ویروس موجودی بسیار ریزتر از میکروب است و با میکروسکوپ‌های معمولی قابل تشخیص نیست و بیشتر تشخیص‌ها درواقع از طریق آزمایش‌ یا میکروسکوپ الکترونیکی صورت می‌گیرند. در این‌جا به سه ویروس شایع که به چشم ها حمله می کنند، اشاره می‌کنیم.

1- تبخال

ویروسی که در بدن بسیاری از ما وجود دارد و شایع است. تمام افرادی که تبخال داشته‌اند این ویروس در بدنشان حاضر و آماده است و منتظر بیدار شدن است که بیدار شدن ویروس تبخال نیز توسط فشار عصبی، تب، اضطراب و بیماری صورت می‌گیرد و فرد پس از فعال شدن ویروس تبخال می‌زند.

حال همین ویروس تبخال متأسفانه در چشم برخی از افراد از جمله قرنیه ظاهر می‌شود که متاسفانه درمان سختی دارد و گاهی اوقات باعث می‌شود که جای حمله ویروسی یا جای زخم روی قرنیه چشم باقی بماند و هرگاه که این بیمار تحت‌تأثیر عوامل فشار روحی، روانی و بیماری‌های ذهنی قرار می‌گیرد، این ویروس می‌تواند روی چشم فعال شود و زخم دوباره عود کند.

این یکی از ویروس‌های خطرناک و مشکل‌آفرین است که نه‌تنها روی قرنیه چشم تأثیر می‌گذارد، بلکه درون چشم را نیز متأثر می‌کند.

2- آبله مرغان یا زونا

ویروس دیگر آبله مرغان یا زونا است که بیشتر روی پوست اثر می‌گذارد، ولی گاهی اوقات روی چشم تأثیر می‌گذارد.

علت آن است که هر جا رشته عصبی است، در جهت رشته‌های عصبی می‌تواند رشد کند و تکثیر شود و در حالتی‌ که فرد حالت جسمی مناسب دارد و سر حال است، در عقده‌های عصبی آماده می‌شود تا هنگامی که وضع سلامت شخص نامناسب بوده و سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود، دوباره حمله کرده و روی ملتحمه، قرنیه و درون چشم عوارضی ایجاد می‌کند و درمان سختی دارد.

در این دو ویروس گاهی که حمله ویروسی تکرار می‌‌شود و زخم روی قرنیه ایجاد می‌شود، کدورتی روی قرنیه ایجاد می‌‌شود که دید فرد مختل می‌شود و از همه بدتر این‌که معمولا مرکز قرنیه را در بر می‌گیرد و دید مستقیم فرد را متأثر می‌کند و گاهی نیاز به پیوند قرنیه برای بیمار ایجاد می‌شود.

گاهی قرنیه پیوندشده نیز به این ویروس‌ها مبتلا شده و مجددا تبخال روی قرنیه ایجاد شده و زخم می‌شود؛ چرا که این ویروس‌ها در عقده‌های عصبی آمادگی مبتلا کردن فرد را در هر شرایط مساعد دارند.

3- آنفلوآنزا

ویروس دیگر از گروه ویروس‌هایی مثل آنفلونزا است. این ویروس‌ها زمانی که فرد کسالت آنفلوانزایی پیدا می‌کند، می‌توانند در قرنیه تظاهرات داشته باشند و خود را نشان دهند که عوارض این نوع ویروس به اندازه تبخال نیست، ولی مدت طولانی یعنی از یک تا چند ماه می‌تواند آثاری روی چشم داشته باشد و فرد احساس ناآرامی و کسالت داشته باشد.

در مورد این ویروس توصیه می‌شود اعضای خانواده فرد مبتلا، با ترشحات چشمی فرد تماس نداشته باشند و حتی مادر نیز پس از تماس با ترشحات چشمی، دست خود را با آب و صابون بشوید تا به وی منتقل نشود، یا به چشم‌پزشکان مرتبط با این افراد توصیه می‌شود با شست‌وشوی دست‌ها، از خود محافظت کنند و به چشم‌ها دست نزنند تا گرفتار نشوند.

معمولا درمان بیماری‌های ویروسی چشم در مواردی مثل تبخال، خوردن داروهایی ضد ویروس است که در بازار موجود است و از همه مهم‌تر تقویت سیستم ایمنی بدن با مصرف ویتامین C و تقویت شخص می‌تواند کارگشا باشد.

نشانه‌های بیماری ویروسی این است که فرد احساس ناراحتی می‌کند، آبریزش چشم دارد و چشمش قرمز شده است و زمانی که فرد مراجعه می‌کند نشانه‌هایش به‌حدی واضح است که چشم‌پزشک ماهر، با یک نگاه متوجه بیماری می‌شود؛ بخصوص شکل تبخال که مشخص و براحتی قابل تشخیص است.

هرچه تشخیص زودتر صورت گیرد و زخم سطحی‌تر باشد معمولا به درمان بهتر پاسخ می‌دهد و زخم درمان و ترمیم می‌شود، اما هر چه زخم عمیق‌تر باشد آثاری که بر جای می‌گذارد، بیشتر است.

4- عفونت آدنو ویروسی چشم

عفونت بسیار قوی آدنو ویروسی چشم از جمله عفونت هایی است که به طور معمول همیشه گام به گام با سایر انواععفونت های چشمی در طی سال وجود دارد، اما در دو فصل تابستان و زمستان شیوع پیدا می کند.

این بیماری با سوزش و ورم پلک ها، قرمزی چشم و پوست پلک شروع شده و به شدت متورم می شود و خارج شدن ترشحات از چشم را به دنبال دارد.

ترشحات این بیماری چشمی از مایع مخاطی تا خونی می تواند باشد و حتی در آن سفیدی چشم ممکن است خونریزی شدید کند.

این بیماری چشمی بشدت واگیردار بوده و به راحتی از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است؛ به این دلیل رعایت نکردن اصول بهداشتی در مبتلایان می تواند سبب ابتلای تعداد زیادی از افراد سالم شود.

احتمال ابتلای اعضای خانواده فرد مبتلا به این بیماری بسیار زیاد است و در نفرات بعدی شدت ابتلا و علایم بیشتر خواهد بود.

دوره درمان اولیه این بیماری چشمی سه هفته و درمان ثانویه 9 ماه با توجه به شدت عارضه خواهد بود.

در انواع شدید آن که بیمار نسبت به بیماری خود بی توجه بوده و دیرتر به پزشک مراجعه کند، می تواند سطح قرنیه را لکه های مدوری شکل گرفته و مانع از دید و سبب تاری چشم شود که البته این عارضه با درمان نگهدارنده بین شش تا 9 ماه برطرف می شود.

درمان این بیماری از طریق مصرف قطره های ضد ویروس و ضد التهاب، قرص های درمان کننده این نوع عفونت و پمادهای موضعی چشمی زیر نظر چشم پزشک امکانپذیر است.

مصرف قطره های اشک مصنوعی بدون ماده نگهدارنده نیز در درمان این بیماری نقش موثری دارد.

رعایت کردن اصول بهداشتی بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری چشمی است.

استفاده از پارچه سفید بر روی بالش بیمار و ضدعفونی کردن و قرار دادن آن در معرض نور خورشید و شست و شوی مداوم دست ها با مواد شوینده برای پیشگیری از ابتلای افراد سالم یک خانواده به این بیماری موثر است.