از دست دادن طعم، مزه و بوی می تواند تاثیر قابل توجهی در کیفیت زندگی داشته باشند و اغلب منجر به کاهش اشتها و سوء تغذیه می شود و گاهی اوقات به افسردگی کمک می کند همچنین ممکن است شما را دچار وسوسه به استفاده از نمک یا شکر بیش از حد در مواد غذایی به منظور افزایش طعم و مزه نماید که می تواند یک مشکل برای افراد دارای فشار خون بالا یا دیابت باشد. لذا ضروری است که علت مشکل تعیین شود تا درمان مناسب انجام شود زیرا از دست دادن حس چشایی یک اثر منفی بر سلامت و کیفیت کلی زندگی دارد.

تقریبا 15٪ از بزرگسالان یک مشکل با طعم و یا بوی غذا دارند بیش از 200،000 نفر در هر سال برای ناتوانی در طعم و یا بوی غذا کمک های پزشکی می گیرند. با این حال، شما ممکن است تعجب کند که چرا این مشکل رخ داده است و چگونه می توان شما را به عقب ( به حالت عادی ) بر گرداند و برای مقابله با از دست دادن طعم و مزه غذا چه کار می توانید انجام دهید.

از دست دادن طعم و مزه علائم شایع بیماری ریفلاکس ( GERD )، عفونت غدد بزاقی، سینوزیت، بهداشت ضعیف دهان و دندان و یا حتی برخی از داروها است. اصطلاح پزشکی برای از دست دادن کامل طعم و مزه ageusia است. از دست دادن بخشی از طعم و مزه که به نام dysgeusia می باشد سوزش سر دل یا رفلاکس معده یک علت شایع از دست دادن طعم و مزه است. برگشت اسید معده به دهان سبب تولید طعم و مزه اسید یا فلز در دهان می شود. از دست دادن طعم و مزه می تواند بسیار ناراحت کننده باشد زیرا ممکن است برخی از مسائل مربوط به سلامت را در بلند مدت مطرح نماید.

چه عواملی باعث از دست دادن طعم غذا می شوند؟

از دست دادن طعم و مزه بسته به علت آن می تواند موقت یا دائم باشد. دلایل بسیاری برای از دست دادن طعم و مزه وجود دارد داروها و بیماری باعث از دست دادن طعم و مزه می شود. وقتی انتقال احساس طعم به مغز قطع شود و یا تفسیر احساس طعم های مغز مختل شود از دست دادن طعم و مزه رخ می دهد.

چه علائم دیگری ممکن است همراه با از دست دادن طعم و مزه باشد؟

از دست دادن طعم و مزه ممکن است با سایر علائم مؤثر بر دستگاه گوارش از جمله ( درد شکم، نفخ، سرفه، سوزش سر دل و سوء هاضمه ) همراه باشد.از دست دادن طعم و مزه ممکن است باعلائم مربوط به بیماری های غدد بزاقی از جمله ( کاهش توانایی در باز کردن دهان، خشکی دهان، تب، درد در صورت یا دهان، قرمزی زیاد در کنار صورت یا بالای گردن، گلو درد، ورم صورت یا گردن ) همراه باشد.از دست دادن طعم و مزه ممکن است باعلائم مربوط به بینی و سینوس از جمله ( تب، سردرد، درد، حساسیت به لمس، تورم و فشار ( اطراف چشم ها، گونه ها، بینی یا پیشانی )، ترشح پشت حلق، گلو درد، گرفتگی بینی یا احتقان بینی ) همراه باشد.از دست دادن طعم و مزه ممکن است با علائم مربوط به کمبود مواد مغذی از جمله ( ناخن های شکننده، اسهال، خستگی، ریزش مو، از دست دادن اشتها، راش و تغییرات زبان ) همراه باشد.

علائم که ممکن است نشان دهنده یک بیماری جدی باشد

در برخی موارد، از دست دادن طعم و مزه ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که نشان از یک بیماری جدی است که باید فوراً با مرکز اورژانس تماس بگیرید این علائم عبارت از ( تغییرات در بینایی و یا صحبت کردن، تب بالا ( بالاتر از 101 درجه فارنهایت )، بی حسی در یک طرف بدن، ضعف در یک طرف بدن ) می باشد.

برخی از علل شایع از دست دادن طعم و مزه ممکن است شامل:

داروها - داروها مانند آنتی بیوتیک ها، آنتی هیستامین ها و آنزیم مهار کننده های تبدیل کننده آنژیوتانسین( ACE ) باعث طعم بد در دهان یا از دست دادن طعم و مزه می شود طعم تلخ یا شور در دهان برای مدتی که به آن dysgeusia می گویند و معمولا افراد مسن را تحت تاثیر قرار می دهد این اتفاق به علت داروها و مشکلات بهداشتی دهان و دندان می افتد.تابش اشعه به سر و گردن - افرادی که تابش در در منطقه اطراف بینی و دهان داشتند از بوی ناشی از عوارض جانبی و از دست دادن حس چشایی رنج می برند مردم مسنی که حنجره یا جعبه صدا را از دست می دهند از ناتوانی در حس بو یا طعم هر چیزی رنج می برند.مواد شیمیایی خاص - وقتی افراد در معرض برخی از حشره کش ها یا حلال ها قرار می گیرند آنها می توانند از دست دادن طعم و مزه غذا را تجربه کنند گرفتن کمک های پزشکی در این شرایط ضروری است.

سیگار کشیدن - توتون و تنباکو رایج ترین شکل از آلودگی قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی است. همچنین گزارش شده است که هنگامی که افراد سیگاری سیگار را ترک می کند آنها احساس بهتری از طعم و مزه پیدا می کنند.عملیات خاص و آسیب - جراحی گوش، گلو و دندان می تواند سبب از دست دادن طعم و مزه شود به خصوص خارج کردن دندان عقل یا عمل جراحی گوش میانی می تواند به از دست دادن طعم و مزه منجر شود گاهی اوقات، آسیب به سر می تواند سبب از دست دادن طعم و مزه می شود.

عفونت های خاص- عفونت گوش و عفونت زبان نیز می تواند از دست دادن طعم و مزه را به ارمغان بیاورد عفونت های تنفسی یا گوش میانی مانند آنفولانزا می تواند منجر به اختلالات طعم گردد عفونت های ناشی از قارچ ها، مانند برفک دهان، مخمر، کاندیدیازیس و گلوسیت ها می تواند سبب از دست دادن طعم و مزه شود.پیری و یا ناتوانی در بو - انحطاط آهسته در اعصاب که کنترل حس چشایی و بویایی با افزایش سن کاهش می یابد این باعث کاهش احساس چشایی در افراد مسن تر می شود حس بویایی مادرزادی یک بیماری است که در آن مردم با عدم توانایی در حس بویایی به دنیا می آیند و این باعث از دست دادن طعم و مزه در آینده می شود.

علل شایع از دست دادن طعم و مزه

بیماری ریفلاکس معده و مری ( GERD )

عفونت و یا آبسه دهان

بهداشت ضعیف دهان و دندان

پرتو درمانی

عفونت غدد بزاقی

عفونت سینوس

سندرم شوگرن ( یک اختلال خود ایمنی است که با خشکی دهان و چشم ها ) همراه است

استفاده از توتون و تنباکو

Glossitis یک بیماری است که در آن زبان متورم و تغییر رنگ می دهد

کاندیدیاز دهان و دندان ( عفونت در غشای مخاطی دهان )

کمبود ویتامین B12

کمبود روی

بیماری آلزایمر

بیماری پارکینسون

علل جدی یا تهدید کننده زندگی از دست دادن طعم و مزه

در برخی موارد، از دست دادن طعم و مزه ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی یا تهدید کننده زندگی باشد که باید فوراً ارزیابی صورت گیرد این علل عبارتند از:

تومور مغز

ضربه به سر

سرطان دهان

سکته مغزی

حمله ایسکمی گذرا ( علائم مانند سکته مغزی که به طور موقت که ممکن است یک علامت هشدار دهنده از یک سکته مغزی قریب الوقوع باشد )

آیا از دست دادن طعم درمان می شود؟

تشخیص برای از دست دادن طعم و مزه باید توسط متخصص گوش وحلق پس از تشخیص علت انجام شود. هنگامی که علت زمینه ای درمان و یا حل و فصل می شود حس چشایی را به حالت عادی باز می گردد. اگر شما آلرژی ها دارید حس چشایی پس از درمان بیماری های تنفسی برطرف می شود. اگر مشکل به علت مصرف داروهای خاص باشد توقف یا تغییر دارو نیز مشکل را حل می کند. با این حال، دارو باید تنها پس از تایید پزشک قطع شود. بهداشت دهان و دندان برای داشتن درک خوبی از حس طعم و مزه بسیار مهم است.اگر حس چشایی را نمی توان برگرداند شما ممکن است برای تغییرات در رژیم غذایی که سبب طعم بهتر و اشتها آور شود با یک پزشک ملاقات داشته باشید.

چه هنگام باید به پزشک مراجعه نمایید

زمانی که از دست دادن طعم و مزه برای مدت زمان طولانی و یا علائم دیگری همراه با از دست دادن طعم و مزه وجود دارد باید با دکتر مشورت کنید اگر علت مشکل زمینه ای می باشد دکتر داروها را مجدداً تنظیم کرده تا عوارض جانبی از بین برود. و برای تشخیص بیماری شما سوالاتی مربوط به از دست دادن طعم و مزه از شما می پرسد. که عبارتند از:

چه مدت طعم و مزه را از دست داده اید ؟

چه دارو استفاده می کنید؟

چه علائم دیگری دارید؟

آخرین بار کی به یک دندانپزشک مراجعه نمودید؟

آیا شما سیگار می کشید؟

عوارض بالقوه از دست دادن طعم و مزه چیست؟

از آنجا که از دست دادن طعم و مزه می تواند به علت بیماری های جدی باشد لذا شکست به دنبال درمان می تواند به عوارض جدی و آسیب دائمی منجر شود هنگامی که علت زمینه ای تشخیص داده می شود مهم است که برای کاهش عوارض طرح و برنامه ای داشته باشید عوارض طعم و مزه بد عبارتند از:

کم شدن آب بدن

از دست دادن بیش از حد وزن

سوء تغذیه

فلج

گسترش سرطان

گسترش عفونت