد از آنجایی که اکسیژن کافی به قرنیه نمی‌رسد ممکن است قرنیه‌اش زخم شود و بعد میکروب روی آن بنشیند. درحال حاضر اکثر لنزهایی که در بازار موجود هستند معتبرند، به خصوص آنهایی که توسط پزشک تجویز می‌شوند.

تاریخ مصرف لنز را جدی بگیرید!

لنزها تاریخ مصرف‌های مختلفی دارند. اگر یک لنز روزانه است باید تا آخر روز دور انداخته شود. به همین ترتیب اگر لنز هفتگی یا ماهانه است باید تا آخر هفته یا ماه دور انداخته شود. برخی بیماران فکر می‌کنند اگر برای مثال از لنز ماهانه‌شان فقط چهار بار در ماه استفاده کنند می‌توانند آن را تا چند ماه دیگر نیز نگه دارند، در صورتی که این کار غلط است.

اگر دیر به دیر لنز می‌گذارید ...

جالب است بدانید بیمارانی که هر روز با رعایت بهداشت از لنز استفاده می‌کنند نسبت به کسانی که لنز را مدت زیادی نگهداری می‌کنند و دیر به دیر می‌گذارند، کمتر دچار عفونت می‌شوند زیرا این لنزها وقتی مدت‌ها در جا لنزی بی‌مصرف می‌مانند، محلول ضدعفونی کننده‌شان اثر خود را از دست می‌دهد و ممکن است آلوده شود. بنابراین کسانی که مرتب از لنز استفاده نمی‌کنند حتما باید حداقل 5 ساعت قبل از استفاده، مایع ضدعفونی کننده لنز را تعویض کنند.