مردها معمولا حتی زمانی که بیمار می‌شوند نیز به پزشک مراجعه نمی‌کند چه رسد به اینکه به آنها بگویید برای چکاپ نزد پزشک بروند!

خصیصه مشترک بسیاری از مردان است اما آنها باید بدانند که حساس بودن نسبت به وضعیت سلامتی و پیشگیری از بیماری‌ها تنها با چند آزمایش ساده در جوانی و میانسالی موجب می‌شود که در دوران پیری و سالمندی زمان خیلی کمتری را برای درمان بیماری‌های جدی و مزمن در مطب‌ها، درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها تلف کنند.

افراد با توجه به سن، وراثت و سابقه خانوادگی و همچنین عوامل مختلف تاثیرگذار در سبک زندگی در طول عمر خود نیاز به انجام برخی معاینات و آزمایشات سنجش سلامت دارند.

در این گزارش برخی آزمایشات و معاینات پزشکی ضروری برای مردان که نباید از آنها غفلت کرد و انجامشان را به تعویق انداخت به شرح زیر است:

آزمایش قند

شاید مادامی که علائم خطرزا نظیر کلسترول یا فشارخون بالا را نداشته و وزن متناسبی دارید، نیازی به انجام تست دیابت احساس نکنید اما برای بسیاری از مردان بالای 45 سال به ویژه آنهایی که اضافه وزن دارند، انجام یک آزمایش قندخون ناشتا یا تست هموگلوبین A1C بسیار مفید است. اداره بهداشت و خدمات درمانی ایالات متحده همچنین به افراد زیر 45 سال و دارای اضافه وزن که در اطرافیان آنها سابقه ابتلا به دیابت وجود دارد توصیه می‌کند که تست قندخون بدهند.

آزمایش قندخون ناشتا و A1C دو آزمایشی هستند که در مطب پزشکان نیز قابل انجامند. البته برای انجام آزمایش A1C نیازی به ناشتا بودن نیست اما در صورتی که دکتر بخواهد قند پلاسمای شما را اندازه‌گیری کند از شما می‌خواهد که به مدت هشت ساعت قبل از انجام این آزمایش از خوردن و آشامیدن هر چیزی غیر از آب خودداری کنید.

تست بیماری‌های مقاربتی

حتی در صورت نداشتن روابط جنسی کنترل‌نشده نیز انجام آزمایش خون برای بیماری‌های مقاربتی ضرری ندارد چراکه بسیاری از بیماری‌های مقاربتی برای سال‌ها بدون تشخیص باقی می‌مانند. به عنوان مثال افراد حتی ممکن است 10 سال بدون نشان دادن هیچ علائمی، ناقل بیماری ایدز باشند. گروه ضربت پیشگیری از بیماری‌های آمریکا توصیه می‌کند کلیه افراد 15 تا 65 سال دست‌کم یک بار نسبت به انجام آزمایش خون در زمینه تشخیص بیماری‌های مقاربتی اقدام کنند.

این آزمایش به ویژه در افرادی که روابط جنسی حفاظت نشده و پرخطر و یا سابقه تزریق مواد مخدر داشته یا خون اهدایی دریافت کرده‌اند، اهمیت بسیاری دارد. از سوی دیگر مرکز کنترل و پیشگیری امراض آمریکا (CDC) انجام آزمایش هپاتیت C را برای افراد متولد سال‌های 1945 تا 1965 میلادی ضروری می‌داند و اعلام می‌کند که این افراد حتی در صورت عدم مشاهده علایم این بیماری باید نسبت به آزمایش خون اقدام کنند. طبق آمار در بسیاری از موارد ابتلا به هپاتیت C در آمریکا افراد هیچ‌گونه علائمی مبنی بر ابتلا به این بیماری نداشته و یا نمی‌دانسته‌اند که علایم بیماری در آنها مربوط به هپاتیت C هستند.

اندازه‌گیری شاخص توده بدنی (BMI)

برای انجام این آزمایش نیاز به مراجعه به پزشک نیست. شما به راحتی می‌توانید با شاخص توده بدنی خود را با استفاده از اندازه‌گیری قد و وزن به دست آورید. بدون توجه به اینکه این سنجش توسط خودتان انجام می‌شود یا پزشک، فقط باید نسبت به این عدد بسیار دقیق باشید.

BMI بین 18.5 تا 24.9 به عنوان وزن طبیعی شناخته می‌شود. اگرچه این شیوه بدون نقص نیست و در برخی موارد افراد سالم را دارای اضافه وزن و بالعکس نشان می‌دهد اما بسیاری از پزشکان همچنان معتقدند که این شیوه برای سنجش سلامت کلی بدن مهم است.

آزمایش کلسترول

انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند مردان پس از 20 سالگی هر چهار یا شش ماه یک بار آزمایش کلسترول بدهند زیرا خطر بیماری‌های قلبی و عروقی در مردان بیش از زنان است و در این زمینه کلسترول معمولا نقش مهمی را ایفا می‌کند. با این حال پزشکان در صورت مشاهده عوامل خطرزا نظیر دیابت، استعمال دخانیات و فشارخون بالا ترجیح می‌دهند که شما زودتر این آزمایش خون را انجام دهید.

برای سنجش کلسترول، آزمایش خون انجام می‌شود که پزشکان توصیه می‌کنند حدود 9 تا 12 ساعت پیش از انجام آزمایش، چیزی نخورید. در آزمایش کلسترول، میزان کلی کلسترول، کلسترول خوب (HDL)، کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید اندازه‌گیری می‌شود. با توجه به نتایج این آزمایش، پزشک ممکن است برای شما رژیم غذایی خاصی را در نظر بگیرد یا داروی کاهنده کلسترول تجویز کند.

تست فشارخون

فشارخون بالا نیز مانند کلسترول بالا معمولا یک عارضه بدون نشانه است اما خوشبختانه آزمایش مربوط به فشارخون هم بدون درد است و هم سریع و با بالا زدن آستین و گرفتن نبض انجام می‌شود. توصیه می‌شود پس از سن 18 سالگی هر بار که نزد پزشک می‌روید، فشارخون خود را اندازه بگیرید.

اگر زیاد نزد پزشک نمی‌روید در صورتی که فشار شما آخرین بار بالای 12 روی هشت بود، دست‌کم دو سال یک بار یا حداقل سالی یک بار فشارخون خود را اندازه بگیرید. همچنین می‌توانید فشارخون خود را در هر مکانی مثل نمایشگاه‌های سلامت، داروخانه‌ها یا حتی منزل با استفاده از دستگاه‌های فشارخون اندازه بگیرید. در صورتی که فشارخون سیستولیک عدد 130 و فشار دیاستولیک عدد 85 را رد کند، پزشک توصیه می‌کند در شیوه زندگی فرد تغییراتی اعمال کنید. مثلا بیشتر ورزش کرده و مصرف نمک را محدود کنید. حتی ممکن است دکتر برای شما دارو تجویز کند.

کولونوسکوپی

بسیاری از مردان باید پس از ورود به 50 سالگی برای تشخیص سرطان روده بزرگ، اقدام و کولونوسکوپی انجام دهند اما افرادی که در خانواده خود سابقه ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند باید بسیار زودتر برای کولونوسکوپی اقدام کنند. اما دشوارترین مرحله انجام این آزمایش در واقع مرحله آمادگی پیش از انجام آن است که باید کل شکم خالی باشد.

به طوری که حتی دو تا سه روز پیش از آن، هیچ غذای جامدی نخورده و آب فراوان بنوشید و یا قرص‌های مسهل مصرف کنید. از آنجا که این عمل با بی‌حسی انجام می‌شود در طول کولونوسکوپی زیاد اذیت نمی‌شوید. اما خبر خوش این است که در صورت پیدا نشدن مورد مشکوک توسط پزشک دست‌کم تا 10 سال آینده نیاز به کولونوسکوپی ندارید.

معاینه پروستات

معاینات مربوط به سرطان پروستات نسبت به سایر سرطان‌ها بحث برانگیزتر است. برخی مطالعات نشان می‌دهد که این آزمایش گران و غیرضروری است و بسیاری از این آزمایشات بیشتر از اینکه مفید باشند، مضر هستند. با این حال توصیه می‌شود تمام مردان بالای 50 سال درباره فواید و مضرات این آزمایش برای آنها با پزشک مشورت کنند.

اگرچه آزمایش پروستات می‌تواند جان بسیاری را نجات دهد اما ممکن است در برخی موارد منتهی به نتایج اشتباه و منفی شود. همچنین از آنجا که بسیاری از سرطان‌های پروستات به کندی پیشرفت می‌کنند لذا برخی از مردان به ویژه مردان مسن از درمان‌های پرفشار این بیماری بهره نمی‌برند. تصمیم‌گیری نسبت به انجام آزمایش پروستات برعهده پزشک است.