یرسینیوزیس (Yersiniosis) یک عفونت نسبتاً غیرشایع است که از مصرف گوشت نپخته، شیر غیرپاستوریزه یا آب آلوده ایجاد می شود. معمولاً فردی که عفونت ناشی از باکتری یرسینیا دارد بدون درمان پزشکی ظرف چند روز بهبود می یابد (در بعضی موارد پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند).

از میان سه نوع یرسینیوزیس عمده که انسان ها را مبتلا می کنند، یرسینیا انتروکولیتیکا (Yersinia enterocolitica)، باکتری عامل این بیماری که در دماهای پائین رشد می کند، عامل بیشتر عفونت هایی که تابحال در ایالات متحده ثبت شده، می باشد. ظاهراً این عفونت در آب و هوای سردتر شایع است.

این باکتری بر مجاری گوارشی انسان ها، گربه ها، سگ ها، گاوها و بزها اثر می کند. انسان ها با خوردن یا تماس با غذاهای آلوده مانند گوشت خام یا نپخته یا با نوشیدن آب تصفیه نشده یا شیر غیرپاستوریزه که حاوی این باکتری است، مبتلا می شوند.

نوزادان نیز زمانی مبتلا می شوند که والدین آنها یا مراقبین آنها به غذای آلوده دست زده و سپس بدون شستن دست ها، به اسباب بازی، شیشه شیر یا پستانک نوزاد دست بزنند.

نشانه ها و علائم

نشانه های یرسینیوزیس حدود 4 تا 7 روز بعد از آلودگی ظاهر می شوند. این نشانه ها شامل تب، دل درد، تهوع، استفراغ و اسهال خونی می شوند. بعضی از کودکان در بخش پایین و راست شکم خود دچار دردهایی می شوند که شبیه به آپاندیسیت است. بعضی افراد نیز در کنار اینها دچار گلودرد می شوند.

اگر فرزندتان این نشانه ها را دارد، با پزشک تماس بگیرید. برای نوزادان، بسیار مهم است که به محض ظاهر شدن نشانه ها، فوراً از عفونت پیشگیری کنید تا به مشکلات دیگر نینجامد. در موارد نادر، این عفونت به جوش یا کهیر پوستی می انجامد که به آن erythema nodosum می گویند که نوعی درد مفصل است که یک ماه بعد از نشانه های اولیه رخ می دهد. این جوش ها خیلی زود در پاها و بالاتنه ظاهر می شوند. درد مفصل معمولاً در مفاصل بزرگ بدن حس می شود و دلیل آن واکنش دستگاه ایمنی است. این نشانه ها عمدتاً با گذشت زمان از بین می روند، ولی ممکن است چند ماه طول بکشد.

تشخیص یرسینیا با کشت مدفوع تأیید می شود. اگر عفونت یرسینیا به عفونت خون (bacteremia) بینجامد، با کشت خون آن را تأیید می کنند.

درمان

اسهال ناشی از یرسینیوزیس معمولاً خودش خوب می شود، ولی در بعضی موارد آنتی بیوتیک تجویز می شود. در نوزادان، به خصوص نوزادان کوچکتر از سه ماه، این عفونت به خون گسترش می یابد. نوزادانی که دچار یرسینیوزیس می شوند معمولاً باید در بیمارستان درمان شوند.

بسته به شدت اسهال، پزشک ممکن است که رژیم غذایی کودک را یکی دو روز تغییر دهد و او را به نوشیدن مایعات بیشتر تشویق کند.
 

اگر کودک دچار تکرار اسهال شد، باید نشانه های کم آبی را در او کنترل کنید که عبارتند از:

•    تشنگی شدید

•    خشکی دهان یا زبان

•    چشم های گود رفته

•    خشکی پوست

•    عدم ادرار به میزان قبل

•    در نوزادان: خشک بودن پوشک به مدت چند ساعت

•    جاری نشدن اشک هنگام گریه

•    خواب آلودگی
 

پیشگیری

برای کاهش ریسک ابتلا به یرسینیوزیس، اقدامات احتیاطی زیر را دنبال کنید:

•    گوشت خام و کم پخته سرو نکنید و نخورید.

•    فقط شیر و محصولات لبنی پاستوریزه مصرف کنید.

•    قبل از خوردن یا آماده کردن غذا دست هایتان را با آب و صابون بشوئید؛ قبل از دست زدن به اسباب بازی ها، شیشه شیر، یا پستانک نوزاد یا بعد از تماس با حیوانات یا گوشت خام، دست هایتان را بشوئید.

•    برای خرد کردن گوشت و غذاهای دیگر، از تخته های جداگانه استفاده کنید.

•    همه تخته ها، کانترها، ظروف و ... را بعد از آماده کردن گوشت خام با آب داغ و صابون بشوئید.

•    همیشه قبل از خوردن گوشت، آن را کاملاً بپزید.

•    از مدفوع حیوانات دور بمانید و چیزهایی که حیوانات با آنها تماس داشته اند را تمیز و بهداشتی کنید.

•    از نوشیدن آب منابع آب طبیعی همچون آبگیرها و نهرهای کوهستانی اجتناب کنید، به خصوص اگر این نهرها نزدیک مزرعه حیوانات باشند.

•    اگر سگ یا گربه خانگی شما اسهال دارد، آن را نزد دامپزشک ببرید که بیماری واگیرداری نداشته باشد.

چه زمانی نزد پزشک برویم:

در موارد زیر فوراً فرزندتان را نزد پزشک ببرید:

•    اسهال خونی دارد،

•    استفراغ می کند،

•    درد شکمی دارد،

•    تب دارد.