آیا ممکن است انجام درمانهای دندانپزشکی شما را در معرض خطر ابتلا به بیماری ایدز قرار دهد؟
در پاسخ به این پرسش باید راههای انتقال ویروس HIV (عامل بیماری ایدز) را با هم مرور کنیم:
تماس نامشروع جنسی، انتقال از مادر آلوده به جنین، انتقال از طریق خون آلوده، انتقال از معتادان تزریقی.
با توجه به شرایط محیط دندانپزشکی، تنها راههای احتمالی برای ابتلای شما به این ویروس، ورود ویروس از راه تماس وسیله آلوده با خون یا منبع داخلی بدن شما است. در این میان آگاهی شما از آنچه در پشت پرده مطبهای دندانپزشکی می‌گذرد می‌تواند اطمینان شما را در مورد عدم ابتلا به این ویروس جلب کند یا برعکس، خاطرتان را کاملاً آشفته سازد. وسایل مطبهای دندانپزشکی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
* وسایلی که در ارتباط مستقیم با منبع دهان و دندان شما نیستند. (مانند وسایل دندانپزشکی) این وسایل معمولاً پس از انجام کار هر بیمار، با محلولهای مخصوص، ضد عفونی می‌شوند.
* وسایلی که در ارتباط مستقیم با منبع دهان و دندان شما هستند این وسایل همان وسایلی هستند که در صورت آلودگی به ویروس ایدز می‌توانند برای شما خطرساز باشند، اما این وسایل در تمامی مطبهای دندانپزشکی یا به صورت یک بار مصرف استفاده می‌شوند (مانند سرسوزن تزریق و کارپولهای بی‌حسی) و یا در شرایط مخصوص استریل می‌شوند (مانند فرزهای تراش دندان و وسایل مخصوص کشیدن دندان). استریل کردن وسایل درد با استفاده از گرمای خشک (فور) یا گرمای مرطوب (اتوکلاو) انجام می‌شود.
در این دستگاه‌ها وسایل در یک دمای مشخص و به مدت معینی قرار می‌گیرند. گرمای تولید شده تمامی باکتری‌ها و ویروسهای احتمالی، از جمله ویروس ایدز، را از بین می‌برد و استفاده مجدد دندانپزشک از آن‌ها برای شما خطری در بر نخواهد داشت.
سؤال دوم : از کجا مطمئن باشیم که دندانپزشک وسایل مورد استفاده را استریل می‌کند؟
در حقیقت راهی برای اطمینان از این موضوع وجود ندارد! حتی توجه به ظاهر و پاکیزگی مطب نمی‌تواند شما را از این نکته مطمئن کند، اما شاید یادآوری دو نکته نگرانی شما را تسلی دهد: اول، خود دندانپزشکان به دلیل برخورد هر روزه با بیمارانی که احتمال آلودگی آن‌ها به ویروس ایدز وجود دارد، بیشتر از هر فرد دیگری در معرض آلودگی هستند.
پس اگر فرض کنیم دندانپزشک نگران سلامت خودش هست، می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که دیگران نیز در حاشیه امنیت قرار دارند! دوم، دندانپزشک، نه به عنوان کسی که پیش از آغاز کار طبابت، در برابر قرآن سوگند یاد کرده که حافظ جان و مال و ناموس بیماران خود باشد؛ بلکه به عنوان یک انسان با وجدان، هیچ‌گاه سهل انگاریی را که موجب به خطر افتادن جان همنوع خود است، انجام نخواهد داد.
یادآوری یک نکته و اطمینان خاطر آخر:
ویروس HIV مانند ویروس سرماخوردگی یا آنفولانزا نیست که فرد در عرض یک یا دو روز پس از آلودگی، دچار تظاهرات بالینی آن شود. ویروس HIV پس از ورود به بدن میزبان دست کم بین یک تا ده سال نهفته می‌ماند. پس ساده انگارانه است اگر قبول کنیم کسی بتواند اثبات کند که نزدیک به یک دهه پیش، دقیقاً چگونه و توسط چه کسی به این ویروس مبتلا شده است.
امیدوارم از این پس با شنیدن خبر ابتلای مردی که یک هفته قبل به دندانپزشک مراجعه کرده است، به بیماری ایدز، به درمانهای دندانپزشکی بد گمان نشوید و با اطمینان خاطر زیر دست دندانپزشک خود بنشینید!
