سنت دیرپا و زیبای خانه‌تکانی,سنتی است که شاید قرن‌هاست مردم ایران‌زمین در آخرین ماه‌های سال با اشتیاق فراوان برای فرا رسیدن بهاری زیبا آن را انجام می‌دهند و بعد از دیدن خانه پاکیزه‌ای که گوشه گوشه‌اش از نگاه تیزبین آن‌ها دور نــمـی‌مــاند، لـــذتی وصف نشدنی می‌برند. همه ما وقتی کار خانه‌تکانی را شروع می‌کنیم، اولین چیزی که ذهنمان را مشغول می‌کند، انتخاب مواد شــویــنــده، ســفیدکنــنــده و لکه برهاست که معمولاً برای پاک کردن در و دیوار، فرش و پتو، پرده و ملحفه و کف و سطوح به کار می‌روند و بعضی از آن‌ها هم خطرناک و برای سلامتی مضرند.
بیشتر خانم‌ها موقع خرید مواد پاک‌کننده فقط به قدرت پاک‌کنندگی آن فکر می‌کنند و توجهی به تأثیر آن‌ها روی سلامتشان ندارند. دست‌های ترک‌خورده، خشک و پر از لک خیلی از خانم‌ها که با وسواس زیاد، در طول سال و در آخرین روزهای سال، سخت مشغول خانه‌تکانی هستند، تأییدکننده این حرف است.
بیشتر مواد شوینده شامل اسید هستند که در لکه بری، تمیزکنندگی و از بین بردن چربی‌ها نقش دارد. تماس زیاد با این مواد اول به خشکی پوست و ترک و خارش منجر می‌شود، بعد هم ادامه‌اش باعث بروز اگزما در فرد می‌شود.
مواظب پوستتان باشید
در صورت استفاده مکرر از شوینده‌ها، پوست دچار چروک و خشکی و در نهایت پیری زودرس در زنان می‌شود. اغلب حساسیت‌های شوینده‌ها از نوع تماسی است و در اثر تماس با شوینده‌هایی که مواد اولیه آن زیاد است فرد دچار حساسیت می‌شود.
- برای کارهای منزل حتماً از دستکش استفاده کنید. دستکش، پوشش محافظتی است که پوست گران‌بهای دست شما را از گزند مواد آسیب‌رسان خارجی حفظ می‌کند. دیده شده است که خانم‌های خانه‌دار برای وسایل آشپزخانه و منزل، کاور (پوشش پلاستیکی) تهیه‌کرده و آن‌ها را با دقت می‌پوشانند، ولی در مورد پوست ارزشمند خود که هدیه خداوند است و جانشینی ندارد، اهمال می‌کنند و بهانه می‌گیرند که با دستکش نمی‌توان کارهای منزل را انجام داد یا ظرف‌ها خوب تمیز نمی‌شوند، ولی این بهانه‌ها حتی اگر صحیح هم باشند، هیچ فایده‌ای به حال فرد ندارد. اگر دستکش به طور منظم و مرتب استفاده نشود، دیر یا زود پوست خراب می‌شود و هیچ‌وقت به حال اول (حتی با درمان) برنمی‌گردد.
پس تا دیر نشده به فکر باشید.بهترین نوع دستکش، انواع دو لایه است که قسمت بیرونی آن از جنس پلاستیکی و قسمت درونی آن از جنس نخی است. بهتر است دستکش بلند و سالم باشد تا از نفوذ مواد شوینده به دست جلوگیری شود. با هر تماس پوست دست با شوینده‌ها، مواد اسیدی به قلیایی تبدیل می‌شود و خاصیت میکروب‌کش اسیدی پوست از بین می رود و از طرفی به دلیل چربی زدایی شوینده‌ها، پوست به تدریج خشک می‌شود. کسانی که بدون استفاده از دستکش، مواد شوینده را مصرف می‌کنند، به تدریج پوستشان خشک، قرمز و ترک خورده می‌شود. پس از اتمام کار بهتر است دست‌ها را بشویید و بعد هم از یک کرم مرطوب‌کننده استفاده کنید.
تاریخ بی‌مصرفی
یادتان باشد مواد شوینده‌ای که تاریخ مصرف آن‌ها گذشته است، قدرت تخریبی بیشتری روی پوست دارند. هم چنین مخلوط کردن مواد شوینده با هم (مثل جوهر نمک و وایتکس) که خیلی از خانم‌ها برای افزایش قدرت پاک‌کنندگی به آن متوسل می‌شوند، سلامت پوست را به طور جدی تهدید می‌کند. هم چنین استفاده از سرکه به عنوان شوینده می‌تواند در درازمدت به پوست دست آسیب برساند. افرادی که به صورت مادرزادی، استعداد اگزما دارند و هر از گاهی دچار خشکی و ترک سرانگشتان یا قسمت‌های دیگر دست می‌شوند، مطمئن باشند با استفاده از مواد شوینده بروز این عارضه در آن‌ها بیشتر می‌شود.
این گونه افراد بیشتر مستعد اگزماى دست هستند:
افراد با پوست خشک و یا افرادی که دارای سابقه اگزما هستند در تماس با مواد شوینده بیشتر در معرض آسیب هستند، همچنین افرادی هم که دارای پوست‌های معمولی بوده، اما مدت و تعداد دفعات تماس آن‌ها با این مواد زیاد است نیز در معرض آسیب قرار دارند و باید نسبت به مراقبت هر چه بیشتر از پوست خود اقدام کنند.افرادی که دارای پوست خشک هستند بعد از استحمام و استفاده از مواد شوینده حتماً دستان خود را چرب کنند. تماس طولانی مدت با مواد شوینده موجب ایجاد ضایعاتی در پوست از جمله اگزمای تماسی تحریکی می‌شود که در این نوع اگزما پوست اطراف نوک انگشتان پوسته‌پوسته شده، ترک برداشته و زبر می‌شود و در موارد شدید نیز محل ترک‌ها خونریزی هم خواهد داشت.
هر چه شدت و مدت استفاده از مواد شوینده بیشتر باشد، وسعت این نوع اگزما نیز افزایش خواهد یافت و به مرور زمان نیز به دست دیگر و یا به پشت دست سرایت خواهد کرد. همچنین در مورد استفاده از مواد شوینده و جرم گیر در محیط‌های بسته‌ای همچون حمام و دست‌شویی باید گفت بخار حاصل از این مواد می‌تواند به مخاط چشم، بینی و ریه آسیب وارد کرده و حساسیت ایجاد کند.استفاده از مواد شوینده باید به مقدار کم بوده و از آن برای تمیز کردن ظروف بلوری و تزیینی که با یک دستمال کشیدن ساده پاک می‌شوند، خودداری شود.
استفاده زیاد از مواد شوینده نه تنها موجب آسیب به پوست شده، بلکه با آلوده کردن آب، موجب تخریب محیط‌زیست نیز خواهد شد. استفاده مکرر از مرطوب کننده‌ها مخصوصاً در روزهای خانه‌تکانی می‌تواند به سلامت پوستتان کمک کند. گاهی اوقات خانم‌ها بعد از استفاده از مرطوب کننده‌ها و قبل از این که کرم جذب پوست شود، اقدام به شستن مجدد دست‌ها می‌کنند که این کار، در واقع کار مرطوب‌کننده را خنثی می‌کند. می‌توانید از انواع کرم‌های مرطوب‌کننده، وازلین طبی، گلیسیرین، روغن بادام و روغن زیتون برای مرطوب کردن دست‌ها استفاده کنید.
