همانطور که می دانید غده تیروئید غده ای کوچک در جلوی گردن است که هورمون هایی بسیار مهم و تنظیم کننده متابولیسم بدن ترشح می کند.گاهی در غده تیروئید، ندول ها و گره های کوچکی تشکیل می شوند که می توانند برای عملکرد طبیعی این غده خطرناک باشند. البته تمام ندول های تیروئیدی هم مضر نیستند، اما برخی از آنها می توانند سرطانی شده و به مرور کل غده تیروئید را درگیر کنند.
انواع سرطان تیروئید
انواع متعددی از سلول ها در غده تیروئید وجود دارند. پس انواع متعددی از سرطان ها می تواند با رشد غیر طبیعی این سلول ها ایجاد شود. در اینجا می خواهیم به چند نمونه از شایع ترین سرطان های تیروئید بپردازیم:
1- سرطان پاپیلاری (Papillary carcinoma)
این نوع سرطان، شایع ترین سرطان تیروئید است و برای 80 درصد مبتلایان به سرطان تیروئید سرطان پاپیلاری تشخیص داده می شود. روند پیشرفت این بیماری آهسته است و می تواند به مرور زمان دو لب تیروئید را درگیر کند. در بسیاری از موارد، این بیماری از غده تیروئید به گره های لنفاوی گردن نیز سرایت می کند و درصورت متوقف نشدن می توان به نقاط دیگر بدن نیز گسترش پیدا کند.
2- سرطان فولیکولی (Follicular carcinoma)
این نوع سرطان، دومین سرطان شایع تیروئید است و برای 10 درصد بیماران مبتلا به سرطان تیروئید، این نوع تشخیص داده می شود. این نوع سرطان تیروئید می تواند به ریه ها و استخوان ها گسترش پیدا کند و از سرطان پاپیلاری به مراتب جدی تر است.
3- سرطان مدولاری تیروئید (MTC)
این نوع کارسینوم در سلول های C تیروئید ریشه می دواند، سلول هایی که مسئول تولید و ترشح هورمون کلسی تونین هستند. این نوع سرطان چیزی حدود 5 درصد از انواع سرطان های تیروئید را شامل می شود، تشخیص و درمان آن معمولا سخت تر از انواع قبلی بوده و پیش آگهی بدتری نیز خواهد داشت.
4- کارسینوم سلول های هرتل (Hurthle cell carcinoma)
این نوع سرطان تیروئید فرم دیگری از سرطان فولیکولار است. تشخیص و درمان این نوع بیماری از انواع دیگر باز هم به مراتب سخت تر است، اما خوشبختانه شیوع بسیار کمی هم دارد. تنها حدود 4 درصد کل سرطان های تیروئید، کارسینوم سلول های هرتل تشخیص داده می شود.یک درصد باقی مانده به انواع نادر تر مانند کارسینوم آناپلاستیک، لنفوم تیروئیدی و غیره برمی گردد.سرطان تیروئید امروزه یکی از قابل درمان ترین و ساده ترین سرطان هاست. پس در صورت مواجهه با هر گونه علامت و یا شکی در خصوص ابتلا به این بیماری بهتر است با شروع هر چه سریع تر درمان، روند بهبودی خود را سرعت ببخشید.
به طور کلی
خوشبختانه تشخیص سرطان تیروئید به راحتی و بسیار موثر انجام می شود. از آنجایی که بیماری به کندی پیش می رود حتی در موارد شدید بیماری نیز معمولا پیشرفت جدی در بیماری رخ نداده و درمان معمولا موثر واقع می شود.صرف نظر از انواع آناپلاستیک سرطان تیروئید که خیلی هم نادر اند، سرطان تیروئید به ندرت کشنده خواهد بود. به طور کلی 97 درصد مبتلایان به سرطان های تیروئید به درمان پاسخ خواهند داد.
علامت های ابتلا به سرطان تیروئید
بر خلاف سایر بیماری های تیروئید مانند پرکاری و کم کاری تیروئید، سرطان تیروئید معمولا هیچ تاثیری بر میزان تولید هورمون های تیروئیدی نخواهد داشت.کم کاری و پر کاری تیروئید با تاثیر بر میزان تولید و ترشح هورمون های تیروئیدی بر وضعیت متابولیسم فرد تاثیرگذار خواهند بود و علامت هایی مانند استرس، افسردگی، افزایش یا کاهش وزن، بی حالی و یا برانگیختگی به بار می آورند.اما از آنجایی که سرطان تیروئید بر تولید هورمون های تیروئیدی تاثیری ندارد، علامت ها و نشانه های متفاوتی خواهد داشت:
- تورم و برجستگی در گردن
- مشکل در بلع
- اختلالات تنفسی
- خشن شدن و تغییر صدا
- سرفه های مکرر
- درد در ناحیه گلو و گردن
- ورم غدد لنفاوی
با این حال شدت و نوع علائم می تواند بسته به نوع سرطان با دیگری متفاوت باشد.
درمان های سرطان تیروئید
در بیشتر موارد، جراحی تیروئید برای درمان سرطان تیروئید ضروری خواهد بود. البته باز هم انتخاب روش جراحی و سایر راهکارهای درمانی به نوع بیماری و شدت پیشرفت آن وابسته است. به طور کلی روش های درمانی موجود از قرار زیر اند:
1- جراحی
مداخله جراحی با هدف برداشتن بافت های درگیر شده غده تیروئید انجام می پذیرد. در برخی موارد به دلیل گسترش سرطان به غدد لنفاوی، برخی گره های لنفاوی نیز ممکن است برداشته شوند.
2- پرتودرمانی
پرتو درمانی می تواند با استفاده از ید رایواکتیو یا به روش پرتودرمانی خارجی انجام شود. در روش اول یعنی همان استفاده از ید رادیو اکتیو، محلول ید رادیواکتیو به صورت مایع یا کپسول هایی بلعیده می شود. یدی که از این طریق وارد بدن می شود توسط غده تیروئید جذب خواهد شد. سپس با استفاده از پرتودرمانی سلول های سرطانی هدف گرفته شده و از بین خواهند رفت.
3- شیمی درمانی
اگرچه شیمی درمانی از مرسوم ترین روش های درمانی برای انواع سرطان هاست، اما در درمان سرطان تیروئید کمتر به کار برده می شود. البته در مواردی که روش های درمانی قبلی، جراحی و پرتودرمانی ما را به اهداف درمانی نرسانند و یا در مواردی که سرطان به بخش های دیگر از بدن نیز کشیده شود، شیمی درمانی می تواند بهترین راهکار درمانی در نظر گرفته می شود.اما به طور کلی بد نیست این را هم بگوییم، دیگر وقت آن رسیده از کلمه ی سرطان، ترس و وحشت نداشته باشیم.
با پیشرفت علم و فناوری های جدید دنیای پزشکی، امروزه تعداد بالایی از سرطان ها درمان هایی قطعی دارند.به جرات می توان گفت سرطان تیروئید امروزه یکی از قابل درمان ترین و ساده ترین سرطان هاست. پس در صورت مواجهه با هر گونه علامت و یا شکی در خصوص ابتلا به این بیماری بهتر است با شروع هر چه سریع تر درمان، روند بهبودی خود را سرعت ببخشید.