ندا نیک روش دوشنبه ۱۹ آبان ۱۳۹۳ - ۲۲:۱۵

تیک شامل انقباضات عضلانی سریع و تکراری است که به صورت یک سری حرکات یا ایجاد صدای غیرطبیعی تظاهر می‌یابد (بدون اینکه فرد به صورت ارادی هدف خاصی را دنبال کند) و غالباً (اما نه همیشه) در خواب از بین می رود. اغلب عضلات صورت و گردن درگیر می‌شوند (مثل چشمک زدن که در اثر درگیری عضلات پلک یا تکان‌های ناگهانی سر که در اثر درگیری عضلات گردن و ...)شایان ذکر است که تیک بندرت باعث احساس تسکین و راحتی در فرد می‌شود (برخلاف برخی اختلالات حرکتی دیگر مثل حرکات قالبی).

هرچند تیک ارادی نیست اما برخی بیماران برای یک مدت زمان (معمولاً کوتاه) می‌توانند به صورت ارادی آن را سرکوب کنند. همچنین شدت علائم تیک‌ها ممکن است با کاهش فعالیت و آرام‌سازی (Relaxation) کاهش یابد.همان طور که قبلاً ذکر شد تیک می‌تواند به صورت حرکتی یا صوتی یا هردو همراه هم باشد که هر کدام از این‌ها خود می‌توانند به صورت ساده یا پیچیده باشند. (تیک‌های صوتی ساده مثل صاف کردن گلو/ غرغر کردن / بالا کشیدن بینی / سرفه)

شروع علائم اختلال تیک عموماً در سنین کودکی و نوجوانی است و در پسرها شایع‌تر است. از نظر مدت زمان وجود علائم اختلال تیک را به دو دسته گذرا و مزمن دسته‌بندی می‌کنند. اگر علائم حداقل 4 هفته و حداکثر کمتر از یک سال طول کشیده باشد آن را اختلال تیک گذرا می‌نامند که شیوع آن در کودکان سنین مدرسه حدود 22-5 درصد است. اگر علائم تیک بیشتر از یک سال طول بکشند آن را تیک مزمن می‌نامند (می‌تواند صوتی یا حرکتی باشد) که شیوع آن حدود 2-1 درصد است.

سیر اختلال تیک از نظر شدت علائم در طول زمان ممکن است ثابت باشد و یا سیر تخفیف یابنده و تشدید یابنده داشته باشد. اگرچه در زمان تشخیص اختلال و شروع درمان معمولاً نمی‌توان به صورت دقیق سیر این اختلال را پیش‌بینی کرد (اینکه خودبه‌خود برطرف می‌شود یا پیشرفت می‌کند و مزمن می‌شود) ولی معمولاً در کودکانی که شروع علائم 8-6 سالگی است پیش آگهی خوب بوده و علائم طی 6-4 سال (تا اوایل نوجوانی) برطرف می‌گردد.

افتراق تیک از اختلالات حرکتی دیگر اهمیت دارد. (مثل حرکات قالبی یا Steriotypic که معمولاً ماهیت ارادی داشته و باعث ایجاد احساس تسکین در فرد،حرکات کره‌ای شکل، میوکاونوس،اکاتیژیا، سندروم پای بی‌قرار،دیستونی، ...)مداخلات درمانی برای اختلال تیک شامل: مداخلات دارویی،مداخلات رفتاردرمانی مثل وارونه‌سازی عادت و ...نخستین گام در تعیین شیوه درمان اختلال تیک بررسی کارکرد کلی فرد است تصمیم‌گیری برای شروع درمان دارویی به شدت و فرکانس تیک و ناراحتی ذهنی بیمار و تأثیر این اختلال در عملکرد فرد بستگی دارد.

شروع درمان باید آموزش جامع خانواده و اطرافیان و خود فرد (در صورت داشتن شرایط سنی کافی) در مورد ماهیت بیماری و جلوگیری از تنبیه بیمار به دلیل رفتارهای تیک باشد (همچنین در مورد سیر بیماری).از آنجایی که افزایش توجه به علائم تیک باعث تشدید علائم تیک می‌شود به خانواده‌ها توصیه می‌شود حتی‌الامکان به علائم تیک توجه نکرده (البته بعد از اینکه تشخیص توسط پزشک تأیید شد) و در مورد آن دائم به فرد تذکر ندهند. در موارد خفیف که عملکرد اجتماعی و تحصیلی مناسب است و خود فرد هم شکایتی از علائم ندارد ممکن است نیاز به درمان (به خصوص دارویی) وجود نداشته باشد.



شارژ سریع موبایل